Yerel Haber Hattı 0536 266 79 69
KONUŞMAYI BAŞLAT
Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

İstanbul Üniversitesi (kısaca İÜ), İstanbul'da bulunan devlet üniversitesidir.

18 Kasım 1933'de Türkiye'nin ilk ve tek üniversitesi olarak öğrenim hayatına başlamış olan kurum, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki ilk Avrupa tarzı üniversite olarak kabul edilen Darülfünun'un doğrudan devamıdır. Ayrıca okulun bazı birimleri temelleri İstanbul'un fethinin ertesi günü 30 Mayıs 1453'te Fatih Sultan Mehmet'in emriyle kurulan Sahn-ı Seman medreselerine kadar dayandığından okulun kuruluşu bu tarihe kadar uzanır. Bugünkü hali 1933'te kurulmuştur.

2011 yılında, "Dünyanın en iyi 500 üniversitesi" sıralamasına Türkiye'den giren tek üniversitededir. İstanbul Üniversitesi dünyanın en iyi 500 üniversitesi arasında 2006'dan beri yer almaktadır. Üniversite, aynı zamanda Asya Pasifik bölgesinin en iyi 100 üniversitesi arasındadır.  Üniversitede yaklaşık 73.000 lisansüstü, lisans ve ön lisans öğrencisi öğrenim görmektedir. Bu yükseköğretim işlemi 12000 öğretim üyesi ve öğretim elemanı tarafından gerçekleştirilmektedir.

 

Tarihçe

 

Osmanlı dönemi

Osmanlı Devleti'nde Avrupa tarzında modern bir üniversite kurma girişimleri 1846'da başlamıştır. 1863, 1870 ve 1874'teki başarısız denemelerden sonra nihayet II. Abdülhamit'in fermanıyla 31 Ağustos 1900'de Darülfünûn-ı Şahane adı verilen ilk üniversite açılmıştır. İstanbul Üniversitesi, işte bu kurumun doğrudan devamıdır.

 

Cumhuriyet'in İlk Yılları

 

Osmanlı Devleti'nde bir dönem Harbiye Nezareti (Savaş Bakanlığı) olarak kullanılan İstanbul Üniversitesi rektörlük binası ve önünde bulunan Atatürk anıtı

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün İstanbul Üniversitesi ziyareti, 2 Temmuz 1933

Türkiye Cumhuriyeti 21 Nisan 1924 tarihli ve 493 sayılı Kanun'la İstanbul Darülfünunu'nun tüzel kişiliğini tanıdı.

Lağvedilen Fatih ve Süleymaniye Medreseleri, 7 Ekim 1925'de Darülfünun'a bağlı İlahiyat Fakültesi olarak "reorganize" edildi. (1925-26 ders yılında 284 talebesi olan bu fakülte, 1933 Üniversite Reformu sonucunda Yüksek İslam Enstitüsüne çevrildi, ertesi yıl sadece 20 öğrencisi kaldığından kapatıldı.)

4 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu'yla ilk ve orta öğretimi devletleştiren Cumhuriyet yönetimi, Darülfünun'un özerk statüsüne kuşku ile yaklaşmıştır.

Yönetim ile üniversiteyi karşı karşıya getiren ilk olay, 1923'te Cumhuriyet'in ilanı üzerine bir kutlama mesajı gönderilmesi teklifine, Darülfünun Talebe Birliği genel kurulunun, "üniversitenin siyasi akımların dışında kalması kanaatiyle" karşı çıkması oldu.

İkinci bir olay, harf devrimi konusunda bazı Darülfünun hocalarının çekinceler ifade etmeleri idi. Ancak bardağı taşıran damla, Atatürk'ün 1930'dan itibaren benimsediği Türk tarih ve dil tezlerine Darülfünun'un ilgi göstermemesidir. 1930 Aralığındaki Darülfünun ziyareti sırasında, "Ankara, Ege, Aka, Eti, ata, arkeos, amiral, kaptan" kelimelerinin kökeni hakkında sınadığı bazı profesörlerin kuşkucu yaklaşımları, Atatürk'ü kızdırmıştır.

1932 Türk Tarih Kongresinde, bazı profesörlerin (Mehmet Ali Ayni ve Zeki Velidi Togan gibi) açıkça, bazılarının tevil ve yumuşatma yoluyla Gazi'nin tezlerine karşı çıkmaları, Darülfünun'un sonunu getirdi. İlhan Başgöz'ün deyimiyle:

"Bu kongrede İstanbul Darülfünunundan bazı öğretmenler resmi dil ve tarih görüşlerini eleştirmek cesaretini gösterirler. Mustafa Kemal'in öz ilgi ve desteği ile yürütülen ve hükümetin kültür politikası halini alan bu iki görüşün Üniversitede destek bulamaması bir yana, bir de eleştirilmesi Ankara'da şiddetli tepki yaratır."

Kongreden iki ay sonra sonra, Türk tarih tezinin ateşli savunucusu, eski İstiklal Mahkemesi hakimi Dr. Reşit Galip Maarif Vekili tayin edilerek, üniversiteye çeki düzen vermekle görevlendirildi.Bu kapsamda, İsviçreli eğitimci Albert Malche ülkeye çağrılarak, Darülfünun'un üzerine bir rapor yazması sağlandı. Profesör Malche'nin yazdığı olumsuz rapor üzerine 1933 Temmuzunda çıkarılan 2252 sayılı yasa ile Darülfünun ve ona bağlı bütün kurumlar, kadro ve örgütüyle lağvedildi. Yerine İstanbul'da Maarif Vekâletine bağlı yeni bir üniversite kurulması öngörüldü. İstanbul Üniversitesi 1 Ağustos 1933'te yeni bir kadro ve yapıyla açıldı. 18 Kasım 1933'te Türkiye'nin "ilk ve tek" üniversitesi olarak eğitime başladı.

 

1946-günümüz

 

Arka yüzünde İstanbul Üniversitesi ana kapısı çizimi bulunan 500 Türk lirası. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın altıncı emisyon banknotlarından olan bu banknot 1971 yılında tedavüle girmiş, 1984 yılında tedavülden kaldırılmıştır.

Bugün İstanbul Üniversitesi 6 Eylül 1981 tarihli 2547 sayılı (YÖK)Yüksek Öğrenim Kanunu hükümlerine tabi olarak çalışmakta olduğundan özerkliğini önemli ölçüde yitirmiştir.

 

Amblem

 

İstanbul Darülfünun 'u 1933 yılında bir yasayla İstanbul Üniversitesi olduktan sonra kullanılan ilk logo.

İstanbul Üniversitesi'nin simgesi olan "yılanlı amblem" 1243 tarihli Selçuklu Şifa Yurdu motiflerinden Prof. Süheyl Ünver tarafından ilham alınarak tasarlanmıştır.

 

Yerleşkeleri

 

İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampusu bahçesinde bulunan, Doğu Romalılar'dan kalma kalıntılar

İstanbul'un çeşitli semtlerinde bulunan kampüslerde eğitim faaliyetleri göstermektedir.

Avcılar

Bahçeköy

Beyazıt

Vezneciler

Cerrahpaşa

Çapa

Bakırköy

Şişli (Mecidiyeköy)

Kadıköy

Büyükçekmece

Silivri

Akademik birimler

 

Fakülteler

 

Hukuk Fakültesi

Siyasal Bilgiler Fakültesi

İstanbul Tıp Fakültesi

Edebiyat Fakültesi

Fen Fakültesi

İktisat Fakültesi

İletişim Fakültesi

Orman Fakültesi

Eczacılık Fakültesi

Diş Hekimliği Fakültesi

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

İşletme Fakültesi

Veteriner Fakültesi

Mühendislik Fakültesi

Su Ürünleri Fakültesi

İlahiyat Fakültesi

Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi

Sağlık Bilimleri Fakültesi

Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi

Florence Nightingal​​​e Hemşirelik Fakültesi

 

Bölümler

 

Beden Eğitimi ve Spor Bölümü

Enformatik Bölümü

Güzel Sanatlar Bölümü

Türk Dili Bölümü

Yabancı Diller Bölümü

Yüksek Okullar

Adalet Meslek Yüksekokulu

Bakırköy Sağlık Yüksekokulu

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

Devlet Konservatuarı

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu

Ormancılık Meslek Yüksekokulu

Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

Sapanca Su Ürünleri Meslek Yüksekokulu

Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu

Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

Ulaştırma ve Lojistik Yüksekokulu

Veteriner Fakültesi Meslek Yüksekokulu

 

Enstitüler

 

Adli Tıp Enstitüsü

Akciğer Hastalıkları ve Tüberküloz Enstitüsü

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü

Çocuk Sağlığı Enstitüsü

Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü

Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü

Fen Bilimleri Enstitüsü

İşletme İktisadı Enstitüsü

Kardiyoloji Enstitüsü

Nörolojik Bilimler Enstitüsü

Onkoloji Enstitüsü

Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Sosyal Bilimler Enstitüsü

 

Araştırma merkezleri

 

Bankacılık Araştırma Merkezi

Bilgisayar Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi

Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği Araştırma ve Uygulama Merkezi

Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi

İleri Analizler Laboratuvarı

İnsan Hakları Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi

İstanbul Üniversitesi Dil Merkezi

Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi

Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Münasebetler Araştırma ve Uygulama Merkezi

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

 

BAKMADAN GEÇME