Yaz aylarında yaşanabilecek sıcak çarpmasına dikkat !

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuncay Filiz, yaz günlerinde yaşanabilecek sıcak çarpması ile ilgili uyarılarda bulunarak, “Sıcak çarpması sıcağa bağlı acil hastalıklar arasında en ciddi olanıdır. Havadaki nem oranı yüzde 60’ı geçtiğinde hayati tehlike söz konusudur” dedi

Sıcak çarpması, aşırı sıcakların yaşam fonksiyonlarımızı bozacak derecede etkili olması demektir. Bu aynı zamanda vücudumuzun termoregülasyon mekanizmasının bozulması anlamına gelir. Termoregülasyon, beden ısımızı düzenleyen bir mekanizma olup ayarı beynimiz tarafından yapılır. Sıcak ve soğuk etkilere karşı duyarlı olan bu mekanizma sayesinde sıcakta vücut ısımız düşer, soğukta ise yükselir. Böylelikle vücut ısımız 36.8 +- 0.4 derece arasında dengede tutulur. Vücut ısımız 41 dereceyi aşarsa beyin hücrelerimizde ciddi tahribatlar oluşur ve termoregülasyon mekanizması devre dışı kalır.

Sıcak çarpması sıcağa bağlı acil hastalıklar arasında en ciddi olanıdır. Havadaki nem oranı yüzde 60’ı geçtiğinde hayati tehlike söz konusudur.

Sıcak çarpması bulguları nelerdir?

Ateş çok yüksektir, 41 derecenin üzerine çıkar. Aşırı terleme su kaybına yol açar. Tuz ve sıvı kaybı ile solunum sayısı artmıştır, nefes darlığı oluşur, nabız hızlanır, tansiyon düşer, baş ağrısı, bulantı, kusma ve baş dönmesi olur. Gerekli önlemler alınmaz ve tedavi edilmezse bilinç kaybı olur ve bu süreç komaya kadar gidebilir.

En çok kimler risklidir?

Sıcak çarpmasında herkes risklidir, ancak kalp-damar hastaları, yaşlılar ve sürekli ilaç kullananlar daha yüksek risk altındadırlar. Risk oluşturan ilaçların başında beta blokerler, tranklizan ve diüretikler gelir. Bu ilaçları kullananlar yaza başladığımız şu günlerde mutlaka doktorları ile iletişim kurmalıdır.

Sıcak çarpmasında ilk müdahale olarak ne yapmalıyız?

İlk işimiz sıcaktan etkilenen kişiyi serin ve gölge bir yere almak olmalıdır. Üzerindeki giysileri çıkartmalı, ateşini ölçmeliyiz.

Ateşi ani düşürmeyin!

Ateş 40 derecenin üzerine çıkmışsa tüm vücut ılık suya batırılmış sünger ya da çarşaf ile silinmelidir. Ateş 39 dereceye indirilince soğutma işlemi yavaşlatılmalıdır. Dikkat! Ateşin ani olarak düşürülmesi doğru değildir. Bu nedenle buz ya da aşırı soğuk kompres uygulamaktan kaçının. Tüm çabalarınıza rağmen ateş düşmez ve bilinç bulanıklığı devam ederse mutlaka hastaneye sevkini sağlayınız.

İlk yardım

Hastayı serin bir ortama alın

Giysilerini çıkartın

Ateşi yüksek ise

Ilık suya batırılmış sünger ile vücudunu ıslatın

Ateş 39 derecenin altına düşünce soğutma işlemine son verin

Tansiyonu düşük ise

Sırt üstü yatırın

Bacaklarını yukarı kaldırın

Bilinç bulanık ise

112’yi arayın, hastaneye sevkini gerçekleştirin

Bilinci yerinde ise

Tuzlu ayran ya da soda içirin

Sıcak çarpmasından nasıl korunuruz?

*Açık renkli, bol giysiler giymeliyiz

*Serin mekanları tercih etmeliyiz

*Alkolü azaltmalıyız

*Yağsız, hafif yemekler tüketmeliyiz

*Her gün en az 2.5 litre su içmeliyiz

Nelere dikkat etmeliyiz?

*Şapkasız dolaşmayın

*Saat 10.00 ile 15.00 arası sokağa çıkmayın

*Ağır spor yapmayın

Sıcak çarpması ne tür yakınmalara neden olur?

*Baş ağrısı

*Baş dönmesi

*Yüksek ateş

*Bulantı

*Bilinç bulanıklığı