Borsalarda düzeltme ABD'den başladı
Enflasyon verilerinin açıklandığı dün Merkez Bankası piyasa profesyonellerine bir sunum yaptı. Önceki gün açıklanan dış ticaret verilerindeki beklenmedik açıkla başlayan kur artışı dün de enflasyonun düşüşe direnmesi ve çekirdek enflasyonun artışıyla sürdü. Doğal olarak da toplantıda Para Politikası Kurulu’nda neden faizin artırılmadığı sorusu soruldu. Yanıtı ise “Salgın belirsizliği sürdüğünden politika faizini değiştirmedik, likidite tedbiri aldık” oldu.
KUR ARTIŞINA KARŞI ÖNLEMLER SÜRECEK
-Sunumda yer alan “Kur geçişkenliği geçmiş trendlere göre daha kuvvetli olabilir” ve “Orta vadeli enflasyon beklentilerinde kısmi artış görüldü” cümleleri de, Merkez Bankası’nın mevcut enflasyon seyrinden rahatsızlık duyduğunu ve önlem almaya devam edeceğini gösteriyor.
-Likidite sıkılmaya devam edilirse kredi faizlerinden mevduat faizine kadar çeşitli piyasa faizleri yükselecek. Nereye kadar yükseleceği ise gelişmelere bağlı olacak.
-Gelişmelere seyirci kalınmayacak, kur arttıkça önlemler de devreye girecek. Bu durumda yılın son çeyreğinde ekonomik aktivitede faiz artışına bağlı zorluklar yaşanacak. Kredi faizlerinin bir cazibesi kalmadığından artık konut ve otomobildeki canlılık devam etmeyecek.
-Ticari krediler de bulunabildiği ölçüde kullanılacak. Haziran, temmuz ve ağustosta yaşanan canlı dönemi nispeten durgun bir dönem izleyebilir.
5 HAFTADA DİP, 5 AYDA TOPARLANMA
-Merkez Bankası sunumunda geçen bir cümle ise yaşadığımız inişli çıkışlı dönemi iyi tanımlıyor. “2020 olağandışı önlemlerin alındığı olağandışı bir yıl oldu.”
-Gerçekte de yılın ilk günlerinde ABD-İran gerginliği ve savaş endişesi ile karşılaştık.
Ocak ayının son haftasında gündeme Çin’den çıkan koronovirüs salgını girdi.
-Şubatta etkisini artıran virüs 11 Mart’ta küresel salgın olarak ilan edildi. Virüsün seyrine bağlı olarak şubat ayında keskin bir şekilde bozulan küresel piyasalar ise 23 Mart’ta dibe vurdu.
-Şimdiye kadar görülmedik şekilde mali ve parasal teşvik paketleri açıklandı. Pandemi şiddetini sürdürmesine rağmen finansal piyasalar ekonomilerin V tipi krizden çıkışını satın almaya ve toparlanmaya başladı. 5 haftada dibe vuran piyasaların, pandemi öncesi rekor düzeylerini geçmesi 5 ay sürdü.
GECİKEN DÜZELTME
-Ağustos ayının son haftasında tüm dünya borsalarının ortalaması yeni rekor kırarken pandemi etkinliğini sürdürüyordu. Ekonomilerde de V tipi toparlanma eğilimi yoktu. İmdada FED’in para politikası değişikliği yetişti.
-Yıllık yüzde 2 enflasyon hedefini ortalamaya dönüştüren FED bu hedefin aşılmasına belli bir tolerans gösterecek. Kolay kolay faiz artırmayacak. Dünyanın faizi olarak işlev gören ABD faizlerinin yıllarca artmayacak olması piyasaların kar realizasyonuna gitmelerini geciktirdi.
-Bütün bu etkilerle küresel piyasalar uzun yıllar sonra en iyi ikinci çeyrek dönemini, en iyi temmuz ayını, en iyi ağustos ayını yaşadılar.
DÜZELTMEYE EYVALLAH, KRİTİK OLAN NE?
-Böyle bir atmosferde ekonomilerin beklendiği gibi toparlanamamaları da, pandemide ikinci dalga riski de doğru dürüst fiyatlanmadı. Piyasalar düzeltmesini yapmadı.
-Hatta ABD başkanlık seçimini fiyatlamayı da eylül ayına kadar yapmadılar. Seçime şunun şurasında iki ay kaldı. Çok kritik ve belki de kazananın kıl payı alacağı seçim eylül başında henüz yeni fiyatlanıyor gibi.
-Dün ABD borsalarında başlayan sert satışlar yüzde 4-5’lere varan kayıplara yol açtı.
Sadece borsalar değil, altın da satış yedi, kripto paralar da. Hatta kripto paralardaki kayıplar yüzde 6-7’lere vardı. Korku endeksi VIX de 35’e kadar yükseldi. Bu satışlar ve yükselen korku beklenen düzeltmenin başladığına işaret ediyor.
-Eğer seçim fiyatlaması başlamışsa, aylardır yapılmayan kar realizasyonu ile çakışması söz konusudur. Bu da piyasalarda epeyce bir toz dumanın kalkacağına işarettir.
- 5 aylık rallinin ve bunca rekorların ardından yaşanacak bir düzeltmeye eyvallah. Yeter ki daha büyüğü olmasın. Bence bu süreçte kritik olacak küresel atmosferin değişip değişmeyeceğidir Gerçekten de olağandışı bir olaylar ve olağandışı bir yılı yaşıyoruz.
