Sjögren Sendromu ağzımızı kurutuyor
Sjögren Sendromu, tükürük ve gözyaşı bezlerini birlikte yakalayan, bağışıklık sisteminde zayıflama nedeniyle ortaya çıkan bir iltihabi hastalıktır. Çok kez Romatoid Artrit ve Sistemik Lupus hastalığı ile birlikte görülür.
Ağız kuruluğu, tükürük yetersizliği ya da yokluğundan ötürü olur. Bu, tükürük bezlerinin yeterli miktarda tükürük üretememesi anlamına gelir. Bunun nedeni ise lokal ya da sistemik hastalıklardır. Ağız kuruluğu öncelikle çiğneme ve yutma güçlüğüne yol açar. Diş ve diş eti hastalıkları ortaya çıkar. Zaman içinde konuşmada güçlük baş gösterir. Tat alma duygusu kaybolur, süreç içinde buna koku alma duyusundaki bozukluk da eşlik eder. Boğazda gıcık hissi, inatçı ve kuru bir öksürük sık ortaya çıkan diğer sorunlardır.
Ağız kuruluğuna yol açan lokal sebepler, tükürük bezine ait olan enfeksiyon, taş ve nadiren tümörlerdir. Çoğu tek taraflı olduğu için şiddetli ağız kurumasına yol açmazlar. Daha ılımlı seyrederler. Sistemik sebeplerin başında Diyabet ve Sjögren Sendromu gelir. Çeşitli nedenlerle kullanılan ilaçlar ise ikinci sırada yer alırlar.
Ağız kuruluğuna yol açan ilaçlar nelerdir?
Ağız kuruluğu, neredeyse tüm ilaçların ortak yan etkisi olarak karşımıza çıkar. En sık rastladıklarımız anti depresanlar, anti kolinerjikler, anti hipertansifler, anti romatizmaller ve analjeziklerdir.
Sjögren Sedromu ne tür belirtiler verir?
Ağız ve gözlerde kuruluk önde gelen belirtilerdir. Göz kuruluğu, gözlerde batma, yanma gibi sıkıntılara yol açar. Salgı bezlerindeki kuruluk, dış üreme organlarını da etkileyerek kadınlarda vajinal kuruluğa yol açar, bu ise cinsel ilişkide sorunlar yaratır. Cilt kuruluğu, pullanma ve kaşıntılara yol açar. Tükürük bezi zaman zaman şişerek yalancı kabakulak görüntüsü sergileyebilir. Sjögren Sendromu’nun sistemik belirtileri ise halsizlik, eklem ağrıları ve şişmeleri, üşüme, soğuk havalarda parmak uçlarında morarma, kol ve bacaklarda uyuşmalardır. Kansızlık, pıhtılaşma bozuklukları, böbrek taşları, solunum yolu hastalıkları ilerleyen olgularda ortaya çıkar.
Tanısı nasıl konur?
Hasta yakınmaları, klinik muayene, rutin kan analizleri tanı koymada çok kez yeterlidir. Öte yandan gerekirse romatizma için spesifik bazı testler istenir, alt dudaktan tükürük bezi biyopsisi yapılır.
Ne yapmalıyız?
*Bol su için
*Ağız temizliğine özen gösterin
*Periyodik olarak diş bakımı yaptırın
*Kuru ve tozlu ortamlardan uzak durun
*Öncelikle sıvı besinler tüketin
*Alkolden uzak durun
*Kahveyi azaltın
Nasıl tedavi edilir?
Kesinlikle bol su içmek gerekir. Ağız kuruluğuna yol açan ilaçlar gözden geçirilmeli, hayati öneme haiz olmayanlar kesilmelidir. Sıvı besinleri tercih etmeliyiz. Antioksidan etkileri nedeniyle renkli meyve ve sebze tüketimine öncelik vermek gerekir. Sjögren Sendromu’nda öncelikle hidroksiklorokin grubu ilaçlar tercih edilir. Hastanın tolerans durumuna göre immun sisteme etkili diğer ilaçlarla da kombinasyonlar yapılır.
