Kişi başına 4 kilo e-atık düşüyor
İzmir'de bir öğrencinin yüksek lisans tezi için yaptığı araştırma yılda kişi başına 4 kg elektronik atık düştüğünü ortaya koydu
GAZETE HABERTÜRK
Son yıllarda evsel ve sanayi atıklarının çevreye olan zararlı etkileri dünyada olduğu gibi Türkiye’de de arttı. Verilere göre Türkiye’de her yıl kişi başına yaklaşık 4 kilogram elektronik atık (e-atık) düşüyor. Yaşar Üniversitesi Uluslararası Lojistik Yönetimi Yüksek Lisans öğrencisi Galip Sunay, tez kapsamında bu kadar yoğun e-atık karşısında üretici firmaların geri dönüşüm, enerji, su ve atık kullanımı konusunda ne kadar duyarlı olduklarını araştırdı. Gelişmiş ülkelerin tehlikeli atıklarını Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere ihraç etme girişiminde bulunduklarına dikkat çeken Sunay, “Bu çabalar yasadışı bir trafiğin de doğmasına neden oluyor. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelerde, önümüzdeki 1 yıl içinde e-atık miktarının 5 katına çıkacağı ön görülmekte. Ancak ülkemizde e-atık geri kazanımı için ise sayısı 5’i bile geçmeyen tesis mevcut” diye konuştu.
138 ŞİRKETLE GÖRÜŞTÜ
Sunay, ülkemizdeki üretici firmaların atık konusundaki duyarlılığını tespit etmek için 138 şirket ile bir anket çalışması yaptı. Ankete göre, katılımcıların % 83.3’ünün atık yönetimi için ayrı bir birim kurduğu, % 37.6’sının su arıtma tesisinin olduğu, % 100’ünün katı atıkları uygun şekilde bertaraf ettiği ve % 57.2’sinin ise geçici tehlikeli atık deposunun olduğu ortaya çıktı.
HER YIL 300 BİN TON ATIK
Araştırmada yer alan ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve çeşitli kaynaklardan derlenen verilere göre;
-Türkiye’de her yıl 300 bin ton e-atık çıkıyor. Bu rakam her yıl % 10 oranında artıyor.
-Kişi başına yılda 4 kilogram e-atık düşüyor.
-Türkiye’de e-atık geri kazanımı için tesis sayısı 5’i geçmiyor.
-E-atıkların % 30’unu çamaşır makinesi, elektrikli süpürge, fırın, klima, kahve makineleri, % 20’sini buzdolapları, % 15’ini DVD/VCR, CD çalar, radyo ve Hi-Fi cihazları, bilgisayar, telefon, faks ve yazıcılar, % 10’unu ise TV ve bilgisayar monitörleri oluşturuyor.
-Belediyelerin Katı Atık İstatistikleri’ne göre; ülkemizde, günde kişi başına düşen atık miktarı 1.12 kilogram. Bunun yüzde 20’sini ambalaj atıkları oluşturuyor. Belediyelerce, ülke genelinde, yıllık toplam 25.8 milyon ton atık toplanıyor.
-Sadece 2.5–3 milyon ton ambalaj atığının geri dönüştürülmesi sonucu yılda yaklaşık 8.5– 9.3 milyar TL değerinde tasarruf sağlanabilir.
