Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Bu repliği Cem Yılmaz hayranları çok yakından hatırlayacaktır. Gora filminde uzay gemisinde çalışan bir görevli, olur olmadık zamanlarda ortaya çıkar ve “Komutan Logar, bir cisim yaklaşıyor” der. Hatırlanacağı üzere Komutan Logar, film boyunca uyarıyı yapan kişiyi “fırçalar” ancak filmin sonunda gerçekten gezegene bir meteorun çarpmak üzere olduğu anlaşılır. Eğer herkes hatırladıysa şimdi ben de naçizane uyarımı yapabilirim: “Ey piyasalar, bir cisim yaklaşıyor!”

        PİYASALARDA TAZE PARA HEYECANI

        Son 15 gündür gelişmekte olan ülkelerde bir bayram havası var. Tahvil faizlerinde sert düşüşler, kurlarda ise dolara karşı değer kazanma söz konusu. 5 yıllık yerel para biriminden fiyatlanan gelişen ülke tahvillerine baktığımızda, Türkiye’de 40 baz puan, Macaristan’da 25 baz puan, G.Afrika’da 20 baz puan düşüşler görüyoruz. Aynı şekilde kurlarda da ABD Doları’nın kârı değer kazanma söz konusu. Dolara karşı Türk Lirası % 3, G.Afrika Randı % 2.5, Macar Forint’i % 1.5 değer kazanmış durumda.

        Diğer yandan başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarında sert düşüşler var. Ay başından beri Brent petrolde % 8.5, pamukta % 8, çinkoda % 3 ve paladyumda % 2’lik kayıplar oluştu. Bu satışların ardından petrolde yılbaşından beri kayıplar % 30’u, bakırda % 12’yi, demir cevherinde ise % 40’ı buldu.

        JAPONYA RESESYONA GİRDİ

        Piyasalarda bu fiyatlamalar olurken Abe’nin Japonya’sı önce iki dönem art arda daralarak teknik olarak resesyona girdi. Basılan onca para, yenin sadece 2014’te % 12 değer kaybı dünyanın 3. büyük ekonomisi Japonya’nın resesyona girmesini engelleyemedi. Hatta Başbakan Abe, güven tazelemek için parlamentoyu feshedip yeniden seçimlere gitme kararı aldı. Böylece dünyanın en büyük 7. ekonomisi olan Brezilya’nın ve 9. büyük ekonomisi olan İtalya’nın yanında Japonya da “resesyonda” olan ülkeler arasına adını yazdırdı. Resesyon konusuyla ilgili bir son not da Rusya’dan. Son verilere göre dünyanın 10. büyük ekonomisi Rusya’nın bu seneki büyüme tahmini “0” olacak.

        Resim ortada, küresel toplam GSMH’nin % 15’inin yer aldığı 4 coğrafyada ya resesyon var ya da “0” büyüme.

        YAKLAŞAN CİSİM, KÜRESEL DURGUNLUK OLMASIN!

        Piyasaların faizler düşüyor, emtia fiyatları geriliyor diye sevindiği, bazı yorumcuların büyük merkez bankalarından daha fazla likidite, diğer merkez bankalarından da faiz indirimleri bekledikleri günlerden geçiyoruz. Sene başında “Ekonomiler toparlıyor” diye hisse almış yatırımcı ABD dışında ekonomilere baktığında koca bir “0”, karşılığında ise % 10 - % 15 prim yapmış endeksler görüyor. Diğer yandan 2008 yılında toplam 3 trilyon dolar olan FED+AMB+Japon Merkez Bankası bilançolarının toplamı 6 yılda 3 katına çıkmış ama ne küresel ölçüde büyüme gelmiş ne de ABD dışında ekonomilerde tüketici güveni sağlanmış.

        Kısaca, geminin camından baktığımızda bize doğru yaklaşan cismin adını artık koyalım: Küresel durgunluk.

        Eğer resmi doğru görür ve analizi buna göre yaparsak sonra Türkiye özelinde şu soruları sorabiliriz.

        - Uzun süre daha % 2 - % 3 büyüme oranlarına hazır mıyız?

        - İki haneyi aşan işsizlik oranının daha da yükselmesine hazır mıyız?

        - Durgunlukla savaşabilmenin tek yolu “para politikaları yanında mali politikaları” devreye sokmak. Can acıtıcı kamu ve özel sektör reform kararlarını alacak siyasi irade var mı?

        Bunların analizini de bir sonraki yazıda yapalım.

        Diğer Yazılar