Her 10 gençten ikisi uyuşturucuyu deniyor!

Karşı cinsle ilişkiler ve inançlar. Türban ne kadar önemli?

VE ONLARCA RÖPORTAJ Ayrıca tanınmış gençlerle, uzmanlarla 60 kadar röportaj

Her 10 gençten ikisi uyuşturucuyu deniyor!

TNS'nin SABAH için yaptığı gençlik anketinin sonuçları: 10 gençten 4'ü sigara; 10 erkekten biri de düzenli alkol içiyor. Uyuşturucu oranı ise korkunç... Her 10 gençten 2'si bir çeşit uyuşturucu deniyor ve biri kullanmaya devam ediyor.

Türkiye nüfusunun yüzde 30'unu 15 altı ve yüzde 52'sini 25 ve altı yaş grubu oluşturuyor. SABAH, Gençliğin Sesi adlı dev araştırması ile gençlerdeki değişimi, onların tüketim alışkanlıkları, değerleri, aile ilişkileri başta olmak üzere tüm yönleri ile araştırdı. Davranışları, alışkanlıkları, inanç ve değerleri, gelecekten beklentileri, eğitim, cinsellik, türban, aile ile ilişkileri ile ilgili düşünceleri başka olmak üzere gençler seslerini bu araştırma ile duyuracak.

17 ilde yapıldı Araştırma 15-22 yaş arasında kent nüfusunu temsil eden bin 214'ü kız bin 1992'si erkek 2 bin 406 gençle 17 ilde gerçekleştirildi. Araştırmaya katılanların yüzde 50.5'ini kız, yüzde 49.5'ni erkekler oluşturdu. Araştırmaya katılanların yüzde 32.7'si 15-17, yüzde 39.9'u 18-20, yüzde 27.4'ü 21-22 yaş grubundaki gençler. Anket SABAH için TNS PİAR Araştırma şirketi tarafından yapıldı. Araştırmanın danışmanlığını Davranış Bilimleri Enstitüsü (DBE) Başkanı Psikolog Emre Konuk yaptı.

Uyuşturucu madde, alkol ve sigara... Bu maddeler günümüz gençliğini tehdit ediyor. Okul çevresinde uyuşturucu madde bulmakta zorlanmayan, alkolü okulda bile tükettiklerini söyleyen gençleri bunları kullanma konusunda en çok etkileyen arkadaşları. İlk deneme arkadaş ile yaşanıyor. Okullarda bu konuda gençler yeterince uyarılmıyor. Genç, asıl uyarıyı ailesinden alıyor. İkinci sırada ise medya genci uyuşturucunun tehlikeleri konusunda uyarıyor. Araştırmada gençlere uyuşturucu madde kullanımları, hem arkadaş çevreleri hem de kendileri için soruldu. Gençlerin arkadaşlarına yönelik verecekleri cevaplar kendileri için vereceklerine göre daha doğru olacağını belirten araştırma yetkilileri cevaplara göre gençlerin çevresindeki arkadaşlarından en az birinin en az bir maddeyi deneme oranının yüzde 19.3 ve kullanma oranının da yüzde 13.5 olarak belirlendiğini vurguluyor. Başka bir ifade ile her 10 gençten ikisi bu maddelerden en az birini denemekte ve yaklaşık biri kullanmaya devam etmekte. Gençlerin içinde bulundukları arkadaş çevrelerinde çeşitli maddeleri deneyenler arasında kullanıma geçenlerin oranı son derece yüksek. Bu oranlar aynı zamanda gençlerin ne oranda risk altında olduklarını da gösteriyor. Gençlerin yüzde 6'sı bu maddeleri okul çevresinden buluyor. Yüzde 35'i arkadaşlarının bu maddeleri temin ederken zorlanmadığını belirtiyor.

YETİŞKİNLERDEN ÇOK İÇİYORLAR Uyuşturucu madde satıcılarının hedefi erkekler, özellikle de 18-20 yaş grubu. 18 yaş üstü erkeklerde satın almaları için teklif edilme oranı yüzde 9, denemeleri için teklif edilme oranı yüzde 13. Gençlerin yüzde 11'i sinirlerinin yatışması ve rahatlama amacıyla zaman zaman reçete ile satılan antidepresan yani yatıştırıcı ilaç kullanıyor. Ailelerin yüzde 58'si sürekli bu maddelerin zararları konusunda çocuklarını uyarıyor. Gençlerin yüzde 24'ü kendilerini medyanın uyardığını söylüyor. Okul yönetimleri sınıfta kalıyor. Gençlere göre bu konudaki uyarının yüzde 10'nu okuldan geliyor. Geçen yıl TNS PİAR'ın yetişkin nüfus ile ilgili yaptığı araştırmaya göre Türkiye 25 yaş üstü yetişkin nüfusunun yüzde 27'sinin alkol tüketmesine karşın bu oranın 18-22 yaş grubu erkeklerde yüzde 45... 15-22 yaş grubundaki kızların dörtte biri, erkeklerin üçte biri alkol tüketiyor. Kızların alkollü içkiyi ilk tattığı yaş ortalama 16, erkeklerin ise 15. Alkol ile ilişkilerini tanımlamaları istendiğinde 18-22 yaş grubu 10 erkekten yaklaşık 1'i kendisine düzenli alkol tüketicisi, yüzde 14.2'si de alkol problemim var diyor. Yarısı nadiren de olsa sarhoş olacak kadar içki içiyor. Gençler alkolü okullarda rahatça içiyor. Yaklaşık beşte biri yani yüzde 21'i okullarında alkol tüketiyor. Bu oran üniversite çağındaki 18-22 yaş grubunda erkeklerde 28.

ALKOLDE TERCİHLERİ BİRA Gençlerin ilk tercihleri bira. Yüzde 88'i bira içiyor. Erkeklerde ikinci sırada rakı kızlarda şarap geliyor. Alkol kullananların yüzde 37'sinin babaları da alkol tüketiyor ve bu gençlerin yaklaşık yüzde 10'unda da alkol problemi bulunuyor. Gençlerin yüzde 63'ünün etrafında alkol tüketen en az bir arkadaşı bulunuyor. Bu oran erkeklerde yüzde 70, kızlar da yüzde 65. Her 10 erkekten 4'ü ve her 10 kızdan 2'si alkol tüketirken, yine her 10 erkekten 7'sinin ve her 10 kızdan 5'inin yakın çevresindeki en az bir arkadaşı alkol kullanıyor. Yüzde 71'i alkolle arkadaş çevresinde tanışıyor. Araştırmaya göre gençler sigara ile yaklaşık 15 yaşında tanışıyor. 15-22 yaş gençlerin yüzde 38'i sigara içiyor. Erkekler günde ortalama 15 adet, kızlar 11 adet sigara içiyor. Sigara alışkanlığında da alkol ve uyuşturucu da olduğu gibi arkadaş çevresi önemli. Yüzde 86'sının çevresinde sigara içen arkadaşı bulunuyor. Sigara içen gençlerin yarısı sigarayı sağlık açısından ciddi bir tehlike olarak görmüyor. Yüzde 49'u tiryaki olmayacağına, 43'ü günde bir paket içse bile istediği an bırakacağına inanıyor. Yüzde 68'inin okullarında sigara içmesi okul yönetimlerinin toleransını gösteriyor. Tüketim üniversitede artıyor

Balıklı Rum Hastanesi Anatolia Klinikleri Çocuk ve Ergen Psikiyatri Bölüm Başkanı Gürkan Odabaşıoğlu: Alkol tüketimi lise yıllarında başlayıp, üniversite yıllarında artıyor. Sosyo ekonomik düzeyi daha iyi olanlar bu problemle daha sık geliyorlar. Ailede alkol kullanımı riski artırır. Arkadaşlar gençlikte aileden daha önemli. Arkadaş gruplarına dahil olmak için, taklit etmek, özenmek sonucunda sigara, uyuşturucu ve alkol kullanımı görülebilir. Eski kullanıcılar anlatıyor

Uyuşturucuyu Tarlabaşı'ndan alıyordum 19 yaşındaki Yiğit Yılmaz, İstanbul'da satış elemanı olarak çalışıyor. Annesi ve ağabeyi ile yaşıyor. Aile ile ilişkisine kötü diyor. Hayattan en büyük beklentisi iyi bir iş ve aile. Bunu düzgün bir yaşam olarak değerlendiriyor. Votka ve tekila içki tercihi. Günde bir paket sigara içiyor. Uyuşturucu ile iki yıl önce 17 yaşındayken arkadaş ortamında tanışmış ve iki ay kullanmış. Giderek daha çok ihtiyaç duyunca da bırakmış. Nereden satın aldığı konusunda, Nerede satıldığını herkes bilir, ben Tarlabaşı'ndan alıyordum diyor. 15 yaşında ilk dövmelerini yaptıran Yılmaz, bir kez de intihar etmeyi düşünmüş ama vazgeçmiş. CinsellikMUSTAFA ODABAŞI (23)konusunda ise aşk olmadan olmaz diyor.

AMATEM'e yatmamak için bıraktım Mustafa Odabaşı 23 yaşında. Lise terk. Annesi ev kadını babası emekli. İçki ve sigara kullanıyor. Uyuşturucu olarak esrar ve ecstacy kullanmış. Bir kez fazla miktarda hap aldığı için hastanelik olmuş. Doktorlar AMATEM'e yatırmak isteyince bırakmaya söz vermiş ve kendi çabasıyla başarmış. Odabaşı, Senede bir iki kez kullanmak aklımdan geçiyor ama durduruyorum kendimi diyor. Alkol tüketimi ile ilgili olarak Her gün içerim, miktarı değişir. Bir gün 1 şarap, 3 bira, bazen 3 şarap, 10 bira içerim belli olmaz diyor. Hayattan bir beklentisi olmadığını söylüyor. Gençleri kontrol edin ama sıkmayın

Araştırmanın danışmanı Davranış Bilimleri Enstitüsü Başkanı Psikolog Emre Konuk madde ve alkol kullanımı başta olmak üzere akademik başarı ve mutsuzluk söz konusu olduğunda en başta gelen faktörün aile ilişkileri olduğunu söylüyor: Uyuşturucu ve alkol kullanan gençler, eğitim, arkadaş ve ergenlik ile ilgili sorunlarını paylaşmıyor. Risk altındaki gençlerin aileleri gece gezmeleri, flört, kılık kıyafeti ve ders dışı TV izleme, oyun oynama, dolaşma, arkadaşlarıyla takılma gibi aktivitelerini kontrol etmiyor. Kontrol eden ailelerin çocukları risk altında değil. Ancak sıkı ve daima kontrol de hiç kontrol olmaması gibi genci risk altına alıyor. Ailesinde kendisine hiç kimsenin yakın olmadığını söyleyen genç de risk altında. Sevgi ve huzur dolu aile ortamında büyüyen çocuk madde, sigara ya da alkol kullanmıyor. Konuk risk altındaki gençleri şöyle sıralıyor: Madde ve düzenli alkol kullanan, madde ve alkol kullanan yakın arkadaşları olan, intihar eğilimi olan, intihar teşebbüsünde bulunan, akademik açıdan başarısız ve mutsuz gençler.

PERVİN KAPLAN/SABAH