İki para, bir kasa
Bugün FED’in para politikasında yapacağı değişikliği yazmak niyetindeydik. FED yüzde 2’lik enflasyon hedeflemesini ortalamaya çevirecek. Enflasyon yüzde 2’yi aşsa bile hemen faiz artırımına sarılmayacak. Ortalamanın da yüzde 2’ye yükselmesini, hatta aşmasını bekleyecek. Dolar için negatif, dolarla fiyatlanan varlıklar ve altın için pozitif gelişme.
Yine dış kaynaklara ihtiyaç duyan Türkiye ekonomisi için de pozitif. Ancak piyasalardaki ilk fiyatlamalar karışıktı. Fiyatlamalar biraz daha netleştikçe durum daha iyi anlaşılacak herhalde.
SATIŞLAR YÜZDE 40 ARTTI
-Bana göre dünün en dikkat çeken haberi para kasası satışlarındaki artıştı. Dünya Gazetesi’nin kapsamlı haberine göre, yazar kasa satışları pandemi sonrası asgari yüzde 40 arttı. Görüş belirten sektör temsilcilerinin verdiği oranlar bunlar.
-İnternetten satışlarda da aynı artışlar söz konusu. Şirketlerden siparişlere yetişemeyenler ve bir ay sonraya gün verenler var, kısa çalışma ödeneğinden çıkanlar da.
-Yine sektör temsilcilerine göre para kasası talebi hane halkından veya ticaret kesiminden geliyor. Bankaların talebi yok. Çünkü bankalar şube azaltıyor ve açığa çıkan kasaları diğer şubelere aktarıyorlarmış.
NEDENİ NE OLABİLİR?
-Ne oldu da halkımız para kasalarına ilgi göstermeye başladı? Pandemi ve sonrası gelişmeleri dikkate alırsak bir neden altın satışlarındaki artıştır. Özellikle altın fiyatlarının yükselmesi ve 2000 doları görmesi altına talebi artırdı. İthalat rakamları da bu yılın 7 aylık döneminde 11 milyar dolarlık altın ithal edildiğini gösteriyor.
-Başka bir neden bankalardan döviz alımına yüzde 1 vergi getirilmesi oldu. Hatta bununla da yetinilmedi bankadan nakit döviz çekilmesine yüzde yarım kadar komisyon alımı başlatıldı. Neyse ki bu komisyon işi kısa sürede uygulamadan kaldırıldı.
-Tabidir ki vergiden ve komisyondan kaçınmak isteyenlerin talebi ile banka dışı serbest piyasadan döviz alımı yaygınlaştı. Kapalıçarşı’daki serbest döviz piyasasında da işlemlerin dört katına çıktığı, günlük işlem hacimlerinin 100 milyon dolarları yeniden bulduğunu okuduk.
-Devletin yeni gelirlere ihtiyaç duyacağı bir konjonktürden geçilmesi de, birilerine olası yeni vergilere karşı finansal sistemden uzak durmayı düşündürmüş olabilir.
TASARRUF SAHİPLERİ ÜRKÜTÜLMEMELİ
-Döndük dolaştık yine geldik paraları ve altınları kasalarda saklamaya. Sayıları az da olsa iyi bir gelişme değil.
-Para kasalarının gündeme gelmesinden vergi ve komisyonlar da sorumlu. Devletin dolarizasyon ile mücadelesinde tasarruf sahiplerini ürkütmemesi en önemli konudur. İş buraya gelmişse durmak lazımdır.
-En büyük kazanım tasarruf etmek, edilen bu tasarrufu da finansal sistemde değerlendirmektir. Bunun dövizle, yerli parayla veya altınla olmasının önemi tali bir konudur.
-En sonunda yine güven olayına geliyoruz.
