Neden yağlanıyoruz?

NUR TOPRAKOĞLU

GAZETE HABERTURK- HT PAZAR

Şekersiz çayımdan bir yudum alıp yazının başına oturdum. Zaten uzun zamandır şeker kullanmıyordum ama dün Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay’la tanıştıktan sonra tatlandırıcıyı da bıraktım. Tüm sevimliliğimi takınıp “Ama Türk kahvesini şekersiz içemem ki” diyecek oldum... Hoca, tekrar tekrar tatlandırıcıların zararını anlatırken caydım. Söylediklerini neden tekrar ettiğini merak edenlere de, cevap Bacon’dan geldi:

“Bir çiviyi çakmak için kafasına 40 kez vurmak gerek.” Karatay’la gece çalışanlar için yemek tariflerinden tutun da neden az meyve tüketmemiz gerektiğine kadar pek çok şeyi konuştuk. Aşağıda hepsini okuyacaksınız, ama önce Karatay Mutfağı kitabını neden yazdığını anlatırken verdiği örnekle başlayalım: “Koyunlar nasıl yağlanırlar? Tahıl yiyip hareket etmedikleri için. Türkiye’de de senelerdir insanlara tahıl yediriliyor. Sağlıklı yaşamanın yan etkisi, kilolardan kurtulmak. Bu kitabı da bana gelip ne pişireceğini soranlar için yazdım.” 

Kolesterol açıklamalarınızla tıp dünyasını ikiye böldünüz.

Çok iyi yapmışım.

 “Kolestrol ilaçlarını kullanmayın” dediniz.

2011 Haziran’ında FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) yüksek doz statinlerden (kolesterol ilaçları) birini yasakladı. Şubat 2012’de FDA, statin ilaçlarının kutusuna “Şeker hastalığı, Alzheimer, unutkanlık yapar” ibaresi konulacak mecburiyeti getirdi. İlaçlar hakkında başka bir şey söylemek istemiyorum. 1980’den sonra doktor olanlar kolesterol vagonu içine doğdu, inemiyorlar. 

Siz ara öğünlere de karşı çıkıyorsunuz... Oysa hipoglisemisi olanlara en az 6 öğün yemeleri öneriliyor.

Öyle söylüyorum çünkü hipoglesimisi olanların vücudunda ensülin fazlası var. Ama vücut o ensülinleri kullanamıyor. Buna ensülin direnci diyoruz. Bu kişiler sık sık acıkır. Bunu önlemek için de yemek veriyorlar. Kişi sık sık yediğinde ensülin direncini artırıyor, kısırdöngüye giriyor. Mesela hamileler yüksek glisemik endeksli beslendikleri zaman ana rahmindeki kız çocukların overlerinde ensülin direnci gelişiyor. Onun için şimdi 16-17 yaşındaki kız çocukları “polikistik over” hastası oluyor. 

Peki nasıl kırılır bu kısırdöngü?

Karatay Diyeti onun için yazıldı. Sabahları çok güçlü, sağlıklı proteinli, sağlıklı yağ ve sağlıklı karbonhidratların yer aldığı bir “Karatay Kahvaltısı” yapın. Ekmeğe, şekerli içeceklere dokunmayın ve tatlandırıcı kullanmayın. Örneğin iki yumurta, bir avuç içi kadar beyaz peynir, 10-15 adet zeytin, mevsimine göre domates, salatalık, maydanoz, turp gibi sebzeler, bir ince belli çay bardağı ceviz yiyebilirsiniz... Bunu yiyenler acıkmıyor! Çünkü sizi acıktıran şey ekmektir, simittir, poğaçadır. Onlar sağlıksız karbonhidrattır. Sağlıklı karbonhidratlar tam buğdaydır, bulgurdur, mercimektir, kuru fasulyedir; fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişlerdir... Bunlar yenecek. 

Mesela işyerinde doğum günü kutlaması yapılıyor. Pasta ikram ediliyor.

Yemek mecburiyetinde değilsin. Yanında fındık, fıstık varsa onu yersin. Doğum günlerinde pasta yerine kısır getirsinler. Fındık, fıstık senelerce “İçinde yağ var” diye yasaklandı. Oysa istediğiniz kadar yiyebilirsiniz, çünkü içindeki yağ, sağlıklı yağdır, faydalıdır. Roma İmparatorluğu zamanında ruh hastalarına kendilerine gelsinler diye bol bol ceviz yedirirlermiş.

 Akşam yemeğinden sonra televizyonun karşısına geçilir, anne meyve soyar, gerekirse zorla yedirilir...

İşte bu anlattıkların Türkiye’deki ensülin ve karaciğer yağlanmasının sebebidir. Anneler bilinçsiz olarak faydalı diye yediriyor. Meyve suyu ve meyveyi çok tüketmemek gerekiyor. Meyvedeki früktoz (meyve şekeri) tehlikelidir. Früktoz karaciğer yağlanmasının sebebi! Alkolle früktozun formülü aynı... Vücut früktozu enerji olarak kullanamaz. Früktoz karaciğer için glikozdan 7 kat daha toksiktir. Çocuklara meyve suyu sıkarız ya direkt karaciğerini yağlandırır. Früktoz vücuda girdiğinde şeker olarak algılanmaz ve bağımlılık yapar. Früktoz mısır şurubundan elde edilen en ucuz şekerdir. Hazır, her yiyeceğin içinde var. 

Ne zaman meyve yiyelim peki?

Mevsimine göre elma, armut, muz gibi meyveleri sabah kahvaltısında bir tane tüketebilirsiniz. Kiraz, erik 5-6 tane...

Kadınların regl öncesi tatlı krizi 

Kadınların regl öncesi tatlı krizleri oluyor, ne yapacağız o zaman?

O ensülin direnci ve karaciğer yağlanması belirtisidir. Sağlıklı beslenirsen o tür krizler olmaz. Doyuncaya kadar sağlıklı her şeyi yemek gerekiyor. Bu tür krizler vücutta omega-3 eksikliği olduğunun göstergesi. Yeterince omega-3 alanlarda o tür sıkıntılar olmuyor.

"BEN DİYETİSYEN DEĞİLİM"

Her yaz yeni diyetler çıkıyor?

Onlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Sağlıklı yaşam biçimini edinirseniz, kilolar da gidiyor. Sağlıklı bir yaşam biçimi seçenler, sağlığına kavuşuyor, bunun yan etkisi de kilo kaybı oluyor. Onun için diğer diyetler beni ilgilendirmiyor. Ben diyetisyen değilim. Kalp ve iç hastalıkları doktoruyum.

MUTLAKA YAPILMALI

- Her gün en az 2.5 litre su için.

- Mutlaka her gün en az 20 dakika yürüyün.

- Tatile çıktığınızda her gün suda 3 saat zaman geçirin.

- Sağlıklı karbonhidratları, sağlıklı yağları ve sağlıklı proteinleri dengeli olarak tüketin.

- Mutlaka tereyağı, soğuk sıkım sızma zeytinyağı ve omega-3 açısından zengin akıllı karbonhidratları (fındık, fıstık, ceviz, badem) tüketin.

- Ekmeği sofranızdan kaldırın.

GECE ÇALIŞANLARA DANA NUAR

Dört mevsim yapılabilir.

Malzemeler:

1 bütün dana nuar, sızma zeytinyağı, 100 gr tane karabiber, 50 gr kekik.

Hazırlanışı:

Kasaptan bütün bir dana nuar alın. Tane karabiberleri, bir tepsi içinde ya da havanda döverek kırın ve ufalayın (değirmende çekmeyin).

Kırılmış biberleri, ufalanmış kekiği ekleyin ve karıştırın.

Nuarı tepsiye yerleştirin ve üzerine zeytinyağı sürün.

Daha sonra nuarın her tarafını karabiber ve kekik karışımıyla kaplayın (elle bastırılarak). 200 derecede ısıtılmış fırında 40-60 dakika kadar pişirin (nuarın büyüklüğüne göre pişirme süresi ayarlanır). Nuar suyunu çekip piştikten

sonra dilimleyerek, salata ve yoğurtla birlikte servis yapın.

Not: Artan kısmını buzdolabı poşetine koyup derin dondurucuda saklayabilir ve daha sonra soğuk söğüş olarak servis yapabilirsiniz. Sabah kahvaltısında da soğuk et olarak yenmesi sağlıklıdır ve halka şeklinde bir, iki dilim (portakal dilimi) son derece

ezzetli olur.