Stres, kalp krizini tetikliyor!
—Koroner arter hastalığı nedir?
Koroner arter hastalığı, kalbi besleyen ana damarların işlevsel bozukluğu demektir. Koroner arter hastalığı dünyada en önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Doğuştan ender anomaliler dışında koroner damarların aterosklerozu olarak da bilinmektedir.
— Ateroskleroz ne demektir?
Ateroskleroz, kandaki LDL kolesterol düzeyinin artışından ileri gelen bir çeşit damar sertleşmesidir. Ülkemizde 10 milyonu aşkın erişkinde LDL kolesterol yüksekliği söz konusudur.
HDL kolesterolün düşüklüğü ise tek başına damar sertliği riskidir.
—Diğer risk faktörleri nelerdir?
Hipertansiyon, diyabet, ailesel yatkınlık, aşırı şişmanlık, hareketsiz yaşam, yoğun stres, depresyon, aşırı alkol tüketimi diğer önemli risk faktörleridir.
Sigara kalp krizi için tartışılmaz, ciddi bir risk faktörüdür. Bırakın içmeyi, pasif olarak dumanına maruz kalmak bile risklidir. Aynı şeyler puro, pipo ve nargile kullanımı için de geçerlidir.
—Hangi yaşlar risklidir?
40 yaşından sonra Koroner arter hastalığı riski her iki cins için yüksek olup erkeklerde kadınlardan biraz daha fazladır. Erkekler ortalama 45 yaş, kadınlar ise ortalama 55 yaş civarında kalp krizi ile tanışırlar. Kadınlarda menopoz sonrası risk artar. 70 yaşlarında ise her iki cins için de risk eşittir.
—Akut koroner arter hastalığı nasıl anlaşılır?
En önemli bulgu göğüs ağrısıdır. Son derece şiddetli bir ağrıdır. Göğüs kafesine bir yük oturmuş gibi ifade edilir, çok kez sıkışma ya da daralma duygusu ile birlikte dile getirilir. Çok kişide soğuk terleme vardır.
Göğüs ağrısı sol omuz, sol kol ve çeneye yayılabilir ya da sadece bunlardan biriyle sınırlı kalabilir. Sırta, iki kürek kemiği arasına, hatta mideye vuran ağrılar da vardır. Ağrının etrafa yayılması neredeyse kuraldır. Tek bir nokta ağrısından ziyade, en az el ayası kadar geniş bir alan içinde tanımlanır.
Üst karın, sırt ya da çeneye vuran ağrılar olabilir. Gaz ve hıçkırık, dikkatleri tamamen sindirim sistemine çelebilir. Sebepsiz mide gazı, geğirme ve uzun süren hıçkırıklarda koroner arter hastalığı olasılığı hep mevcuttur.
Öte yandan hiçbir ağrıya neden olmayan sessiz koroner arter hastalıkları da vardır ki bunlar en sık diyabet hastalarında görülürler.
— Ne yapmalıyız?
* Dengeli beslenin
* Spor yapın
* Stresten uzak kalın
* Sigara içmeyin
* Alkolü azaltın
— Nasıl beslenmeliyiz?
* Doymuş yağlardan uzak durun
* Şekerden uzak durun
* Tuzu azaltın
* Beyaz unlu mamulleri azaltın
* Bol sebze ve meyve tüketin
* Günde en az 2 litre su için
