İçeride kimse kalmadı

Türkiye'nin en büyük cezaevlerinden biri olan ve yaklaşık 40 yıldır hizmet veren Bayrampaşa Cezaevinin kapısına kilit vuruldu.

Bayrampaşa Cezaevinin kapanmasına ilişkin düzenlenen törende konuşan Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, son 5 yılda Türkiye'de 150 civarında cezaevinin kapatıldığını belirterek, bunların kapanışıyla ilgili hiç tören yapılmadığını söyledi.

İlk kez bir cezaevinin kapanışı için tören düzenlendiğini anlatan Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Neden bir cezaevinin kapanışı için tören düzenliyoruz? Bir defa, Bayrampaşa Ceza İnfaz Kurumu, bizim cezaevi tarihimizin sembolüdür. 40 yıllık geçmişi var. Binanın 1956'da temeli atılmış ve 1968'de hizmete girmiş. 40 yıldır Türk infaz sistemine hizmet ediyor. Bugün Bayrampaşa Cezaevini kapatıyoruz, terk ediyoruz. Aslında sadece Bayrampaşa Ceza İnfaz Kurumunu terk etmiyoruz, onun şahsında çağ dışı kalmış olan bir ceza infaz sistemini de terk ediyoruz. Koğuş sistemine dayalı, hükümlü ve tutukluların 50-60-70 kişilik, üst üste ranzalarda bazen de yer yataklarında yatmak zorunda kaldıkları infaz anlayışını terk ediyoruz.''

Bayrampaşa Cezaevinde kalan tutuklu ve hükümlüleri, inşa ettikleri çağdaş ve modern ceza infaz kurumlarına naklettiklerini anlatan Şahin, aslında bu törenin, bir anlamda bu çağda bulundurulmaması gereken bir infaz sistemini bırakarak, yeni bir infaz sistemine geçişin töreni gibi değerlendirilebileceğini kaydetti.

Bir daha böyle bir tören yapılabileceğini zannetmediğini ifade eden Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Bana, 'yeni, modern ve çağdaş anlayışla hazırlanan Silivri'deki cezaevinin açılışı yapılacak mı?' diye soruyorlar. Cezaevlerinin kapatılmasını içime sindiriyorum da bir cezaevine ne kadar çağdaş ve modern olursa olsun açılış töreni yapmayı içime sindiremedim. Hayır, böyle bir açılış töreni yapılmayacak. Çünkü biz insanımızı cezaevlerinde görmek istemeyiz. Cezaevlerinin boş olmasını isteriz. Vatandaşlarımızın iyi insan olarak hayatlarını sürdürmelerini, buralara hiç ihtiyaç duyulmamasını arzu ederiz.''

BÖYLE BİR KAPANIŞ İLK KEZ

Bayrampaşa Cezaevinin kapanmasına ilişkin düzenlenen törende konuşan İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin, çok kısa bir süre önce yaklaşık 5 bin tutuklu ve hükümlünün Silivri, Maltepe, Kartal, Ümraniye ve Metris cezaevlerine sevk edildiğini belirtti.

Böyle bir kapanış töreninin ilk kez yapıldığını ifade eden Engin, ''Zira törenler, açılışlar, topluluğa ve ülkeye katkı sağlayacak kurum, kuruluş ve tesislerin açılış sevincini yaşatmak için yapılır. Bugünse bir kurumun kapatılması ve terk edilmesi için bir tören yapıyoruz. Ancak kapanış ve terk ediş olsa dahi bu töreni önemli ve anlamlı buluyoruz'' diye konuştu.

Engin, Bayrampaşa Cezaevinin hizmet verdiği süre içinde ülke gündemini sürekli meşgul eden bir kurum olduğunu vurgulayarak, burada Türkiye'de isimleri ve şöhretleri bilinen çok sayıda insanın misafir edildiğini söyledi.

Bayrampaşa Cezaevinin isyanlar, firarlar, ölüm oruçları, kanlı çatışmalar gibi müessif birçok olaya da sahne olduğunu vurgulayan Engin, cezaevinin son 6-7 yıldır bu kötü imajından sıyrıldığını, birçok sanat, kültür ve eğitim çalışmalarının gerçekleştirildiği mekan haline geldiğini anlattı. Engin sözlerini şöyle sürdürdü:

''Ancak tüm bu iyileştirmelere rağmen yorgun ve eskimiş duvarları, eski koğuşlarıyla bu yükü artık taşıyamaz noktaya gelmiştir. Bugün acı ve tatlı hatıralarıyla cezaevleri tarihinin önemli bir sayfasını kapatıyoruz. Burasını, Büyükşehir Belediye Başkanlığına bugün itibariyle teslim ediyoruz.''

''BUGÜN BİR TARİH DÜŞÜYORUZ''

Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da Çağlayan'daki adliye binasının yapıldığı alanı, ''Adalet mülkün temelidir'' anlayışıyla özellikle Sultanahmet Adliyesi ve Bayrampaşa Cezaevinin bulunduğu mekanlar karşılığında Adalet Bakanlığına verdiklerini anlattı.

Bu bölgede yıllarca acı-tatlı anılar yaşandığını, esnafın ekmek yediğini, zaman zaman da sıkıntı yaşadığını anlatan Topbaş, burayı esnafı üzmeyecek, vatandaşın soluk alacağı bir merkez haline getireceklerini söyledi.

''Bugün bir tarih düşüyoruz'' diyen Topbaş, gelecek kuşakların, 41 yıl acı-tatlı hatıralarıyla hizmet veren bir cezaevinin neye dönüştüğünü konuşacaklarını kaydetti.

Topbaş, 120 dönüm civarındaki Bayrampaşa Cezaevine yapı yoğunluğu getirmeden düzenleme yapacaklarını ifade ederek, şöyle konuştu:

''Çevre halkı bundan tedirgin. Büyük yapılar yapma projemiz yok. Burası, altında yer yer otoparkları olan, sanat ve kültür aktivite alanları ve ağırlıklı olarak yeşil alan olacak. Yani bu ağaçları korunacak. Bölge insanlarının yıllardır sıkıntı yaşadıkları bu alan, yeniden insanlığın mutluluğuna vesile olacak bir alan haline getirilecek.''

Topbaş, binaları, birkaç yüzyıllık zindan gibi bir özelliği olsaydı yıkmayacaklarını ve kültür-sanat merkezi olarak kullanacaklarını belirterek, ''Ancak binaların hiçbir özelliği yok. Yıkılacak, kalkacak. Çalışmalar yakında başlayacak. Projeyi de halka göstereceğiz'' dedi.

''DERİN İZLER BIRAKTI''

Bayrampaşa Belediye Başkanı Hüseyin Bürge de tel örgülerin, soğuk yüksek duvarların, sık sık yaşanan acı olayların gölgesinde geçen 40 yılın Bayrampaşa üzerinde derin izler bıraktığını belirterek, şöyle devam etti:

''Burada büyüyen gençler, çocuklar geriye dönüp baktığında en önemli anıları arasında gece yarısı çatışmalarını, cezaevi bahçelerine fırlatılan uyuşturucu torbalarını, tabancalar ve cep telefonlarını, televizyonlarda gördükleri ünlü simaların mahallelerine gelip gitmelerini hatırlar.''

Bürge, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın, Bayrampaşa Cezaevi ile Sultanahmet Adliyesinin mülkünün Büyükşehir Belediyesine devredilmesi karşılığında, Çağlayan'da bulunan alanı Adalet Bakanlığına adalet sarayı yapımı için tahsis ettiğini söyledi.

CEZAEVİ BASINA AÇILDI

Konuşmaların ardından Bayrampaşa Cezaevinin kapıları Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdür Kenan İpek, Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş ve diğer ilgililer ile basın mensuplarına açıldı.

Törene katılanlar, uzun yıllar ülke gündeminde yer alan ve içine girilmesi yasak olan koğuşları, yemekhaneyi, açık görüş alanlarını, koridorları ve mahkumların volta attıkları avluyu inceledi.

Daha sonra Adalet Bakanı Şahin, müzik ve alkışlar eşliğinde Bayrampaşa Cezaevinin kapısına kilit vurarak, anahtarlarını Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş'a verdi.

CEZAEVİ ÖNÜNDE BASIN AÇIKLAMASI

Bu arada, törenden önce DSP Bayrampaşa İlçe Başkanı Bekir Önder, beraberindeki bir grup Bayrampaşalıyla cezaevi önünde basın açıklaması yaptı.

Bayrampaşa'nın bugüne kadar adıyla anılan cezaevinden kurtulmasının sevindirici bir olay olduğunu ifade eden Önder, ''İstanbul'un merkezinde olan bu büyük arazinin Bayrampaşa yararına kullanılmasının sağlanmasını arzu ediyoruz. Önerimiz, buraya kültür kompleksi yapılmasıdır. Cezaevinin bir kısmı da müze haline getirilmelidir'' diye konuştu.