Türkiye de reel negatif faiz kervanında
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak “Türkiye negatif faizle ilk kez tanışmadı” diyerek faizlerin daha da düşebileceğinin işaretini verdi.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yıllık icraatlarına yönelik yaptığı basın toplantısı bir kaç açıdan önemliydi.
-Bakan öncelikle 2018 ve 2019 yıllarının zor geçtiğini kabulleniyor ve “Zor iki yılı geride bıraktık. 2020 kesinlikle çok daha iyi bir yıl olacak” dedi.
NEGATİF FAİZ DÖNEMİ
-Merkez Bankası’nın politika faizi yüzde 12’ye, enflasyonun ise yüzde 11.84’e geldiği 2019 sonundan itibaren faiz indirimlerine ara verilerek faiz - enflasyonun makasının yeniden büyümesi beklenebilirdi.
-Ancak yeni yılın ilk ayında yüzde 0.75 ile faiz indirimine devam denildi ve negatif reel faiz konusunda ilk adım atıldı.
-Önceki gün de Bakan Albayrak’ın “Türkiye negatif faizle ilk kez tanışmadı. Nominal faizdir önemli olan. Bir çok fon yöneticisi, yatırımcı da ona bakar” sözleri bu serinin devamını getirdi. Bakan şunları söyledi:
“Türkiye bir çok dönem negatif reel faiz verdi. Dünyada bir çok ülke negatif faiz veriyor. Negatif faiz verilmesinden beri hala kağıda giriş var. Demek ki negatif faiz, nominal faiz değil başka bir şeye bakıyor ki yatırımcı giriyor hala. Geleceğe, trende, mali disipline, kredibiliteye bakıyor. Bir çok tahminlerde trendin aşağı yönlü olacağı, tek haneli faizleri 2020’de göreceğimiz yer alıyor. ”
-Bakanın bu sözleri reel negatif faizlerin kalıcı olabileceğinin işaretini veriyor. Dünyada yaygın olduğu bir dönemde negatif faiz kervanına Türkiye de katılıyor.
-Özellikle tasarrufu olan emeklilerin faiz dışında alternatif yatırım alanı pek yok. Riskli varlıklara yatırım eğilimleri zayıf. Bu açıdan negatif faizin tasarrufları caydırıcı etkisi olacağı açık.
2-ŞOKLARA DAYANIKLI PİYASA YAPISI
-2018’de yaşanan şokun nedenini daha çok dış faktörlere bağlayan Bakan Albarak önlem aldıklarını, dış şoklara daha dayanıklı bir piyasa yapısını kurduklarını anlattı: “2018’de Türkiye dışarıdan süresi, şiddeti, vadesi belli olmayan ataklarla karşı karşıya kaldı. Geçmiştekilerden daha büyük belirsizlik ortamıyla karşı karşıya geldik. 2018 Ağustos’unda atılan bir twitten ne kadar etkilendik. Bir yıl sonra sayısız twit atıldı ama etkilenmedik. Türkiye ekonomik anlamda dış politik risklerden minimum şekilde etkilenecek bir finansal mimariyi kurmak zorundaydı.”
-Bakan’ın bahsettiği yapının bir taşı, para swap’larının yurt içine kaydırılması ve yabancıların TL’nin değeri üzerindeki etkisinin azaltılmasını ifade ediyor.
-Yine devlet iç borçlanma senetlerine yabancıların payı 2009 sonrasının en düşük düzeyinde.
KÜRESEL ÇOKLU SENARYOLARA HAZIRLANMALI
-Dışa açık ekonomisi ve dış kaynak ihtiyacının yüksek oluşu nedeniyle küresel gelişmelere duyarlı Türkiye ekonomisinin 2020 yılında risklerin azalıyor mu, yoksa çoğalıyor mu?
Bakan Albayrak’a göre “çoklu senaryolara hazırlıklı olmak lazım.” Çünkü “Küresel riskler her zaman masanın üzerinde olacak. Tedbir mi, teyakkuz mu? Tedbirin ötesine teyakkuza geçilmeli.”
IMF’NİN DEDİĞİMİ Mİ, GEREKEN YAPILMALI?
-Bakan Albayrak’ın dikkat çektiği bir başka nokta da IMF ile bir program yapılması konusundaydı: “Türkiye son iki yılda başkalarının dediğini değil, kendisine gerekli olanları yaptı. Ağustos şoku sonrası hemen herkes IMF’ye gidilmesi, 50 milyar dolar dış kaynak alınması gerektiğini savundu.
-Biz ise gerekeni, işimizi yaptık. Başkalarının verdiği ev ödevini yapmadık.
-Aynı tarihlerde Arjantin IMF ile anlaştı, bahsedilen rakam kadar kaynağı da aldı. Ancak şimdi herkes ne olacak bu Arjantin’in hali diye soruyor.”
TÜKETİM ARTIŞINDA ENFLASYON KORKUSU YOK
-Ekonomide tüketimle başlayan canlanmanın enflasyon artışıyla son bulmasından da Bakan Albayrak çekinmiyor. 2020 itibariyle ince ayar dönemine gelindiğini belirten Albayrak “Ertelenen ve ötelenen tüketim talebi yansımaya başladı. Tüketim artışından endişe etmiyorum” dedi.
-Gıda fiyatlarının kontrol altında tutulması yönünde, hayvancılık tarafında da, meyve ve sebze tarafında da hazırlık yaptıklarını açıklayan Bakan Albayrak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yakında açıklanacak. Ürün tedarik zincirinde ciddi spekülatif bir alan var. Bu süreci ıslah edeceğiz. Sudan sebeplerle milletin cebiyle, boğazıyla oynanmasına izin vermeyeceğiz. Bunu devletçi kamu mantığıyla değil, özel sektör ve piyasa mantığıyla çözeceğiz. Her oyun kuralına göre oynanacak.”
