İşte Türkiye'nin 65+ profili

Sağlık hizmetine ulaşımın ve tanı-tedavide teknolojik gelişmelerin artması ortalama yaşam süresini uzatırken, kronik hastalıkların da görülme sıklığı da yükseliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de 65 yaş üstündeki yaşlının yüzde 89'unda, kalça ve omurga kırıkları yaşamı tehdit ediyor.

Sağlık Bakanlığı'ndan alınan bilgilere göre, 65 yaş üzerinde kronik hastalığı bulunanların yüzde 35'inde 2, yüzde 23'ünde 3, yüzde 14'inde ise 4 veya daha fazla hastalık bir arada görülüyor.

Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de 65 yaş üstündekilerde gerçekleşen ölümlerin yüzde 43.2'si kalp-damar hastalıkları, yüzde 10.3'ü kanser, yüzde 8.4'ü ise beyin hastalıklarına bağlı gerçekleştiğini belirtti. 65 yaş üzerindeki kişilerde görülen diyabet, obezite, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarında sağlıksız beslenme risk faktörü olarak gösteriliyor.

Risk faktörlerinin azaltılabilmesi için, yaşlı kişilerin günlük aldıkları enerjinin bin 500 kalorinin altına düşmemesi öneriliyor. Bu nedenle her besin grubundan yeterli ve dengeli beslenilmesi, öğün sayısını artırılarak az ve sık yemek yenilmesi, yağlı besinlerin tüketiminin sınırlandırılması, kırmızı et yerine tavuk ve hindi etini ve balık tüketilmesi, hayvansal kaynaklı yağ tüketiminin azaltılması ve bitkisel kaynaklı sıvı yağların tercih edilmesi, süt ve süt ürünlerin tüketilmesi, şeker, şekerli ve hamurlu besinler yerine muhallebi ve sütlaç gibi sütlü tatlılar yenilmesi, her gün 5-7 porsiyon sebze ve meyve ile haftada 2-3 kez kuru baklagil yenilmesi, kızartma ve kavurma yöntemleri yerine sağlık açısından daha uygun olan haşlama, ızgara ve fırında pişirme yöntemlerinin kullanılması öneriliyor.

Günde 8-10 bardak su içilmesi gerekliliğini vurgulayan Sağlık Bakanlığı, 65 yaş üzerindekilerde sık görülen beyin kanamaları ve ölümlere yol açan yüksek tansiyondan korunmak için günlük tuz tüketiminin kısıtlanması gerektiğini vurguluyor.

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Özgür Selim Uysal da, son 50 yıl içinde kalp-damar sistemi hastalıkları, kanser ve inme tedavisinde görülen gelişmeler sayesinde dünya genelinde yaş ortalamasının yaklaşık 20 yıl uzadığını ve yaşlı nüfusun arttığını söyledi.

Bu nedenle kronik akciğer, alzheimer, parkinson, yüksek tansiyon, şeker, kemik erimesine bağlı kırıklar, duyu ve görme bozuklukları gibi yaşlılarda görülen hastalıkların da görülme sıklığının yükseldiğini ifade eden Uysal, özellikle yaşlılarda görülen kalça ve omurga kırıklarının hayati risk taşıdığını vurguladı.

Uysal, Türkiye'de ortalama yaşam süresinin erkeklerde 70, kadınlarda ise 72'nin üstüne çıktığını dile getirerek, bu dönemde kemik kırıklarından korunmak için çocukluktan itibaren yeterli kalsiyum ve D vitamini alınması, fiziksel aktiviteye ağırlık verilmesi gerektiğini söyledi.

''Tüm kırıkların yüzde 15-20'sini kalça kırıkları oluşturmaktadır'' diyen Uysal, kalça kırığının iş gücü kaybı ve yüksek tedavi maliyeti nedeniyle çok önemli bir sağlık problemi olduğunu söyledi. Uysal, ''Kalça kırığı sonrası ilk bir yıl içinde hastaların yüzde 20'si kaybedilmekte, yaşayanların yüzde 25'i bakıma gereksinim duymakta ve yüzde 50'sinde ise yaşam kalitesinde önemli ölçüde düşüklükler olmaktadır'' diye konuştu.

"UYGUN OLMAYAN EV ORTAMI RİSK FAKTÖRÜ

Uysal, kemik gelişiminin henüz anne karnındayken başladığına ve ortalama 20 yaşına kadar devam ettiğine işaret ederek, kemik yapısının dayanıklılığında genetik faktörlerin, besleme alışkanlığının, fiziksel aktivite ve güneş ışınlarından yeterli oranda faydalanmanın etkili olduğunu söyledi. Uysal, ''Kalça ve diz bölgelerindeki kasların güçsüz olması, denge ve yürüme bozukluğuna yol açan hastalıkları, görme problemleri, uygun olmayan ev ortamı özellikle yaşlılarda düşme riskini ve buna bağlı oluşabilecek kırık riskini artırmaktadır'' diye konuştu.

Uysal, yaşlıların güvenliği için uygun ev koşullarına özen gösterilmesi gerektiğini vurgulayarak, ev içinde ortada çok eşya olmaması, merdiven bulunmaması, ayakların takılmaması için halının saçaksız olması, her zaman bastonunun yanında bulunması, tuvaletin, lavabonun, dolap yüksekliklerinin uygun mesafede olması gerektiğinin altını çizdi.

AA