LNG ticareti ve yeni oyuncular
Geçen yazımda Katar mevzuunu incelerken “LNGsıvılaştırılmış doğal gaz” denklemini göz ardı etmemek lazım diye bir giriş yapmıştım. Bugün de dünya enerji denklemi içinde LNG pazarına biraz daha detaylı bakalım istiyorum.
Uzatmadan, rakamlara bakalım..
Küresel enerji ihtiyacının kabaca yüzde 25’i doğalgaz üzerinden sağlanıyor. Bir başka ifade ile yerkürede tüketilen enerjinin yüzde 33’ü petrol, yüzde 29’u kömür ve yüzde 25’i de doğalgaz kullanımından geliyor. Şimdi bir adım daha gidelim. LNG pazarı doğalgaz pazarının yüzde 11’ini oluşturuyor. Ancak bu pazar çok hızlı büyüyor. 2010 yılından beri her yıl ortalama yüzde 6 büyüyen LNG ticareti bugün itibarıyla 350 milyar m3’e ulaştı. Bir iki istatistik daha vereyim. 10 sene sadece 20 ülke LNG ithal ederken bugün bu sayı 33’e çıkmış. Grafikte görüldüğü gibi 2008-2016 arası LNG ticaretinin hacmi yüzde 60 artmış.
PEKİ LNG PAZARINDA KİMLER İHRAÇ EDİYOR? KİMLER TÜKETİYOR?
LNG tedarikinin yüzde 32’si Katar’dan geliyor. Sonraki büyük oyuncular sırası ile Avustralya ve Malezya. Ancak şunu hatırlatayım, bu pazarda en büyük ihracatçı Avustralya’dan geliyor. Bu hızla devam ederse Avustralya 2020 yılında Katar’ın tahtını eline geçirebilir. ABD ise bu noktada henüz listeye girebilmiş değil. Ancak ABD’nin kaya gazı teknolojisi ile (shale gas)- yüksek basınç ile su, kum ve bazı kimyasallardan oluşan karışımın okyanus kıyısındaki kayaları hidrolik kırma teknolojisine maruz bırakma- ortaya çıkardığı gaz ve petrol herkesin malumu. Bu teknoloji sayesinde ABD hem en büyük doğalgaz üreticisi oldu hem de petrol üretiminde gözünü Suudi Arabistan’ın liderlik tahtına dikti. 2023 yılında hem gazda hem de petrolde dünyanın en büyük üreticisi olması bekleniyor.
Gelelim LNG pazarının tüketicilerine. Japonya LNG pazarında açık ara önde. Toplam LNG tüketiminin yüzde 34’ü Japonya’nın. Aslında Asya pazarı toplu olarak LNG tüketiminin yüzde 65’ini oluşturuyor. Diğer yandan Avrupa’da en fazla LNG kullanan ilk 3 ülke ise ; İngiltere, İspanya ve Türkiye.
Geçen hafta FT’de bir haber çıktı. Habere göre ABD Başkanı Trump kaya gazı teknolojisinin gelişiminden çok memnunmuş ve artık çıkartılan gazın LNG formu ile başka ülkelere ihraç edilmesi için kanuni değişiklik yapacakmış. Trump, LNG gazı ile hem Çin’e mal ihracı yaparak ticaret açığını düşürmeye hem de Avrupa’da Rusya’nın doğalgaz konusundaki hâkimiyetini kırmaya çalışıyor. Bunun için ne lazım? Bir yandan ileri teknoloji ile üretim yapmaya devam etmesi lazım diğer yandan da LNG pazarındaki tüketicilerin ABD ile bir araya getirilmesi. Bu denklemi aklımızda tutarsak önümüzdeki dönemdeki jeopolitik gelişmeleri daha iyi anlayabiliriz.
