Bir milyarder oyuncağı olarak UZAY
Dünya’nın altını, üstünü ve uzayı keşfe meraklı milyarderler, “Her şey insanlığın geleceği için” diyor... Acaba öyle mi, yoksa maksat, egoyu iyice yükseklere çıkarmak mı? Elon Musk ve Richard Branson insanlığa ucuz uzay seferleri vaad ediyor. Bugüne kadar palyaço dahil sadece milyarderler gitti uzaya. Ve işin hesabını bilenlere göre bırakın ucuzunu, pahalı toplu taşıma bile mümkün değil
O kaza olmasa, Lady Gaga bu ay uzayda konser verecekti muhtemelen. Hatta Amerikan magazin basınına göre sevgilisi Taylor Kinney’le orada evlenmeyi bile planlıyordu. Bunların hepsi Virgin Galactic’in ilk ticari uçuşunda olacaktı. Diğer ünlüler 250’şer bin doları bastırmışlardı ama Lady Gaga uzayda ilk şarkıyı seslendireceği için bilet parası ödememişti. Yerçekimsiz ortama uyum için bir ay kadar şan egzersizi yapacaktı filan. Ama olmadı, Sir Richard Branson’ın uzay gemisi SpaceShipTwo geçen 31 Ekim’deki deneme uçuşunda çöle düştü. Yardımcı pilot öldü. Magazin siteleri, “Lady Gaga, artık düğün için başka yer arıyor” diye yazdılar. Aynı magazin âlemi daha önce de Justin Bieber’in o yolculukta klip çekeceğini ileri sürmüştü.
Bunların ne kadarı doğru bilinmez ama şu gerçek: İki yıl önce Cannes Festivali’nde düzenlenen hayır galasında adamın biri, Leonardo DiCaprio’nun yan koltuğunda uzay yolculuğu için 1.5 milyon dolar ödedi. Yani Branson, DiCaprio’yu da bağlamıştı.
Bilim ve araştırma adına macera yarışına giren milyarderler arasında Branson ilk sırada geliyor. Ama maceraya bizzat atılanlar da var. Mesela Google’ın başkan yardımcısı Alan Eustace gitti, balonla stratosfere çıktı, paraşütle atladı. Gereksiz yere Felix Baumgartner’in uzaydan atlama rekorunu kırdı. Eustace bilişim uzmanı, Baumgartner bu işin (BASE jump) profesyoneli.
Sonra yönetmen James Cameron dünyanın en dip noktasına yolculuğa çıktı. Deepsea Challenger adlı mini denizaltıyla Büyük Okyanus’un 11 km derinliğindeki Mariana Çukuru’na ulaşan ilk insan oldu. Bilimsel numuneler topladığı söylendi de, acaba bir bilim insanı toplayamaz mıydı o numuneleri? İnsanlık bütün bu tehlikeli yolculuklardan nasıl bir fayda sağladı, meçhul. Şimdi Richard Branson ve Tesla’nın CEO’su Elon Musk’ın atıldığı uzay yarışı insanlığın geleceğine nasıl bir katkıda bulunacak, o tartışılıyor. Özel sektör uzaya açılırsa, profesyonel astronotlar yerine ünlü ve zenginler uzayda gezerse, yeni bir çağ mı açılacak?
SIRA SIRA TURİSTLER
Bugüne kadar yığınla zengin turist uzaya gitti ama, dünya cephesinde değişen bir şey olmadı. İlk turist Dennis Tito, Ruslara 20 milyon dolar ödedi. İran asıllı Amerikalı Anousheh Ansari ilk kadın turist oldu. Amerikalı milyoner Gregory Olsen da 20 milyon dolarlık biletle gitti, uzay anılarını yayınladı. “Ben Ay’a hayranım. Uzaydan bakınca Dünya’da hayat belirtisi görünmüyor. Orada insanın hayatı değişiyor” dedi Olsen. En azından onun hayatı değişti. Hatta Amerikalı milyarder Charles Simonyi iki kere gitti, toplam 50 milyon dolar sayarak. Sonra TV muhabiri Toyohiro Akiyama ilk Japon, Helen Sharman ilk İngiliz oldu. MIR uzay istasyonuna gittiler, paralar Rusların kasasına girdi. Cirque du Soleil’in kurucusu Guy Laliberte, ilk “uzay palyaçosu” unvanını aldı. Rus Soyuz aracıyla uzay istasyonuna gitmek için 35 milyon dolar ödedi. Seferin amacı, su kaynaklarının korunması için kurduğu vakfın çalışmalarına dikkat çekmekti. Bir de 12 günlük macera nın fotoğraf albümünü yayınladı. Ve nihayet Güney Afrikalı Mark Shuttleworth ilk Afrikalı turist olarak uzaya çıktı. Hepsi de gelecekteki ticari uçuşlar için ne kadar heyecanlandıklarını söylediler.
Branson ve Musk, ucuz insanlı uçuş ve kargo taşımacılığı vaat ediyor. Musk’ın SpaceX şirketinin Falcon 9 aracı NASA için kargo taşıyor. Yakın gelecekte maliyetin yüzde 20-30 düşeceğini söylüyor da, bunun insanlık adına çığır açıcı bir hamle olmadığı kesin. Branson’ın yörünge turizmi planları bir yana, 250 bin dolarlık seferleri bile yakın gelecek için hayal görünüyor. Çünkü Branson’ın insansız LauncherOne roketi, kargoyu kilosu 40 bin dolardan taşıyacak. Bir orantı hesabı yapılırsa, güvenli bir insanlı uçuşun milyonlar tutacağı belli.
Ayrıca Rusların turistlerden 20-35 milyon dolar aldığına bakmayın. Rus Uzay Ajansı’nın 2017’nin haziran ayına kadar astronotları uzay istasyonuna taşımak için NASA’yla yaptığı anlaşma tam 424 milyon dolar tutarında.
Kaldı ki, ileri teknoloji her zaman ticari olmayabiliyor. Öyle olsa bugün bütün uçuşlar Concorde ile yapılırdı. O uçaklar, şöhretli ve zenginlerin anılarında kalmazdı.
