Dolardaki hareketlilik neden kaynaklanıyor?
Merkez Bankası bugün faizlere dokunmadı. İleriye yönelik faizleri düşüreceğine ilişkin kapıyı da açmadı. Döviz kuru da başta buna pozitif tepki verdi ve kısmen gevşedi. Ancak daha sonra sert yükseldi 3 Ocak sonrasında çıkmadığı 5.40’ın üzerine attı kendini, 5.44’ü gördü.
-Doların TL karşısındaki yükselmesinde faiz indirimi gibi bir faktör yoktu. Hükümet kanadından bugün yapılan açıklamalar içinde de kuru etkileyecek herhangi bir mesaj bulunmuyordu.
YURT İÇİ BİR NEDEN YOK
-Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yapılandırma süreci sayesinde 318 şirket ve 5.4 milyar liralık kredinin konkordatodan çıktığını açıklaması olsa olsa pozitif etki yapardı.
-Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Mart ayı içinde çiftçilere 3.7 milyar lira ödeneceğini açıklaması da bütçe çerçevesinde yapılacak ödemeydi.
-Dolayısıyla bugünkü kur sıçramasının gerisinde içeriden bir neden bulmak zor. Ancak dolar da sadece bugün yükselmedi. Hareket mart ayından itibaren başladı ve bugün ivme kazandı. Tam olarak ABD ile diplomasi trafiğinin hızlanması ve ilişkilerin giderek bozulmasıyla paralellik gösteriyor.
ABD’DEN GELEN AÇIKLAMALAR ETKİLİ
-Hatta ABD tarafı son olarak Türk ihraç mallarına tanıdığı avantajları kaldırmayı, Rusya’dan S-400’lerin alınması halinde yaptırımların geleceğini, ABD’den alımı kararlaştırılan F-35 uçaklarının teslim edilmeyeceğini, silah transferlerinin durdurulacağını, potansiyel yaptırımların uygulanacağını duyurdu.
-Ancak anlaşması yapılmış teslim tarihi olarak Temmuz 2019 belirlenmiş hava savunma silahı S-400’lerin alımından vazgeçilmesi Türkiye için mümkün değil.
-Buna karşın ABD “Ya benim yanımdasın ya da düşmanımsın” diye kestirip atıyor. Yanında yer almaya kalksak İran’a düşman kesileceğiz, ticari ilişkileri bitireceğiz. Rusya ile ilişkileri gerileteceğiz. PKK, YPG gibi örgütlerle ABD’nin iş tutmasına da ses çıkarmayacağız.
-Bunun karşılığı ise ABD ile ticari ilişkileri geliştirmek ve eğer satabilecek mal üretebilirsek, karşılıklı ticaret hacmini 75 milyar dolara doğru çıkarmak olacak.
ÇÖZÜLMESİ ZOR BİR DENKLEM
-Türkiye’nin önünde çözülmesi çok zor bir denklem duruyor. Son günlerde iki ülke arasındaki görüşme trafiğinin artması da, gerginliğin tırmanması da paralel gidiyor.
- İki ülke liderinin görüşüyor olması ise sorunları yumuşatan bir faktör. Sorun aşılacaksa da en kritik rolü iki lider arasındaki diyalog oynayacak gibi görünüyor.
-Tırmanan gerginlikten geri dönülemez ve Türkiye’de duruşunda ısrar ederse, ABD düşündüğü yaptırımları uygulamaya sokabilir. Bu da yılları alabilecek bir gerginlik dönemine, ambargo türü uygulamaların görülmesine yol açabilir.
