'Bağcılar, varoş değil bir varoluş hikâyesi'

Esra BOĞAZLIYAN / HT GAZETE

esrab@cyh.com.tr

“Yıllar yılı ‘varoş’ diye anılan ilçemiz artık büyük projelerle, metro hatlarıyla gündemde olan bir metropol. Bağcılar’ın cefasını çeken, artık sefasını sürsün istiyoruz”

14 milyonluk İstanbul’un en kalabalık ilçesi... Dile kolay 752 bin nüfus... 66 kentten daha büyük... Bağcılar, yıllar yılı Anadolu’dan İstanbul’a göçün ilk durağı oldu ve kentin ‘varoş’u olarak anıldı. Ama şimdilerde büyük bir değişim içinde. Bir yanda kentsel, diğer taraftan da sosyal dönüşüm devam ediyor... Peki bu köklü dönüşüm nasıl gerçekleşiyor? Başkan Lokman Çağırıcı’yla buluşup Bağcılar’ın varoştan metropole yolculuğunu konuştuk. Buyurun...

Kentsel dönüşümün ilk başladığı bölgelerden biri Bağcılar. Peki şu anda ne aşamada?

Türkiye’nin 81 ilinden, Balkanlar ile Orta Asya’dan gelen insanlardan oluşan Bağcılar, 752 bin nüfusuyla İstanbul’un en büyük ilçesi. 1992’den bu yana mimari, sosyal ve kültürel anlamda önemli değişimler yaşadı. Bir zamanlar mandıraların ve havayı kirleten fabrikaların bulunduğu, ‘varoş’ diye adlandırılan Bağcılar, günümüzde metro ve tramvay hatlarıyla, kültür-sanat programlarıyla anılan bir metropol.

2023 vizyonuna hazırladığımız Bağcılar’ın en önemli projelerinden biri de kentsel dönüşüm. Bu projeyi hemşerilerimin yüzde 100 desteğiyle yürütüyoruz. Proje emin adımlarla devam ediyor. Proje kapsamında otoparklı, asansörlü ve yeşilin hâkim olduğu yeni yaşam alanlarına kavuşuyoruz. 6306 sayılı kanunun da çıkmasıyla proje daha da hızlandı. İlk olarak Bakanlar Kurulu ile belirlenen riskli alanlarda planlama çalışması yapıyoruz. Hazırlanan yeni plan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca onaylandıktan sonra yeni imara göre planlama yapılıyor. Riskli konut sahibi, bakanlık tarafından onaylanan yeni plana göre yapılaşma için adım atıyor. Kamu kurumlarına ait binaları da kentsel dönüşüm projesi kapsamında belirlenen riskli alanların içinde olması halinde yeniliyoruz. Örneğin Yavuz Selim Mahallesi’nde yeni bir kaymakamlık binası inşa edeceğiz.

752 bin nüfus var, peki bina stoku ne? Ve binaların yüzde kaçı kentsel dönüşüme uğrayacak?

48 bin bina var. Bu da 250 bin bağımsız birim demek (daire ve dükkân). Ve bu binaların yaklaşık 35 bini 1999 depreminden önce yapılmış. Yani 35 bin binayı yenilememiz gerekiyor. Şimdiye kadar toplam bin 394 riskli yapı, konut ve işyerinin yıkımı yapıldı. Daha çok yolumuz var. 10 yıl içinde bu dönüşümü gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Göztepe, Kemalpaşa, Demirkapı, Evren, İnönü, Merkez, Sancaktepe ve Çınar mahallelerinin bir kısmı kentsel dönüşüm alanı olarak ilan edildi. Şu ana kadar yaklaşık 410 konut proje kapsamında yenilendi.

Yeni yapılan binaların otoparklı olması koşulunu getirdik. Fakat bu konuda müteahhitlerden itirazlar gelebiliyor. Bunları aşmaya çalışıyoruz. Kentsel dönüşümü, sosyal ve kültürel dönüşümle birlikte gerçekleştiriyoruz. Dönüşümle birlikte ciddi bir değer artışı oldu. Dönüşümden önce 150 bin lira olan bir daire, şimdi 500 bin lira.

Kültürel dönüşüm demişken... Son zamanlarda kadın-aile merkezleri, engelliler için etkinlikler ve eğitim projeleriniz öne çıkıyor. Bütün bunlar Bağcılar’ın ‘varoş’ algısını değiştirmek, şehirleşmeyi sağlamak için sanırım. Zira burası yoğun göç alan bir yer....

Bağcılar, varoş değil bir varoluş hikâyesi aslında. Yıllar yılı Anadolu’dan İstanbul’a göç edenlerin ilk duraklarından biri oldu. Anadolu’dan göç edenler önce buraya geldi, işlerini kurdu. Ve maddi durumları ya da sosyokültürel yapıları biraz iyileştikten sonra da burayı terk etti. İşte bizim yapmaya çalıştığımız bu kalıbı yıkmak. Bağcılar’ı yaşanabilir bir yer haline getirmek. Bağcılar sakinlerinin şehirleşmesine, metropol yaşamına uyum sağlamasına katkıda bulunmak, ekonomik ve sosyal durumu değiştikten sonra da burada yaşamasını sağlamak. Şimdiye kadar Bağcılar’ın cefasını çeken, bundan sonra da sefasını sürsün istiyoruz.

İlçede genç nüfus çok fazla, peki gençler için ne yaptınız?

‘Yeteneğim Geleceğim’ projesi kapsamında Bağcılar’da eğitim gören 82 bin 261 öğrenci arasından testi geçen 200 öğrenciye Enderun Yetenekli Çocuklar Merkezi’nde eğitim veriyoruz. Çocuklarımız icatlarıyla yeteneklerini gösteriyor. Yabancı dil eğitimine önem veriyoruz. Bağcılar Meydanı’nda hizmete sunduğumuz Dil Evi, özellikle gençlerden çok ilgi görüyor. Hemşerilerim Arapça ve İngilizce hocaları eşliğinde pratik yapıyor. Kısa süre önce hizmete sunduğumuz Gençlik Merkezi, gençlerin buluşma adresi oldu. İçinde 18 sınıf, şark odaları, bowling salonu, basketbol ve voleybol sahası, cep sinema salonları, tiyatro salonu gibi birimler bulunuyor. 15-28 yaş arası gençlerin yararlandığı merkezde şu ana kadar 42 kurs açıldı ve yaklaşık 2 bin gencimiz bu kurslardan yararlanıyor.

Kısa vadede Bağcılar’ın çehresini değiştirecek bir projeniz var mı?

Mimari anlamda baştan aşağıya yenilemeye çalıştığımız Bağcılar’a İstanbul’un en büyük şehir meydanını inşa edeceğiz. Yenikapı-Bağcılar-Kirazlı metro hattının bir istasyonu da Bağcılar Meydanı’nda hizmet veriyor. Metronun derinliği 56 metre. Her gün binlerce insanın hareket halinde bulunduğu meydanda çevre düzenlemesi devam ediyor. İnşaatı tamamlandığında yaklaşık 55 bin metrekare genişliğinde bir meydana sahip olacağız. Peyzaj ve çevre düzenlemesini yapacağımız meydanın altına otopark yapılacak. Meydanın çevresinde yoğun bir trafik var. Trafiği rahatlatmak adına yan yolları yerin altına alacağız. Meydanın çevresindeki binalar, aynı kat ve estetikle inşa edilecek.

Bağcılar’da dönüşümün en önemli parçası da ulaşım yatırımları olacak sanırım. Birçok metro hattı projesi Bağcılar’dan geçiyor...

Bağcılar’ın ilçe olduğu zaman sokaklarında çizmeyle dolaşabiliyorduk. Çünkü hizmet Londra Asfaltı’nın altına yapılırdı ama Londra Asfaltı’nın üstüne yani Bağcılar’a hizmet yapılmıyordu. 1992’den bu yana ilçemizin çehresi değişti. 22 yılda ulaşımda da çok güzel bir noktaya geldik. Bağcılar artık metro hattıyla anılıyor. Açılışı 2013 yılında yapılan Esenler Otogar-Bağcılar-MahmutbeyOlimpiyatköy-Başakşehir metro hattı hizmet veriyor. 22 kilometrelik, 18 istasyonu olan bir metro hattına kavuştuk. Saatte 111 bin yolcu taşıyor. Engelli hemşerilerimin de rahatça kullanabileceği imkânlar sağlandı. Güzergâhta, kişi başına günlük 60 dakika zaman tasarrufu sağlanıyor. Hat sayesinde Bağcılar ile Olimpiyatköy arasındaki yolculuk süresi 16 dakikaya, BağcılarBaşakşehir arasındaki yolculuk süresi ise 20 dakikaya indi. Mecidiyeköy-Kağıthane Alibeyköy-Mahmutbey metro hattının temel atma töreni yapıldı. 18 kilometrelik metro hattının Mecidiyeköy’de mevcut metro hattıyla, o istasyona entegre olacak. Oradan Topkapı-EdirnekapıHabibler tramvay hattına, oradan Tekstilkent-Yüzyıl Mahallesi üzerinden OtogarBaşakşehir metro hattına ulaşılabilecek.

MecidiyeköyMahmutbey arasındaki yolculuk süresi sadece 27 dakikaya düşecek. Bağlantılı hatlarla birlikte düşündüğümüzde, Mahmutbey’den metroya binen hemşerim Yenikapı’ya 39 dakikada, Sabiha Gökçen’e 95 dakikada ulaşabilecek. Bakırköy İDO-Bağcılar Kirazlı metro hattının 2017’de hizmete girmesiyle 50 km’lik metro ağına kavuşacağız.

EN BÜYÜK MEYDAN OLACAK

Kısasüre içinde hayata geçirilmesi planlanan projeyle Bağcılar Meydanı tamamen değişecek. 55 bin metrekare genişliğinde bir meydan yapılacak. Yan yolların trafiği yer altına alınacak. Çevredeki binalar aynı kat ve estetikte inşa edilecek. Böylece İstanbul’un en büyük şehir meydanı ortaya çıkacak.

1000 ENGELLİYE REHABİLİTASYON

“Vatandaşın yaşam kalitesini yükseltmek adına önemli adımlar attık. Biliyoruz ki, çocuğu gülmeyen, kadını güvende olmayan, gencinin umutlu olmadığı, engellisi mutlu olmayan bir yerde toplumun huzurundan bahsedilemez. İşe önce engellileri ve kadınları yaşamın içine dahil ederek başladık. Kadın ve engellilere pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Avrupa’da az sayıda benzeri bulunan Engelliler Sarayı’nı hizmete sunduk. İçinde sanat odaları, üretim atölyeleri, aileler için psikolojik danışma merkezleri, sinema salonları ve tedavi odaları bulunuyor. Dezavantajlı gruplar eğitim alıyor ve rehabilite oluyor. Yıllarca evlerinden dışarı çıkmaya cesaret edemeyen engelli hemşerilerim burada 37 branşta kurs görüyor. Yaklaşık 1000 engelli burada yaşama katılıyor. Bunlardan 300’ü burada gördüğü kurslarla iş sahibi oldu. Hem zihinsel hem de ortopedik engellilere hizmet veriyoruz. Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezi’yle de kadınları yaşama dahil ettik. Burada çeşitli branşlarda eğitim alıp meslek sahibi oluyorlar ya da hobi ediniyorlar.”

DİL EVİN'NDE PRATİK ŞANSI

Genç nüfusa sahip Bağcılar’da üniversiteye giren öğrenci sayısında her yıl büyük artış olduğuna dikkat çeken Başkan Çağırıcı, yabancı dilin bilgi ve iletişim çağının bir gereği olduğuna işaret etti: “Bu alandaki eksiği gidermek ve yabancı dil kullanımını kolaylaştırmak için meydana Dil Evi açtık. Öğrenciler, yerli ve yabancı hocalar eşliğinde İngilizce ve Arapça pratik yapabiliyor. Sadece gençler değil, Dil Evi’ne toplumun her kesiminden ilgi var.”

ŞARJ EDEN AKILLI BANK BAŞKAN

Çağırıcı’yla meydandaki şarj eden akıllı bankları tecrübe ettik. Palmiye ağacı şeklindeki solar banklar, yaprakların üzerine yerleştirilen güneş panellerinden oluşuyor. Burada cep telefonları şarj edilebiliyor. Bu arada 94 noktada da ücretsiz internet var. Çağırıcı, akıllı banklarda tabletiyle akıllı belediyecilik uygulamasını da kullandı, biriken imzalarını attı.