Ekran başında geçen süre sizin kontrolünüzde olsun
EKRAN bağımlılığı günümüzün en popüler konularından biri. Televizyon, tablet, telefon, bilgisayar ekranları büyük küçük herkesin gündelik hayatının içinde ciddi bir alan kaplıyor. Her ailenin bu konuya dair tutumu farklı olsa da belli bir şey var ki o da ekran başında geçen süre ne kadar artarsa faydaların yerini zararlara bıraktığı bilgisi.
Biz bu sene bizim evde hafta içi ekran yok sistemine geçtik. Cuma, cumartesi, pazar dışında Uzay televizyon izlemiyor, diğer ekranlarla zaten muhatap değil. Ancak böyle, okuldan geldiğinden uyumasına kadar geçen zamanı dinlenmek, oynamak ve birlikte olmak için kullanabiliyoruz...
1-2 saatle kısıtlanması öneriliyor
VKV Amerikan Hastanesi Pediatri Bölümü’nden Doç. Dr. Sinan Mahir Kayıran’la ekranlara aşırı maruz kalmanın etkilerini konuştuk. Kayıran, çocukların 2 yaşına kadar ekran başında zaman geçirmelerine izin verilmemesi, sonraki dönemlerde ise bu sürenin günlük 1-2 saatle kısıtlanmasının önerildiğini oysa pratikte bu sürenin önerilenden çok daha yüksek olduğunu belirtti.
“Erkekler, büyük çocuklar ve düşük sosyoekonomik düzeydeki çocuklar daha fazla televizyon izlerken, sosyoekonomik durum yükseldikçe yeni teknolojilere ulaşımın kolaylaşmasıyla akıllı telefonlar, tablet, notebook, video oyunları televizyonla yarışır hale geldi” diyen Doç. Dr. Kayıran, bu durumun özellikle merkezi sinir sistemi gelişiminin en hızlı olduğu 0-3 yaş erken çocukluk döneminde sebep olabileceği sorunların tüm yaşamı etkileyebileceğinin altını çizdi.
Sağlık üzerine etkileri
Uyku bozuklukları: Ekran başında geçirilen zaman arttıkça uykuya dalma sorunları ve beraberinde uyku düzensizliği, kâbus ve korku gibi uyku sorunları daha fazla gözleniyor. Uykusuzluk beraberinde yorgunluk ve artmış abur cubur yeme sonucunu doğurmakta. Gerilim sahneleri korku endişe duygularının yerleşmesine ve uyku bozukluklarına yol açabiliyor.
Şiddet: Medya yoluyla, özellikle televizyonla şiddete maruz kalmak, çocukları şiddete karşı duyarsız hale getirmektedir. Sonuçta çocuklar şiddeti kanıksayıp sorunları çözmede bir yol olarak görebiliyorlar. Özellikle somut düşüncenin hâkim olduğu, soyut düşüncenin gelişmediği 7 yaş öncesi dönemde çocuk televizyonda gördüğü görüntüyü uygulamaya koyabilir. Şiddet unsuru içeren görüntüler bilinçaltına şiddet duygularının yerleşmesine ve şiddet eğilimine neden olabilir.
Fiziksel sorunlar: Çocuklar ekran başında ne kadar uzun zaman geçirirlerse aşırı kilolu olma riski o kadar artar. Yatak odasında televizyon, bilgisayar varlığı bu riski daha da artırır. Ortopedik sorunlar ve görme bozuklukları da bunun beraberinde gelir. Uzun süre televizyon izlemenin sağlıklı gözlerde bile yorulma, kanlanma, kuruma gibi belirtilere yol açtığı, kırılma kusuru olanlarda uyum çabası nedeniyle göz kaslarında yorgunluk oluşturduğu biliniyor.
Psikososyal ve davranış sorunları: Ekran başında günde 2 saatten fazla geçirilen zaman duyusal, sosyal ve dikkat problemlerine yol açabilir. İletişim güçlüğü, öğrenme bozukluğu, dikkat eksikliği, antisosyal davranışlar, arkadaş ilişkilerinin azalması, erken yaşlarda cinsel ilişki, alkol, sigara, madde bağımlılığı bu sorunların en sık görülenleridir. Televizyonun en önemli olumsuz etkisi, çocuğun tek yönlü iletişim içinde olması ve karşılıklı etkileşim olanağının olmamasıdır. Dil becerileri gecikir, dış dünyayla iletişim sorunu yaşamaları daha olası hale gelir. Özellikle reklamlar ve müzik klipleri, renk, ses, ritim ve hareketi bir arada sunarak küçük çocukların ilgisini çekerek bazı bilinçaltı uyaranlar ile çocukların tutum ve davranışlarını etkilerler.
Azalmış akademik performans: Yatak odalarında televizyon bulunan çocukların akademik performanslarının, bulunmayanlara göre daha düşük olduğu bilinmektedir. Çocuğun okul başarısında en etkili faktörler, çocuğun zekâ düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi ve ders çalışmaya ayrılan süre olmakla birlikte, televizyon ya da internette geçirilen sürenin ders çalışma süresini kısaltması sonucunda okul başarısı düşer.
Oyunlar için az zaman kalması: Ekran başında geçirilen aşırı zaman aktif, topluca yapılan, yaratıcı oyunlar için daha az zaman bırakmaktadır.
Süreyi nasıl kısıtlayabiliriz?
İŞTE çocuğunuzun ekran başında geçirdiği zamanı kısatlamanın yolları:
Arka planda televizyon izletmeyin: Televizyon açıksa çocuğun dikkatini çekebilir. Aktif olarak televizyon izlemiyorsanız televizyonu kapatın.
Yatak odalarında bilgisayar ve televizyon bulundurmayın: Çocukların ekran başında geçirdikleri sürenin ve internette girdikleri sitelerin izlenmesi açısından bilgisayar ve televizyonun salon gibi ortak kullanım alanlarında bulunması yararlı olacaktır.
Televizyon karşısında yemek yemeyin ve yedirmeyin: Televizyon karşısında atıştırmak çocukların ekran karşısında daha uzun süre kalmalarına ve kilo almalarına neden olmaktadır.
Okula gittiği günlerde gün içi kurallar belirleyin: Okuldan geriye kalan zamanını bir ödül ya da cezalandırma olarak televizyon karşısında geçirmesine izin vermeyin.
Çocuğunuzun bakıcısıyla konuşun: Çocuğunuzun yaşamındaki diğer kişileri çocuğunuzun ekran başında geçirdiği zamanı kısıtlaması açısından yönlendirip bilgilendirin.
Başka aktivitelere yönlendirin: Okuma, akranlarıyla oyunlar oynama, yemek pişirirken yardımcı olma gibi aktivitelere katılmasını sağlayın.
İyi örnek olun: Ekran başında geçireceğiniz zamanı kısıtlayıp çocuğunuza iyi bir rol model olun.
Fişi çekin: Şayet ekran başında geçirilen zaman aile içi gerginlik yaratıyorsa, televizyonu ve bilgisayarı fişinden çekin, akıllı telefonları ve video oyunlarını uzak bir yere saklayın. Tüm aile için ayda ya da haftada 1 gün serbest ekran günü belirleyebilirsiniz.
Elektromanyetik alanların olumsuz etkilerini azaltmak: Televizyonun en az 2 metre mesafeden seyredilmesi, çocuğun odasında televizyon bulundurulmaması, televizyonun arkasına ya da televizyonun önünde bulunduğu duvarın arkasına koltuk ya da yatak yerleştirilmemesi bu olumsuz etkileri azaltmada oldukça etkilidir.
Zengin yeni yıl hediyesi seçenekleri
PEK çok insanı sevdiklerine yeni yıl hediyesi alma telaşı sarmış durumda. Karaca’nın kadınlara yönelik alternatifleri arasında montlar, pançolar ve hırkalar, erkeklere yönelik olanlar arasındaysa ipek kravatlar, deri cüzdanlar ve ceketler başı çekiyor. Ürünler, 1 alana 1 bedava yılbaşı kampanyası kapsamında satışa sunuluyor.
Özay Bakır’lı eğlence
Yılbaşını dışarıda yemek ve müzikle iç içe geçirmek isteyenler için, Cihangir Hazine Restaurant, zengin program hazırladı. Özel yılbaşı mönüsünün sunulacağı mekânda, gece yarısına doğru pop müzikte son dönemin yükselen seslerinden olan Özay Bakır sahneye çıkacak.
Güzel zamanlarla dolu bir yıl olsun
YENİ yılın güzel zamanlarla dolu olması dileğiyle sevdiklerinize saat hediye etmek isterseniz, Baume&Mercier’nin Classima Gold serisi iyi bir alternatif olabilir. Erkek ve kadın versiyonları bulunan bu 2 saat, zarif orantılarıyla dikkat çekiyor.
Yılbaşı alışverişi için özel fırsat
YILBAŞINDA sevdiklerine mücevher hediye etmek isteyenler için, Pandora özel bir kampanya hazırladı. Romantik, feminen ve modern tasarımlarıyla dikkat çeken firmanın mağazalarından 31 Aralık’a kadar 199 TL ve üzeri fiyatta bileklik satın alanlara, anında yapacakları ek alışverişlerde 100 ila 600 TL arasında değişen indirim fırsatı sunuluyor.
