Mutfakta dünyanın başına bela olduk, şimdi sırada ABD'de üretim var
Önce Türkiye’deki ev dışı tüketim verilerini hatırlayalım.
Geçen yıl Türkiye’de ev dışı tüketim (EDT) sektörü, dünya ortalamasının yaklaşık üç katı büyüyerek yüzde 11’lik artışa ulaştı. 2015 yıl sonu itibarıyla ev dışı tüketim harcaması 55 milyar liraya yükseldi. Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği’nin (ETÜDER) Ipsos ortaklığıyla hayata geçirdiği “Foodservice Monitor 2015” adlı ev dışı tüketim pazarı araştırmasına göre Türkiye’de bir kişinin ev dışında yaptığı ortalama yıllık yemek harcaması 730 lira. Öte yandan bu rakam Avrupa’da 3 bin 212, ABD’de ise 6 bin 600 lira.
Sektör her yıl ortalama yüzde 10-15 büyüyor. Dünyada sektörün büyüklüğü 2.67 trilyon Euro, ABD’de 2.1 trilyon lira, Türkiye’nin 38 katı, Avrupa pazarı ise 1.6 trilyon lira ile Türkiye’nin 29 katı büyüklüğünde.
Türkiye’nin en büyük mutfak üreticisi İnoksan’ın Yönetim Kurulu Başkanı Vehbi Varlık ile bu gelişmeleri konuşmak için bir araya geldik. Şirket, Bursa’da 20 bin metrekare kapalı alanda yıllık 2.5 milyon kilogram sac ile 135 bin adet üretim yapıyor. Üretimin yüzde 35’i 5 kıtada 66 ülkeye ihraç ediliyor. Her yıl ortalama 10 model pazara sunuluyor. Cironun yüzde 2’si Ar-Ge’ye ayrılıyor. Türkiye’de ev dışı tüketim dünyanın üç misli büyüyor ama şirketin hedefi yeni pazarlar. 2017’de en fazla odaklanacakları pazar İran. Öte yandan yurtdışında üretim için seçilen ilk ülke de ev dışı tüketimin en büyük olduğu ABD pazarı. Vehbi Varlık, ABD’de bir yerel ortakla üretime başlamak için 2017’de ilk adımı atacaklarını söyledi.
Türkiye’deki iki yabancı mutfak üreticisi Fagor ve Elektrolux. Vehbi Varlık, “Mutfakta büyük kavga var. Bütün dünyanın baş belasıyız. İtalya’dan sonra dünyada muftak konusunda ciddi önemli bir ülke olduk. İspanya’yı yakaladık. Bizi kendi içimizdeki yıkıcı olmayan rekabet buraya taşıdı ve diyoruz ki içeride rekabet edelim ama herkes ihracata yüklensin” diyor.
ŞEFFAF MUTFAKLAR
Eskiden restoran mutfakları gizli saklı, müşterin girmesigörmesi yasak yerlerdi. Şimdi makbul olan, görünür olması. Hatta yemeğin hazırlanışına tanıklık etmek yeni heyecan. İşte bu trend, mutfağı restoranın en kıymetli yeri haline getirdi. Böyle olunca da paslanmaz çelik mutfaklara ahşap zeminler eklendi, cam yüzeyler yapıldı. Mutfaklar artık mimarların lokomotifliğinde dizayn ediliyor.
Bu işin kreatif yanı. Ama asıl rekabet fırında. Herkes bu konuda yeni bir şeyler yapmak için yarışıyor. Vehbi Varlık bunu şöyle anlatıyor: “Mutfağın lokomatifi fırındır, fırın şefin en önemli silahı ve bizim bütün Ar-Ge’miz bunun üstüne. Kapağı açıp pişti mi pişmedi mi bakmaya gerek kalmasın, enerji tasarrufu sağlasın, kalabalık kitlelere aynı standartta yemek çıkartsın, hep bunun üzerine iyileştirmeler yapıyoruz.”
AR-GE’DE SINIR DÜŞTÜ
Devlet Ar-Ge departmanında 50 çalışanı olana yüzde 50 yatırım desteği veriyor. Vehbi Varlık bu destek için “Dev firmalar girebildi, herkes uzaktan baktı” dedi. Sonra da çok mutlu olduğu gelişmeyi anlattı: “İkinci aşamada çalışan sayısı 30’a indirildi. O da gitti bir yere kadar şimdi 15’e indi. Bizde 22 kişi var, biz 30’u doldurmaya çalışırken 15 ile bu destek kapsamına girdik. Şimdi bu destekle fırın üzerine çalışıyoruz. Fırının Mercedes’i olan firmalarla mücadele eden tek marka olduk ve bu da Ar-Ge sayesinde oldu. 2017’de Bursa’daki fabrikanın içinde yeni bir Ar-Ge merkezi kuruyoruz. Özellikle ihracatta bizi yeni Ar-Ge merkezimiz ve Turquality ateşleyecek.”
