Para nereye akacak?
Enflasyon rakamları ekim ayında yüzde 85.51 ile tepe noktasını gördükten sonra Kasımda yüzde 84.39’a indi. Aylık enflasyon da TÜFE’de yüzde 2.88, ÜFE’de yüzde 0.74 oldu. Enflasyon tepeden dönüyor. Aralık ayında baz etkisine bağlı dramatik bir düşüş yaşanacak ve bu durum ocak ayında da sürecek.
➔Enflasyonun tepeden dönmekte olduğu bir dönemde kasım ayı rakamları ile finansal yatırım araçlarının reel getirisine son bir kez bakalım.
➔Borsanın öne çıkmasıyla birlikte enflasyonun üzerinde kayda değer artış yapan bir enstrüman ortaya çıktı. TÜİK’in hesaplamalarına göre hisse senetlerinin kasım ayındaki reel getirisi yüzde 18.5. Euro ve külçe altında yüzde 1’e yakın kazandırmış.
➔Ortaya çıkmakta olan kötü bir tablo değil, en azından 6 ana yatırım aracının üçü durumu kurtarmış.
➔Kaybeden üçlü ise devlet iç borçlanma senedi, mevduat faizi ve dolar.
MEVDUATTA YÜZDE 38 KAYIP
➔Daha net tablo ise yıllık getirilerde ortaya çıkıyor. Yıllık bazda tek kazandıran yatırım aracı yüzde 46.7 ile hisse senetleri.
➔Diğer beşinde de yüzde 5.6 ile yüzde 38 arasında değişen oranlarda reel kayıplar meydana geldi. Doların kaybı yüzde 5.6, külçe altının yüzde 10.4, Euronun yüzde 15.5 düzeyinde.
➔Asıl büyük kayıplar TL faizli enstrümanlarda. Devlet iç borçlanma senetleri yüzde 23, bir yıllık mevduat faizi reel yüzde 38.1 kaybettirdi. Bankaya yıllık mevduat yapanın parası yüzde 38 oranında alım gücü düştü. Büyük bir servet kaybı veya transferi.
➔Benzer bir reel kaybı Zafer Yükseler de buluyor. Her ay yaptığı reel faiz hesabına göre Kasım 2021’de yüzde 14.57 faizden açılan bir yıllık mevduat Kasım 2022’de yüzde 37.87 zarar ettirdi.
➔Zararda başrolü Kasım 2021’de bir yıl sonrası için yüzde 15.61 enflasyon beklenirken gerçekleşmenin yüzde 84.39 olması oynadı. Yüzde 38 de şimdiye kadar ki en yüksek negatif faiz oluyor.
KKM’NİN MİSYONU TAMAM MI?
➔Vade bir yıldan aşağıya geldikçe zarar da azalıyor. Ancak sonuç değişmiyor. TL mevduat yapanın, bir gecelik de olsa bir aylık da olsa eli yanıyor.
➔KKM’ye olan ilginin nedeni buydu. Ancak orada misyon tamam gibi. Çünkü kurun yükselişi durdu. Kur kazancı yok. Faiz kazancı ise çok düşük.
➔Vadesine ve miktarına göre faiz kazancı yüzde 10-12 ki, yüzde 70-80 enflasyonun yakında herhangi bir hükmü yok.
➔Kurun seçimlere kadar, enflasyonun kontrolü amacıyla tutulacağı beklentisi de yaygın. Zaten bu konuda gerekli hazırlıklar da yapıldı. Merkez Bankası’nın rezervleri artıyor. Faiz indirimleri de tamamlandı.
PARA POZİSYON DEĞİŞTİRİYOR
➔Türk insanı da bu konjonktürü gördü ki, KKM’ye ilgisini azalttı. Sadece KKM değil aynı zamanda döviz hesaplarını da azaltmaya başladı. Yani para pozisyon değiştiriyor.
➔Ancak gittiği yeri net olarak görmüyoruz. Kısmen hisse senedi piyasasına geliyor denilebilir. Artan yatırımcı sayısı ve aralık ayına kadar yükselen fiyatlar bunun işaret ediyor. Fakat bu piyasanın hacmi belli. Para piyasasından gelecek likiditeye yataklık edecek büyüklükte değil.
➔Zaten piyasanın kendisine karşı oynaklığından dolayı bir güvensizlik var. Bir anda yığılmayla bu oynaklık artarsa piyasanın normal gidişi de bozulur.
➔Hisse senetlerine dayalı yatırım fonları, portföy yönetimi, toplu yatırım araçları, bireysel emeklilik fonları da birer alternatif. Ama küçük sığınaklar şeklinde.
➔Gayrimenkul paraya iyi bir sığınaktı. Ancak burada da en azından konut tarafında fiyatların belli bir olgunluğa geldiğini belirtmek gerekiyor. Yurtiçi talepte geri çekilme var ki, son dört aydır konut satışları düşüyor. Ama arz da sınırlı ve yabancı talebi devam ettiğinden fiyatlar yükselişini halen sürdürüyor.
➔Konut dışı gayrimenkul cazibesini hala sürdürüyor olabilir. Orada satış rekoru kırılmaya devam ediyor. Fiyatların ne olduğundan ise haberimiz yok. Çünkü fiyat derlemesi yapılmıyor.
PARAYA ADRES YOK
➔Su akar yatağını bulur derler. Para için de geçerlidir. Para bir yere doğru akacak da nereye? Şimdilik akacağı yatak görülmüyor.
➔Bu açıdan para ve tasarruf sahipleri için alternatifsiz en zor dönem denilebilir. Enflasyon düşecek ama nominal getiriler de düşecek ve buna bağlı reel kayıplar artacak gibi görünüyor.
