Yabancının dönüşü
Eylül ayının son haftasında finansal piyasalarda normalleşme adımları ve yabancılarla iş yapma kararı ilk pozitif sonucunu verdi. 2 Ekim ile biten haftada yabancıların sermaye yatırımı bu yıl ilk kez 612 milyon dolara vardı. Faiz artırımı ardından yerli bankaların yabancı bankalar ile swap yapma imkanları genişletildi.
Açılan bu kapıdan, geçmiş iki yılda yaşadıkları kötü tecrübeye karşılık yabancıların yeniden Türkiye piyasasına girdiği görülüyor.
Devamında da Türkiye pandemi sonrasının ilk dış borçlanmasına çıktı. 2.5 milyar dolarlık dış borçlanmaya yaklaşık üç katı talep geldi.
9 AYLIK ÇIKIŞ
-Bu yılın geride kalan 40 haftasından 5’inde daha yabancı sermaye yatırımları net giriş yönündeydi. Ancak daha öncekilerde en yüksek tutarı 218 milyon dolarla sınırlı kaldı.
-Buna karşılık çıkışlar bazı haftalarda 1 milyar doları bile geçiyordu. Yılın 34 haftasında net çıkış vardı. 40 haftalık birikimli yabancı sermaye çıkışı net 12.8 milyar dolara vardı. Rakam bir önceki hafta 13.4 milyar dolara kadar çıktıktan sonra geçen haftaki girişle 12.8 milyar dolara geriledi.
-Çıkan tutarın 5.3 milyar doları hisse senetlerinden, geriye kalanı da devlet iç borçlanma senetlerinden oldu. Yabancıların devlet iç borçlanma senetleri portföyü 6 milyar doların altına düştü ve payları yüzde 3.3’e kadar indi.
-Hisse senetlerinde ise 22 milyar doların altına düşen yabancı portföyü halen piyasadan yüzde 48.5 pay alıyor. Yabancıların net alımda bulunmalarına karşılık paylarının gerilemesi ellerindeki hisse senetlerinin değerinin düşmesinden kaynaklanıyor.
DÖVİZDE DENGE
-Yabancılardan dış borçlanmaya gelen bu talep yanında, devlet iç borçlanma senetlerinde ve hisse senetlerinde 9 ay sonra net alıcı duruma geçmeleri, Türkiye’nin dövizde dengesini sağlaması bakımından önemli bir gelişme.
-Çünkü şimdiye kadar pandeminin etkisiyle turizm gelirleri dörtte üç oranında azalırken, dış ticaret açığı da arttı. Sermaye hareketleri tersine döndüğü için açığın finansmanında döviz rezervleri kullanıldı. Bozulan döviz gelir ve gider dengesi kura yansıyamaya başlayınca kamu bankaları müdahale satışı yaptı ama bunun da sonuna gelindi.
-Ekim ayı ile yabancıların yeniden Türkiye piyasasına girmeyi kabullenmesi ve dış borçlanmaya gidilmesi, boşalan döviz havuzuna su akıtılması demek. Döviz akışı ile rezervlerin erimesi durdurulabildiğinde ise bunun kura yansıması da beklenebilir.
-Dövizdeki sorunun ve denge sağlanmasının kısa vadeli yolu yabancıların Türkiye gelmesinden geçiyor. Doğru şeyleri yapınca, her şeye rağmen yabancının geldiğini görüyoruz.
-Bu çerçevede finansal piyasalarda normalleşmenin devamını bekliyoruz. Çünkü sermaye girişlerine ihtiyacımız var.
BORSADA DENGE
-Yabancının Türkiye’ye dönüşünün borsayı da kapsaması halinde ise hisse senedi piyasası da dengeye kavuşabilir. Küçük hisse senetlerine gelen yerli bireysel yatırımcılar piyasanın fiyat dengesini iyice bozdu. Borsa yolculuklarında yerleşiklerin yalnız kalma ve aldıkları risklerle yüzleşme ihtimalleri arttı.
-Yeni gelen yerlilerin bir süreliğine de olsa durumlarını kurtarması, yabancıların büyük hisse senetlerine gelmesine bağlı. Konuyu bir başka yazıda ele alacağım.
