Bildiğimiz dünyanın sonu

Küresel ısınma, kitrik mantarlarının gelişip yeni alanlara yayılmasına imkan tanıyan iklim koşulları yarattı. Ölümcül bir mantar hastalığı salgını, kurbağalar dahil tüm amfibyumların hayatını tehdit ediyor. Bu yüzdenamfibyum türlerinin türlerinin ( çiftyaşamlılar ) yüzde 41'i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

İklim değişikliğinin canlı türleri üzerindeki tehdidinin boyutları henüz kestirilemiyor. Dolayısıyla gelecek tahminleri, gerçekte yaşanacakların yanında eksik kalabilir. Ancak bugünkü veriler ışığında her yıl, tüm canlı türlerinin yüzde 0.01'i ile yüzde 0.7'sinin neslinin tükendiği tahmin ediliyor.

1. YILDA 1000 TÜR YOK OLUYOR

Worldwatch Enstitüsü'nin raporuna göre "en muhafazakar tahminler" bile günümüzde her yıl 1.000 türün yok olduğunu ortaya koyuyor. Fosil kayıtları ise milyonlarca yıllık evrim sürecinde yılda en fazla 1-2 türün yok olduğunu gösteriyor. Oysa çevremizde gördüğümüz ve bizimde "sadece küçük bir parçası" olduğumuz biyoçeşitlilik, 3 milyar yıllık bir sürecin sonucu.

2. 6. YOK OLUŞ ÇAĞI

Ünlü bilim insanları Will Steffen, Paul Crutzen, Jan Zalasiewicz ve Mark Williams'a insanın yeryüzündeki her şeyi değiştirip bozduğu bir "Jeolojik çağ"da yaşıyoruz. Bilim insanları bu çağa "Antroposen Çağı" adını veriyor. Her yıl tüm canlı türlerinin yzüde 0.7'sinin neslinin tükenmesi, kaba bir tahminle, 5 milyon hayvan türünün olduğu düşünülürse, 2 yüzyıl içinde canlı türlerinin yüzde 75'inin kitlesel biçinde yok olacağı sonucunu doğuruyor. Yüzde 75'lik kitlesel canlı türü kaybı, dünya tarihinde 5 kere yaşandı. 2200'de 6'ncısı olabilir.

3. TEHLİKENİN FARKINDA MISINIZ?

İnsanlar yıllardır "doğaya bir şey olmaz" yanılgısı içindeler. Yeryüzündeki her şey gibi doğa da "sınırlı" ve doğanın kendini yenileme eşiği, bilim adamlarına göre 1980 yılında aşıldı. Madenlerden petrole, sulardan bitki ve hayvanlara kadar, yaşamı ve uygarlığımızı var eden her şey azalıyor.

Dünya Doğayı Koruma Birliği'ne göre en büyük azalış canlılar dünyasında görülüyor. 5.522 kuş, memeli, amfibyum ve sürüngen türü Dünya Doğayı Koruma Birliği'nşn kırmızı listesinde; yani yok olma tehdidiyle karşı karşıya.

4. TÜRKİYE'DEKİ KARANLIK TABLO

Korunan alanlar, küresel ısınma açısından atmosferdeki karbonun yüzde 15'ini depoluyor. Toprlarlarının koruma alanı %10 olması gerekirken Türkiye'de bu oran %6'yı buluyor. Dünya ortalaması ise %13.

Doğa Derneği'nin çalışmasına göre Türkiye'de 266 "Önemli Doğa Alanı" var Bu alanların ne yazık ki % 80'i herhangi bir koruma statüsünden yoksun.

WWF Türkiye tarafından yayınlanan "Yaşayan Gezegen Endeksi"ne göre son 35 yılda dünyadaki biyoçeşitlilikte yüzde 30 azalma görülüyor ve Türkiye'de biyolojik kapasitesini yüzde 59 oranında aşmış durumda.

TEHLİKE ALTINDAKİ 'SICAK NOKTA'LAR

34 Sıcak nokta karasal yüzeyin yüzde 2.3'ünü kapsıyor. Dünyadaki tüm bitki türlerinin yüzde 50'sinden fazlası ve karasal omurgalı hayvan türlerinin yüzde 42'si bu sıcak noktalarda yaşıyor. Bu tülerin hepsi ve bu bölgeler, insan aktivitelerinin tehdidi altında.

'SICAK NOKTA' KAVRAMI NEDİR?

İngiliz bilim adamı Norman Myers'in 1988'de ortaya attığı "sıcak noktalar" (Hotspots) kavramı, yeryüzündeki biyolojik zenginlik açısından, benzersiz, önemli ve değerli olan bölgelerin öncelikli olarak korunmasını amaçlıyor. Uluslararası Doğa Koruma Örgütü bugüne kadar yeryüzünün yüzde 2.3'ünü kaplayan 34 sıcak nokta belirledi.

TÜRKİYE ORMANLARININ SICAK NOKTALARI

Türkiye, dünyanın 34 sıcak noktasının ikisinin ( İran Anadolu Bölgesi ve Akdeniz Havası ) içinde yer alıyor. Dünya Doğayı Koruma Merkezi ve çok sayıda bilim adamının belirlediği "Avrupa Ormanlarının 100 Sıcak Noktası" içinde Türkiye'den 9 bölge yer alıyor.