Osteoporoz kadın erkek dinlemiyor!
Osteoporoz halk dilinde kemik erimesi olarak bilinir. Ancak gerçek bir erime yoktur, kemikler yalnızca süngerimsi bir dokuya dönüşmüştür.
Osteoporoz en sık 50 yaş üzeri kadınlarda görülür, bunun nedeni menapozdur. 50 yaş üzerinde her üç kadından birinde ve her beş erkekten birinde osteoporoz görülmektedir. Yani tek başına kadınlara özgü değildir. Nadiren gençlerde ve çocuklarda da görülür.
2030 yılında 1 milyar 200 milyon kadının menapoza gireceği tahmin edilmekte olup eğer yeterli önlemler alınmazsa yakın gelecekte osteoporoz tek başına büyük bir sorun olacak demektir.
Neden olur?
Osteoporoz kemik mineral yoğunluğunun azalmasından ötürü olur ki bunun başlıca nedeni soyaçekimdir.
Kötü beslenme, hareketsiz yaşam, çeşitli hormon ve metabolizma hastalıkları ve bazı ilaçlar osteoporoza yol açan diğer nedenlerdir.
Bulguları nelerdir?
Osteoporozun en önemli bulgusu kemik kırıklarıdır. Hafif bir düşme veya çarpma sonucu kemikler kırılabilir. Osteoporoz kırıkları en sık omurga, el bileği, kalça, üst kol ve omuzda görülmektedir.
Osteoporozda ağrı olmaz. Ağrı varsa, kırıklardan ya da artrozdan ötürüdür. Ancak nadir görülen metabolik kökenli osteoporozlar ağrılı olabilir. Omur kırıkları boy kısalmasına ve kamburluğa yol açabilir.
Kesin tanı kemik mineral yoğunluğu ölçülerek konur. Kemik mineral yoğunluğunun düşük olması osteoporoz tanısı için yeterlidir.
Bugün için DEXA, Dünya Sağlık Örgütü’nün en iyisi diye tavsiye ettiği kemik mineral yoğunluğu ölçme yöntemidir. DEXA ile ölçüm omurga, kalça, önkol ve tüm vücuttan yapılabilir.
Kemik mineral yoğunluğu ne zaman ölçülmelidir?
Menapozda rutin olarak ölçülmelidir. Çok özel bir ihtiyaç yoksa daha önce ölçmeye gerek yoktur. Değerler normalse üç yılda bir tekrarlanması yeterlidir. Eğer osteoporoz var ise iki yılda bir, kırık riski var ise yılda bir tekrar edilmelidir.
Osteoporoz nasıl tedavi edilir?
Öncelikle yeme, içme ve yaşam tarzı düzene sokulur. İlaç tedavisi DEXA ölçüm sonuçlarına göre yapılır, en çok tercih edilenleri bifosfanat grubudur.
Doktorunuzun önerilerine göre de ayrıca hormon, kalsiyum ve D vitamini kullanılır.
Kimler risklidir?
—Ailesinde osteoporoz olanlar
—Östrojen ve testosteron düzeyi düşük olanlar
—Sigara içenler
—Kortizon kullananlar
—Spor yapmayanlar
—65 yaş üzerinde olanlar
—Çok zayıflar
Osteoporoza yol açan hastalıklar
—Hipertiroidi
—Hiperparatiroidi
—Kronik bağırsak hastalıkları
—Romatoid Artrit
—KOAH
—Astım bronşit
Nasıl korunuruz?
—Sağlıklı ve dengeli beslenin
—Güneşten yararlanın
—Düzenli spor yapın
—Sigara içmeyin