Folik asit dilemması
Folik asit, B9 adındaki bir vitamin. Hamile kadınlar, hamile kadınlarla ilgilenen profesyoneller, sağlık haberi yapanlar için Madonna kadar popülerdir. Denir ki, hamileliğin başından itibaren folik asit takviyesi almak, bebekte oluşabilecek sinir sistemsel birçok riski bertaraf eder. Bu riskler arasından adı en çok anılanı da “spina bfida” denen, omuriliğin kapanmaması hali örnek gösterilir. Biz senelerdir bunu böyle biliriz. Hamilelikte beslenme konulu kitaplar bunu böyle yazarlar; bir de şunu eklerler: “Hamile kadının ihtiyaç duyduğu folik asidi (gıdadaki halinin adı folat) sadece yediklerinden alması pek mümkün değildir. Takviye gerekir.” Bunun için de birçok sebep sıralanır..
Anlayacağınız biz folik asidi iyi biliriz, bizim folik asittir o. Güvenilir bir komşu gibi.
Lakin duydum ki şimdilerde folik asidin, vitamin takviyesi olarak kullanımının olası negatif sonuçlarından bahseden çalışmalar yapılmaya başlanmış. İstenmeyen sonuçlardan biri, otizm spektrum bozukluklarıyla ilgili. Baltimore John Hopkins Bloomberg Kamu Sağlığı Okulu’ndan Prof. Daniele Fallin, “Bazı kadınlar, genetik açıdan, yüksek seviyede folat ve B12 vitaminine sahip olabilir ya da beslenme düzenleri veya takviyelerle bu maddelerden fazlasıyla alıyor olabilirler.” Çalışma kapsamındaki annelerden doğum sırasındaki folat seviyesi normalden fazla olanların, diğer annelere kıyasla otizmli bebek dünyaya getirme risklerinin iki kat daha fazla olduğu görülmüş. Araştırmacılar aynı zamanda B12 seviyeleri aşırı olan annelerin, otizmli çocuk sahibi olma ihtimallerinin 3 kat fazla olduğunu ortaya koydular. Bu çalışmada önemli olan, takviye olarak alınan folik asidin dozu olduğu kadar vücudunuzun bunu emebilme kapasitesi...
Bir kişi için iyi olanın diğeri için iyi olmadığını ve tıbbın fabrikasyon değil kişiye özel olması gereğinin yeni bir kanıtı denebilir bunun için. Diabetic Care’de yayınlanan farklı bir makalede ise hamileliğin ilk dönemlerinde kullanılan takviye folik asit ya da folatın, gebeliğe bağlı şeker hastalığı riskini artırdığından bahsedilmiş.
Yani henüz tam netleşmemiş olsa da folik asidin söylendiği kadar harika bir şey olmayabileceğine, bazı durumlar ve kişiler için farklı sonuçlar yaratabileceğine dair araştırmalar gün ışığına çıkmaya başlamış.
Bu durum bana bir kitaptan okuduğum çok garip bir bilgiyi hatırlattı. Randi Hutter Epstein isimli yazarın kitabının adı “Get Me Out-Beni Dışarı Çıkar”. 1600’lü yıllardan itibaren Batı dünyasında doğumun nasıl bir tarihsel süreçle ilerlediğini anlatan çok ilginç bir kitap, diyor ki:
“1950’li yıllarda ABD’de gebelikteki düşükleri engellemek için prenatal vitaminlere sentetik östrojen ilave edildi. Gerçekten de düşükleri önlemede başarılı oldu. Birkaç nesil kadına sentetik östrojenli vitamin takviyeleri verildi. Lakin 70’lerin başında daha önce görülmemiş sıklıkta ergenliğe girme sürecindeki ve biraz daha büyük genç kızlarda ‘vajina kanseri’ görülmeye başladı. Bu kızlar bundan dolayı çoğunlukla öldüler. Geriye dönük araştırmalar yapıldığında bu hastalığa yakalanan kızların annelerinin hamileliğin başından itibaren sentetik östrojen bulunan vitamin kullandığı tespit edildi ve sonrasında da prenatal vitaminlerden bu madde çıkarıldı. Anlaşılan o ki alınan madde, rahimdeki fetüsün düşmemesini sağlarken, özellikle kız çocuklarında, hormonal sistemin oluşumu sırasında ciddi bir hasar veriyor ve bu hasar ancak hormonlar çalışmaya başladığı zaman bir hastalık olarak ortaya çıkıyordu.”
Velhasıl, iyi diye bildiğimiz şeyin birkaç sene içinde “Ona iyi ama buna kötüymüş”e dönmesi işten bile değil.
Tıp dünyası 7 milyardan fazla insanı hepsi birbirinin aynıymış gibi algılamaya devam ettikçe ve ilaçlar, vitaminler uzun dönem araştırmaları yapılmadan piyasaya sürüldükçe bu böyle olacak. Bize kalan ilacı/takviyeyi kullanmadan önce uzun uzun araştırmak, gerekliliğini sorgulamak, birden fazla kişiden görüş alıp kendi fikrimizi oluşturmak.
