Enflasyonda 1 iyi 1 kötü haberim var
Kasım ayında tüketici fiyatları 1 ayda % 1.5, yıllık olarak ise %13 arttı. Bu, zaten epey yükselmiş olan piyasa tahminlerini de aştı. Böylece TÜFE, serinin başladığı 2003 yılından bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
Kötü haber(ler) enflasyon çok yüksek ve fiyatlama davranışları bozulmuş durumda. 2 çeyrek içinde üretici fiyatları % 1.5’ten % 17’ye fırlayınca maliyetlerin nasıl yönetilebileceği konusunda hatırı sayılır bir endişe oluştu. Vatandaşın yaşadığı enflasyon da cabası. Gıda fiyatlarında % 14’lük yükseliş var. Ana akım medyanın tabiri ile ‘mutfakta yangın var’.
İyi haber ise enflasyon düşecek. Geçen aralıkta sigaraya yapılan vergi zammı ile birlikte aralık enflasyonu uçup gitmişti. Bu sebeple, baz etkisi bu yılı daha iyi kapatmamıza yardımcı olacak. İyi nedir derseniz, % 11-% 11.5 arasında bir yerdir orası diye tarif ederim. İyi haberlere devam edeyim. TÜFE ilk çeyrekte düşüşünü sürdürecek ve tek haneye yaklaşacak. Bu, kasım zirvesine göre 3 puanlık bir gevşeme demek. Borç ödeyemeyen Arjantin’de enflasyon 25, bizden sonra en yüksek enflasyona sahip G20 ekonomisinde TÜFE bizim tam yarımız. G10’un toplam enflasyonu bizden sadece 4 puan yüksek. 10 ülkenin toplamı...
Enflasyonu aşağı çekmek zorundayız.
Kurda daha fazla erime olmadan, gıda fiyatlarının düşeceğine güvenerek, maliyenin vergi artışı yapmayacağını farz ederek çift haneye yakın enflasyon tahmini yapıyoruz. Alan bu kadar dar. Kırıp dökmemek için çok teknik olmak zorundayız.
*************
ENFLASYON NEDEN YÜKSELİYOR?
- Gıda enflasyonu tarihsel ortalamasını da aştı ve % 16’ya yaklaştı.
- Kurdaki erime tabletten otomobile zam getiriyor.
- Pozitif çıktı açığı (çok hızlandırılmış ekonomi)
- Yüksek enerji maliyetleri Enflasyon şunları söylüyor:
- Geç likidite penceresi bile % 12.25 faiz öderken, bu enflasyon çok yüksek
- OVP hedefi 2018’de % 7 enflasyondu. En az 2 puan sapacağız.
- TCMB 14 Aralık’ta yeniden sahalara dönmek durumunda kalacak.
- TL daha fazla değer kaybetmemeli. Enflasyon ve finansal istikrar buna bağlı.
*************
TÜRKİYE’NİN FİNANSAL DÜZENİ
‘Yurtdışına para çıkarma’ ifadeleri acaba sermaye kontrolleri mi geliyor diye endişe uyandırdı. Bu, kulağınla duysan inanma kontenjanından. Böylesi bir önlem Türkiye’nin finansal evrimine aykırı olduğu gibi, Türkiye’nin finansal düzeni ile de bağdaşmaz zaten.
Dalgalı kur rejimi uygulayan bir ülkenin sermaye kontrolleri getirmesi için önce sabit kur rejimine geçmesi gerekiyor. Başka türlü bunun etkin olması imkânsız. Bu kez de güçlü bir rezerv cephaneniz olmalı. Olmalı ki yaşanacak çıkışları dengeleyip arzu ettiğiniz kur fiyatını oluşturun. Diğer yandan, Rusya bile buna göğüs geremedi ve rublenin değerini belirleme işini piyasaya bıraktı. Başbakan daha geçen hafta Londra’da Doğuş ve Fiba’nın ortak yatırım bankasının açılışını yaptı. Ülkemizden ilk 9 ayda 2 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım dışarı gitti. Yurtiçine ise portföy akımı ve doğrudan yabancı yatırım ile 10 ayda 17 milyar dolar para akışı oldu. Borsamızın % 65’i, Hazine tahvillerimizin % 20’si yabancıların elinde.
Not: Yazı baskıya girmeden Cumhurbaşkanı sözlerine açıklık getirdi. Ardından Hükümet Sözcüsü Bozdağ benzer bir içerikle Türkiye’nin serbest piyasa ekonomisi olmasına atıf yaptı. Aksi düşünülmemeli. Bu zaten hepimiz için başka bir sayfa demek olurdu.
