Psikologlar şokta!

BEGÜM ÇELİKKOL/ HABERTURK.COM SAĞLIK HABERLERİ SERVİSİ

Türk Psikiyatri Derneği’nin ruh sağlığı alanının denetimi için hazırladığı ve Sağlık Bakanlığı’na gönderdiği raporu genelgeye dönüştüren Bakanlık, psikolog ve psikolojik danışmanların işyerlerini kapatma kararı aldı. Karara göre psikologlar bir psikiyatr yanında çalışacak. Kararın gerekçesi ise tıp eğitimi almayan psikologların hasta tedavi etmesi olarak ifade ediliyor.

Pek çok psikolog için önemli olan karar şok etkisi yaratırken, söz konusu uygulamayla ilgili bir yol haritası belirlemek amacıyla terapi ve danışmanlık merkezleri çeşitli toplantılar yapmaya başladı. Peki karar hakkında taraflar ne diyor? Türkiye Psikiyatri Derneği ve Türk Psikologlar Derneği ile konuştuk...

Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) Genel Sekreteri BURHANETTİN KAYA:

"Biz 2008 yılında bir rapor hazırlamıştık ve bunu Sağlık Bakanlığı'na göndermiştik. 2009 yılında bazı olumsuz olayların derneğimize yansımasıyla 2009 yılının Aralık ayında bir dilekçe gönderdik. Gereken işlemlerin, hukuksal düzenlemelerin, gerekenlerin yapılması talebiyle bu metni gönderdik. Onun üzerine başlayan bir süreçti. Bakanlık Nisan ayında genelgeyi çıkarmış ama yeni yankı buluyor. Fen Edebiyat Fakülteleri'ndeki Psikoloji mezunlarının özel psikolojik danışmanlık adı altında hasta baktıklarına ilişkin duyumlar aldık. Bu kurumlar çok kolay kuruluyor. Maliye Bakanlığı'na gidersiniz, vergi levhası çıkarırsınız. Ergenlere, gençlere eğitim verebilirsiniz. Ama orada panik atak, şizofreni, cinsel sorunları izlemeye başlıyorsanız siz yasanın dışında işlem yapıyorsunuzdur. Bunlarla ilgili çok fazla şikâyet geldiği için bunu bildiren, birkaç örnekle birlikte, yasal işlem başlatılmasını talep ettik. Sorun yalnızca ilaç yazmaları değil. Özel hastanelerde psikolog hastayı görüyor, nöroloji uzmanına reçete yazdırıyor. Bir kısmı da "Şunu al" diyorlar. Bazı hekimlerle koalisyon halinde çalışıyorlar. Kişisel gelişim uzmanı, yaşam koçu sayısı arttı. Psikoloji eğitimini iyi standartlarda almış insanlar da var, çok fazla sayıda değiller ama onların bile tek başına mesleki icra yapmalarının yasal dayanağı yok. Ruhsal bir hastalığın önce psikiyatr tarafından değerlendirilmesi, tedavisi yapılıp psikoterapiye ihtiyaç varsa ya psikiyatrın kendisi yapılması ya da bu konuda uzman bir yere yönlendirilmesi gerekir. Bu merkezler bu tür hastaları psikiyatra yönlendirmeden tanı koyması, tedavi etmesi çok ciddi sonuçlara neden olmaktadır. Üç günlük kurslarla öğrenilen bilgilerle hasta tedavi edilmez. Çok eğitimli psikiyatrlar bile kolaylıkla yapmaz bunu. Kişilik bozukluklarına hemen yöneleyemeyebiliriz. Yaşam koçu, kişisel gelişim uzmanları çok yüksek paralar alıyorlar. Sosyoloji mezunu psikolojik danışmanlık masterı yapıyor. Amerika'dan doktora yapıyor ve ofis açıyor. Burada 300-400 TL arası rakamlarla çalışıyor. Bunlar ciddi sorunlar. Psikolog tedavi yeterliği veren bir ünvanda değildir. Klinik psikolog da sorunu çözmüyor. YÖK'ün gönderdiği bir metin var. Hekimliği tanımlayan bir yasa var."

TPD'NİN AÇIKLAMASI... TIKLAYIN

Türk Psikologlar Derneği Başkanı NEDRET ÖZTAN:

"Şu anda psikiyatristlerin hareket ettiği yasa 1926'da çıkmış çok eski bir yasa. 1926 yılında Türkiye'de psikologluk mesleği yoktu. Dolayısıyla öyle bir meslek olmadığı için, tanımı da olmadığı için o yasayla idare ediliyor ve bütün psikiyatristler tıpla ilgili her şeyi kontrol eder dendiği için böyle bir yasa o zamandan beri geçerli. Ama burada iki nokta var. Bir tanesi, psikologlar sadece Sağlık Bakanlığı çerçevesinde hastanede çalışan kişi değil. Bu son 30-40 yıl içinde, her yerde çalışıyorlar. Fabrikalarda, adli kurumlarda, insan kaynaklarında, endüstride çalışıyorlar. Dolayısıyla kalkıp da sadece sağlıkla ilgili iş yaparlar onun için de doktordan bağımsız hareket edemezler kısmı çok da geçerli değil. Bu kadar değişik alanda çalışan bir meslek grubu olarak bizim bağımsız bir meslek yasasına ihtiyacımız var. Eğer bizim bir meslek yasamız olsa ve odaya dönüştürülebilsek psikiyatrist arkadaşlarımızın şikâyet ettiği konuyu tamamıyla çözebileceğiz. Bu alanda çalışanları ayıklamak o anlamda mümkün olacak. Ama şu anda bir şey yapamıyoruz. Zaten kararda sözü edilen merkezlerin çoğunda psikologlar tarafından değil Sayın Psikiyatri Derneği Başkanı'nın da ifade ettiği gibi 'üfürükçüler' ya da 'başka gruplar' tarafından idare ediliyor. Kişisel gelişim uzmanı, yaşam koçu çok farklı. Amerika'da, Avrupa'da belirli bir para veriyorsunuz ve üç- beş ayda yaşam koçluğu sertifaksı alıyor. Sonra bu kişiler burada meslek icra ediyorlar. Ama biz onlara şu anda karışamayız çünkü psikolog değil. Ne yazık ki... Pek çok kişiyle karşılaştım. En son Mardin'deki katliamda biriyle tanıştık. Kendisini psikolog olarak lanse ediyordu. Sonrasında sıkıştırdık ve sosyolog olduğu ortaya çıktı. Bu insanlar yüzünden bizim mesleğimiz de zarar görüyor. Psikologlar arasında ilaç yazanların olduğuna inanırım. Ama biz onları meslekten men edene, diplomalarını iptal edene kadar uğraşırız. Ama meslekte yeterli olanlarla olmayanlar birbirine karıştırılmış durumda. Onun bir oturup, konuşulması gerekiyor. Bunun için de bağımsız bir meslek yasamızın olması gerek, bu konuda çalışmamızı yapıyoruz. Psikologlar nerede uygun görülürse orada çalışabilirler. Eğitimini almış olan kişilerin bağımsız çalışması mümkündür."