Yaktık, zemine döşedik şimdi de takıp giyeceğiz
Lastik Sanayicileri Derneği (LASDER) verilerine göre Türkiye’de her yıl yaklaşık 180-200 bin ton lastik ömrünü tamamlıyor. Bunların geri kazanımı ve imhası da Avrupa Birliği (AB) mevzuatı gereği, üretici firmaların sorumluluğunda.
Öte yandan yılda 20 milyon adet lastik satılıyor. Bunun 14 milyonunu yenileme talebi oluşturuyor. Otomobil kullanıcısının lastik yenileme süresi geçmişe göre daha kısa. Üst sınıf otomobillerde 40-50 bin kilometre yenileme süresine karşın genel ortalama 100 bin kilometre.
Brisa Genel Müdürü Hakan Bayman ile ömrünü tamamlamış lastiklerin geri dönüşümü konusunun önemini konuşurken Bayman, konunun Türkiye gündemine çok geç girmiş olmasına rağmen, geri dönüşüm oranlarında pek çok Batı Avrupa ülkesini geride bırakmış olduğumuzu anlatıyor. Türkiye, toplam lastik atığının yüzde 80’ini toplayabilir duruma gelmiş, üstelik 4 yıl gibi kısa bir sürede.
Peki bu lastikler ne yapılıyor? Lastiklerin yarısı, enerji ihtiyacını karşılamak için çimento fabrikalarında yakılıyor. Geri kalanı, ayakkabı kauçuğu, çocuk parklarının zemini ya da asfalt altında kullanılıyor. Yani ömrünü tamamlamış lastikleri hiç kimse bir daha görmüyor.
Fakat işin bir de ‘sürdürülebilirlik’ kavramına dikkat çekme yanı var. Bunu bir de tasarımla birleştirip günlük hayatın içine dahil etmek var. Yani insanları şaşırtacak, gülümsetecek, “Aaa öyle mi, bunlar otomobil lastiği miymiş?” dedirtecek fikirler.
İşte önceki akşam Brisa Genel Müdürü Hakan Bayman ve tasarımcı Tuba Ergin’i bir araya getiren de böyle bir projeydi. Ömrünü tamamlamış lastiklerden, elbise aksesuvarı, çanta, kemer yapmak, üstelik buna bir de tasarımcı imzası atmak Sonra da satış noktalarında tüketiciyle buluşturmak.
Tuba Ergin zaten her sezon koleksiyonlarında sürdürülebilir ve geri dönüştürülebilir malzemeler kullanmayı ilke edinmiş. 2015-16 sonbahar-kış koleksiyonunda da Brisa’nın atık lastikleri kullanılmış. Bu koleksiyon, mart ayında yapılan Mercedes Benz Fashion Week İstanbul’da (MBFWI) da sergilenmişti. Yakında bir flagship store’da (amiral mağaza) tüketiciyle buluşacak bu ürünlerin, farklı satış noktalarında da satışa sunulması planlanıyor. Hatta Hakan Bayman’ın başka bir planı daha var. İtalyan ortaklı Brisa’nın benzer bir lansmanını, modanın kalbi Milano’da da tekrarlamak ve geri dönüşüme orada da dikkat çekmek.
Hakan Bayman & Tuba Ergin
İLK DENEMELERDE KOKUYU ÖNLEMEK İÇİN VANİLYA VE TARÇIN KULLANDILAR
Atık lastiklerin tüketici ürünlerinde kullanılması fikri yıllar önce de gündeme geldiğinde bazı denemeler yapılmış. Hatta lastiğin koku sorununu gidermek için vanilya ve tarçın serpilerek bekletilmiş. Ancak bu koleksiyonun hazırlık aşamasında tasarımcı Tuba Ergin ve Brisa mühendisleri üretim ve test süreçlerinde oluşan atıkların değerlendirilmesi için beraber çalışmışlar. Endüstriyel bir atık olan araba şambrellerinden ayakkabı, çanta, kemer gibi aksesuvarlar tasarlamak, bu atıkları kabanlarda, ceketlerde ve pantalonlarda garniler olarak kullanmak da mümkün olmuş.
