Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Yaşam HT Cumartesi E190, EMBRAER 190 uçağı, Bu uçakta orta koltuk yok, Lufthansa, thy, Borajet

        Güntay ŞİMŞEK / Airport / HT CUMARTESİ

        gsimsek@htgazete.com.tr

        Tam 10 yıl oldu fabrikadan çıkalı ama Türkiye’ye bir türlü gelememişti. Şubat 2004’te, Brezilya’da Embraer’in Sao Jose dos Campos’taki ana tesislerinde düzenlenen E190 uçağının roll out (fabrikadan çıkış) törenine katılmıştım. Ülkemizde de sivil havacılık sektörü Türk Hava Yolları’nın (THY) öncülüğünde kıpırdanmaya başlamış olduğundan, Brezilyalılar bu yeni modellerine bizim şirketlerin talip olacağından emindi. Fakat dünyada 45 ülkede 65 havayolu Embraer uçağı kullanmasına rağmen Türkiye’de beklenen ilgiyi görmedi. E190’ların gökyüzüyle tanışmasından ancak 10 yıl sonra Borajet’le Anadolu’ya güçlü bir giriş yaptı. Dilerim Borajet yöneticileri, iyi bir network (uçuş ağı) oluşturup, daha önce yaptıkları gibi girip-çıkılan ve hafızada kalmayan hatlara uçuş yapmaz.

        Bu eleştirileri neden yapıyorum? Çünkü Borajet, kuruluş aşamasında Türk halkının alışık olmadığı pervaneli ATR 72-500 yerine E190’ları filosuna dahil etseydi veya filoda bunlardan da bulundursaydı, bugün farklı bir noktada olabilirdi. Borajet, başından beri hatalı politikalarla uçtuğundan, istenen seviyede gelişemedi. THY’nin desteği olmasaydı, belki bugün adından bile bahsediyor olmayacaktık. Zira yönetim kadrosunun uçuş noktalarını sürekli değiştirmesi, şirketin tanıtımlarını gerektiği gibi yapamaması en büyük handikapları oldu.

        EMBRAER 190 NASIL BİR UÇAK?

        Dünyanın dört yolcu uçağı üreticisinden biri olan Brezilyalı Embraer’in E190’ı, orta ve uzun menzilli bölgesel uçak pazarında iyi bir jet. Embraer; 170, 175, 190 ve 195 modellerinden oluşan 170/190 ailesinin üretimine, Haziran 1999’da başladı. Bu sene Borajet’in filosuna giren ve toplamı 8 adedi bulacak E190’lar, 2004’te fabrikadan çıktı. Haziran 2012’de ise Embraer yetkilileri, Doğu Avrupa ve merkez Asya’daki potansiyel müşterilerini İstanbul’a getirip E-Jet, ailesinin en popüler uçağı E190’ı tanıtmıştı. Avrupa’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı Simon Newitt, “Uçaklarımız için Türkiye’de büyük bir potansiyel ve pazar görüyoruz” demişti. Bu tanıtım organizasyonunda da 45 dakikalık İstanbul Sabiha Gökçen-Bodrum uçuşu yapmıştım. 2+2 oturma düzeninde 108 koltuk bulunan uçağın 18.25 inch (46.35 cm) genişliğindeki konforlu koltukları, seyahati rahat ve keyifli hale getiriyor, yormuyor.

        Orta koltuk bulunmadığı için koridoru oldukça geniş ve ikram sırasında hem yolcular hem de kabin ekibi çok rahat hareket ediyor. İkram esnasında bile servis troleyi yolcuların koridorda dolaşmasını engellemiyor. E190, tek koridorlu Boeing 737 ve Airbus A320 ailesinden daha küçük olmasına rağmen geniş kabini ve yüksek tavanıyla yolculara bunu hissettirmiyor. Fly-by-wire (elektronik kumandalı uçuş) teknolojisine sahip modern kokpiti ise pilotların iş yükünü azaltıyor. Embraer’in E-Jets ailesinde bulunan 4 model ve koltuk kapasiteleri ise şöyle: E170 (70-80 koltuk), E175 (78-88 koltuk), E190 (98114 koltuk) ve E195 (108-122 koltuk). 2012’de bu uçağın tanıtımı vesilesiyle, Türkiye’de pervaneli bölgesel uçakların fazla rağbet görmediğini veya tutmadığı, Embraer’in herhangi bir modelinin pazara girmesiyle kısa sürede büyüyebileceği notunu düşmüştüm. Borajet piyasada yokken, Kanadalı Bombardier’in bölgesel uçakları (CRJ700 ve 900) Atlasjet filosunda Türkiye pazarına girdi ama kısa süre uçup geri gittiler. Umarım Borajet Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Akol kaptanlığındaki yeni ekip geçmişten ders alır ve başarılı olur.

        Belalı uçak yolcuları

        Hangi sınıfta uçtuğunuz fark etmiyor; first, business veya ekonomi... Karşınıza belalı bir yolcu çıkabilir. En zoru ise size ayrılan alanın çok daha az olduğu ekonomi sınıfında yaptığınız yolculukta, komşuluk edeceğiniz sorunlu kişilerle mücadele etmek. Havayolları genelinde yapılan bir çalışmaya göre yaklaşık 10 kategori olarak sınıflandırabileceğimiz sorunlu yolcu profili ortaya çıkıyor. Dolayısıyla sağ salim seyahati tamamlayabilmek için bunlarla mücadele etmenin püf noktalarına dikkat etmekte fayda var. Belalı yolcular için buyurun...

        1. İlgisiz aileler: Çocuk ağlaması veya çığlığı yolcular için büyük bir sıkıntı ve bir de buna ailesinin ilgisiz tavrı da eklenince sinirlenmemek elde değil. Böyle bir durumda yapabileceğiniz en güzel şey, durumu hostese anlatmak yani ateşi maşa ile tutmak olacaktır.

        2. Koltuk dövücüler: Eğer first class veya business class’ta değilseniz koltuk dövücülere sıkça rastlarsınız. Arkanızdaki kişi koltuğuna sığmaz veya öyle yayılmıştır ki, dizi her seferinde ya koltuğa çarpar ya da titretme hareketi ile sizin koltuğunuzu sallar. Hatta kimi oraya ayaklarını bile uzatıp koyabilir. Bu durumu ancak arkanızdaki bu bireyi uyararak çözebilirsiniz. Fakat yolcu sizi dikkate almayacak olursa, tartışmadan kabin personelinden yardım isteyin.

        3. Kötü kokanlar: Uçak kabini son derece dar bir alan ve burada her türlü insanla karşılaşabilir, hatta zamanınızın belirli bir bölümünü bu insanların yakınında geçirmek durumunda kalabilirsiniz. Parfümü fazla abartmış olması ya da vücut kokusunun dayanılmaz hale gelmesi, o yolculuğun pek güzel geçmemesine neden olabilir. Geçebileceğiniz başka bir koltuk yoksa çözümü zor bir durum.

        4. Gevezeler: Kimi insanlar gerekenden çabuk samimiyet kurar ve sizinle yolculuk boyunca konuşmaya çalışır. Sizinle alakalı olsun olmasın herhangi bir konuda gevezelik yaparak durmadan bir şeyler anlatır. İşte burada yapılacak şey ya uyuyor numarası yapmak ya da kulaklığınızı takıp yolculuğun tadını çıkarmak olacaktır.

        5. Gürültücüler: Oyun konsolunun veya dinledikleri müzik cihazının seslerini fütursuzca açanları kapsıyor. Çözümü de zor, katlanması da.

        6. Koltuk kollarını kaplayanlar: Malum eğer ekonomide yolculuk ediyorsanız, koltuk kollarının (kolçakların) genişliği önemlidir. Çünkü yanınızdaki yolcu haddinden fazla yayılmış hatta sizin sınırlarınıza giriyorsa, yolculuk sinir sisteminizi bozabilir. Hatta yolculuk boyunca yanınızdaki bu kişiyle koltuk kolu kapma yarışına bile girebilirsiniz. Bunun için önceden davranıp ya koltuk kolunu kapmalısınız ya da durumu güzel bir dille izah etmelisiniz

        7. Koltuğunu fazla yatıranlar: Yayılmayı tercih edip koltuğunu neredeyse yatak düzeyine getirenler, hareket imkânınızı oldukça kısıtlayacaktır. İşte bu durumda koltuk yatırma engel pensini (Artık bu tarz ürünler satılıyor) kullanmanızı tavsiye ediyorum. Bu sayede öndeki koltuk belirli bir dereceye kadar yatacağından daha rahat bir yolculuk geçireceksiniz.

        8. Hiper hareketliler: Uçak yolculuğunun sıkıntılılarından biri de çokça hareket ederek rahatınızı bozanlardır. Bu kategoridekiler ya sık tuvalete gider ya da uçağın koridorunda dolaştıktan sonra geri gelip tekrar giderler. İşte bu durumda sizin belirli bir süre sonra nasıl bir pozisyonda oturacağınızı bile kararlaştırmanıza engel olurlar. Yapabileceğiniz şey onun koridor tarafına oturmasını sağlamak olacaktır.

        9. Çıplak ayaklılar: Özellikle uzun yolculuklarda rahat şeyler giymek önemlidir. Ayrıca bir süre sonra ayaklar şişer ve ayakkabılar rahatsız etmeye başlar. Eğer ayakları kokan bir yolcuyla yan yana oturuyorsanız, bu seyahat kâbusa dönebilir. Böyle yolculuk eden biri var ise kesinlikle uyarmanız gerekir. Diğer bir çözüm ise kabin ekibinden onun için çorap istemek olabilir.

        10. Dolapçılar: Gerekli eşyalarının hepsini yukarıdaki dolapta unutarak her seferinde dolaba yönelip çevresindekileri rahatsız edenler de önemli. Bu tip yolcuları, bavulunu yanına alması için uyarmanız yeterli olacaktır. Ve listeye giremeyen belalılar: Bunlara örnek çok horlayanlar, uçağın kalkış ve inişinde son dakikaya kadar veya zamanından önce telefon ile konuşanlar, sesli konuşanlar ve ağır yemekler yiyerek kötü koku yayanları sıralayabiliriz. Bu şartlarda siz, dünyanın neresinde yolculuk yaparsanız yapın, çevrenize ne kadar saygı gösterirseniz, yol arkadaşınızın da size aynı duyarlılıkta karşılık vereceğini unutmayın.

        Yeni genel müdür müjdeyle geldi

        Singapur Havayolları’nın Türkiye Genel Müdürlüğü’ne atanan Tw Tang ile havalimanında buluşup, tanıştık. Brezilya Genel Müdürlüğü görevinden Türkiye’ye gelmiş olması sebebiyle heyecanlı olduğunu söyleyen Tang, Türkiye’de dinamik ve her geçen gün büyüyen bir sivil havacılık dünyası olduğunu, Singapur Havayolları’nı bu dinamizme adapte ederek Türkiye pazarında büyüyeceklerini ifade etti. Tang’ın bu sözlerini birazcık araştırınca şunu öğrendim; Singapur Havayolları haftada 6 gün olan seferlerini 2015’te haftada 7’ye çıkaracak. Yani her gün Boeing 777-200’lerle uçacak.

        Lufthansa’dan 35 yıl sonra yeni sınıf

        Alman havayolu şirketi Lufthansa, yeni premium ekonomi sınıfını tanıttı. Yüzde 50 daha fazla alan yaratan yeni koltuklarla yolcular ekonomi sınıfı fiyatına yakın bir ücretle uçabilecek. Business ile ekonomi arasında hizmet verecek olan premium ekonomi koltuklar ilk olarak Boeing 747-800’lerde 1 Aralık’tan itibaren kullanılmaya başlanacak. 747800’de 32 premium koltuk bulunacak. Ayrıca A330-300’de 21, A380’lerde ise 52 koltuk premium ekonomi olacak. Bu adımla birlikte, 35 yıldır ilk kez yepyeni bir seyahat sınıfını da başlatan Lufthansa, premium ekonomi sınıfta her yıl 1.5 milyondan fazla yolcu taşımayı hedefliyor. Yeni koltuklar, uçak türüne göre 3 santimetreye kadar daha geniş ve yolculara daha çok özel alan sağlıyor. Ayrıca her bir koltuğun kendine ait geniş bir kolçağı olması ve koltuklar arasında konsol bulunması sayesinde, yanlarda yaklaşık 10 santimetre daha fazla yer kalıyor. Koltuklar arkaya doğru daha fazla yatırılabiliyor ve aralarındaki mesafe ciddi oranda artarak 97 santimetreye ulaşıyor. Bu sayede yolcuların, ekonomi sınıfına kıyasla yaklaşık bir buçuk kat daha fazla yeri olabiliyor.

        E190 Teknik özellikleri

        Uzunluk: 36.24 m

        Yükseklik: 10.57 m

        Kanat açıklığı: 28.72 m

        Menzili: 4.448 km

        Hızı: 870 km/s

        Yolcu kapasitesi: 114 (max.)

        Motor: 2xGE CF34

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ