Zeus fena halde gözaltında
Gaz bulutu gezegen Roma Mitolojisi’nden esinle Jüpiter adını taşıdığına göre onu gözetleyecek uzay aracının adı da Juno olacaktı elbette. Kaçınılmazdı. Güneş sistemindeki gezegenler adlarını Roma yerine Yunan Mitolojisi’nden alsa Zeus gezegenine giden uzay aracının adı da Hera olacaktı.
Juno’yu 5 yıllık yolculuk sonunda Jüpiter’in yörüngesine kilitleyen NASA misyon için diyor ki; “Tanrı Jüpiter türlü haylazlıklarını gizlemek için bulutlara sarınırdı. Karısı tanrıça Juno ise o bulutların ötesinde kocasının gerçek yüzünü görebilirdi. Uzay aracı Juno da yoğun gaz bulutlarının ardına bakacak ama Jüpiter’in yaramazlıklarını kovalamayacak, gezegenin yapısını ve geçmişini öğrenmemizi sağlayacak. Jüpiter’in kutuplarından ilk fotoğrafları alacak, kuzey ve güney kutupları çevresindeki ışıkları inceleyecek.
"NASA’nın “yaramazlık, haylazlık” diye geçiştirdiği mesele aslında, Jüpiter ya da Yunan Mitolojisi’ndeki adıyla Zeus’un kadın düşkünlüğünden ibaret.
Şimdi Juno, Jüpiter’in yörüngesine girdi ya; önümüzdeki 20 ay boyunca gezegenin çevresinde 32 tur atacak ya, Hera ilk kez Zeus karşısında tam üstünlüğü ele geçirmiş oldu. Mitologya malum; Zeus durmadan âşık olur, kadın peşinde koşar, bunu karısı Hera’dan gizlemek için bütün ustalığını kullanır. Göz koyduğu kadınları fethetmek için kılıktan kılığa girer, kâh kuğu kâh kartal, bazen boğa, bazen de altın yağmuru olur. Bazen bir kadın uğruna yeryüzünü kara bulutlarla kaplar, nedeni de Hera’nın gözlerinin hapsinden kaçmaktır. Ama aile ocağının inek gözlü tanrıçası Hera öyle keskin bakışlıdır ki, bulutları bile deler geçer. Ve her kaçamakta yakalar Zeus’u; aşk serüvenine karışan kadınları da cezalandırmakla nam salar. Zeus tarafından kandırılıp kandırılmadıklarına bakmaz bile. Thebai Prensesi Semele en trajik kurbanlarından biridir Hera’nın. Gizli ilişkiyi fark eden Hera kocakarı kılığında yaklaşır Semele’ye. Kızcağız tanrı Zeus’un sevgilisi olduğunu söyler; Hera inanmazmış gibi yapar. Bunun üzerine Semele, Zeus’tan bütün parlaklığıyla görünmesini ister. Kızın her isteğini yerine getireceğine dair Styx Irmağı üzerine ettiği yemini bozamayan Zeus tanrı olarak gelir sevgilisine. Semele onun yakıcı ışığına dayanamaz, ölür. Zeus tez davranıp doğmak üzere olan çocuğu prensesin karnından alıp saklar. Hera görmesin diye. O çocuk şarap tanrısı Dionysos’tur.
Zeus çocuğu saklar, çünkü Hera yalnız o kadınlara değil, çocuklarına da kötülük eder. Mesela Zeus’un baştan çıkardığı Kallisto’yu ayıya çevirir, sonra da oğlu Arkas’ı avcı olarak karşısına çıkarır. Neyse ki Zeus ikisini alıp gökyüzünde yıldızlar arasına yerleştirir de anaoğul Büyük ve Küçük Ayı olurlar.
VE UYDULARI
Kallisto aynı zamanda neyin adı biliyor musunuz? Jüpiter’in 4 Galile uydusundan birinin adı. Aynı Io, Ganimed, Europa gibi. Hepsi de Zeus tarafından baştan çıkarılmış mitolojik figürler.
Zavallı Io, bütün kusuru Zeus’un ona tutulmasıydı. Io ile seviştiğini Hera görmesin diye dünyayı kara bulutla kapladı Zeus. Ama gün ortasında karanlığı gören Hera hemen kocasından kuşkulandı. Gökte bulamayınca yere indi, bulutları savurdu. Zeus anında beyaz bir ineğe çevirdi Io’yu. Ama Hera yutmadı, bir at sineğini musallat etti ineğe. Io kaçıyor, sinek kovalıyordu. Sonunda çıldırdı Io. O kovalamacada geçtiği ilk denize İyonya; ilk boğaza da “İnek Geçidi” anlamına gelen “Bosphoros” adı verildi.
Zeus’la aşk macerası nedeniyle adı coğrafyaya geçen diğer bir kadın da Europa oldu. Hera uzaklardaydı o sıra ama Zeus yine de her ihtimale karşı boğa kılığına girdi ve kırda çiçek toplayan kızlar arasından sırtına bindirip kaçırdı Europa’yı. Fırlattığı yıldırımların hızıyla denize daldı, dalgaları yara yara Girit’e çıkardı. Orada çocukları oldu. Oğullarından Minos ve Rhadamanthys yeryüzünde öyle tarafsız davrandılar ki, ölümlerinden sonra ölüler ülkesine yargıç oldular. Ölümlü Europa da dünyadan göçtü gitti ama adı halen Avrupa kıtasında yaşıyor. Ve uzayda... Galile’nin keşfettiği o en büyük 4 uydu, Europa, Io, Kallisto ve Ganimed sonsuza kadar Jüpiter’in çevresinde dönecekler. Diğer 63 uyduyla birlikte ki, onların arasında da Zeus’la bağı olan başka kadınlar yok değil. Mesela Metis ve Leto gibi...
