Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Yaşlı cerrahın ameliyatta eli titrer mi, genç doktor daha mı güvenli?

        Birçok doktor 65 yaşın üzerinde ve 70’li yaşlara kadar da çalışmaya devam ediyor. Yaşlanmayla Alzheimer, Parkinson ve daha birçok hastalığa yakalanma riski de doğuyor. Hasta haklarını savunan gruplar bu durumun özellikle cerrahi alanında etkinliğin önüne geçtiğini, birçok ölüme yol açtığını, doktorlarda bu hastalıkların belirtileri ortaya çıktığında önlem alacak bir sistemin bulunmadığını söylerken tecrübenin çok daha önemli olduğunu düşünenler de var. ABD’de meslekten men edilen doktorların çoğunun en az 40 yıl tecrübesi olduğunun görülmesi üzerine tartışılan bu soruları, Türkiye’nin önde gelen doktorlarına yönelttik, 70 yaş üstü doktorlar hasta için risk mi tecrübe mi?

        İşte farklı görüşler...

        Gülin YILDIRIMKAYA

        gulinyildirimkaya@haberturk.com

        ‘Yaşlı doktorlar ameliyata girmemeli dayanma güçleri yarı yarıya az’

        İstanbul Bilim Üni. Tıp Fakültesi Hastanesi Genel Cerrahi Prof. Dr. YAMAN TOKAT:

        Yaş, deneyimi de birlikte getiriyor. İnsanların artık yaşam süreleri uzuyor. 70 yaşlı değil. ABD’de 99 yaşında ameliyatlara girenler var. İlla operasyona girmek değil ama bilgilerini genç arkadaşlarla paylaşmak da olabilir bu.

        Tabii ki yaş önemli. Eskiden 10 saat ameliyat yapıyorduk, şimdi dayanma gücü 5 saate düştü, on sene sonra 3 saate düşecek. Ama iyi bir ekibin içindeysen, bilgi ve deneyimini onlarla paylaşabiliyorsan neden çalışmayasın?

        Doğa insanı yaşlandırıyor, birtakım şeyleri bedeninden götürüyor. İnsanın da ne olduğunu bilerek, ona göre bu riskleri alıp ameliyat yapması lazım. Çok riskli ameliyatlara girmemeleri gerekli. Diğer arkadaşlarla ortaklaşa girebilirler. Yaş dediğiniz şey kronolojik bir şey. Bazı 70 yaşındakiler 50 gibi, bazı 50 yaşındakiler 70 gibi. Kendisine iyi bakmışsa, güzel beslenmişse, sporunu yapmışsa diğer yaşıtlarından ayrı tutmak lazım.

        İleri dönemde de ameliyatlara girmek isteyen doktorlar kendilerine sporcular gibi iyi bakmak zorundalar. Uzun süre bu işte olmak istiyorsak vücudumuza, sosyal hayatımıza her şeyimize dikkat etmemiz gerekiyor.

        ‘İleri yaştaki doktor ‘yapabilir miyim’ demeli eli titriyorsa ameliyata asistanıyla girmeli’

        Bilim Üniversitesi Genel Cerrahi Bilimler Başkanı Prof. Dr. MUSTAFA ÖZ:

        Hiçbir doğruluğu yoktur buna “risk” demenin, benim yaşım 85, ben icap ettiği zaman hâlâ ameliyatlara girerim. Doktor olmuş bir kimse umumiyetle haddini bilen, okumuş üflenmiş bir kimsedir. Dolayısıyla kapasitesinin farkındadır, işe başlarken yapabilir mi, yapamaz mı bilir. Her doktor her yaşta “Acaba ben iş için uygun muyum? Bu işin riski nedir?” diye kendi kendine sormalı.

        Yaş kelimesi güzellik gibidir, bakan göze göre değişir, 85 yaşındayım ama “Hocam sen 6570 duruyorsun” diyorlar. Amerika’da 45 sene kaldım. Orada 67 yaşından sonra ömür boyu doktorluğunu yapabilirsin ama başkanlık yapamazsın. Ben şimdi hastanede bütün cerrahi departmanının başkanıyım. Bu “chairman”lik Amerika’da 67 yaşından sonra olmaz. Ama istersen ömür boyu ameliyathanede kal, istersen ameliyathanede öl, sana ameliyat yapma hakkını yahut doktorluk yapma hakkını veriyorlar.

        Ama kendini bilen doktor muayyen bir yaşa gelip eli titrerse şayet, görmesinde bozukluk varsa, kalbinde sorun varsa ameliyata giderken kuvvetli bir asistanını alıp gitmeli. Ameliyatları beraber yaparlar, kendini bilen doktor bunu böyle yapar.

        ‘65 yaşındayım ve benim yaptığım ameliyatı hiçbir genç cerrah yapamaz’

        Gen. Cerrahi Uzmanı / Eski Avrupa Kozmetik Cerrahi Dern. Başkanı Amerikan Kozmetik Cerrahi Dern. Üy. ve Eğitmeni Op. Dr. ZİYA ŞAYLAN:

        Almanya’da mide ameliyatları yapan bir doktor var, Dillroth. 93 yaşında hâlâ ameliyat yapıyor. Adamı tekerlekli sandalyeyle ameliyathaneye getiriyorlar, alkışlarla ameliyatı bitiriyor. Bu iş bilgiye bağlıdır.

        Ben şimdi 60 küsur yaşındayım, benim yaptığım ameliyatı hiçbir genç doktor yapamaz. Bu yetenek, zamanla kazanılan bir şey. Biz cerrah arkadaşlarla bu konuyu aramızda tartıştık ve sonunda “Old is gold” diyerek bıraktık. Bizdeki tecrübe kimsede yok. Hayat uzadı. Ben çocukken 50 yalındaki babaannemin işi bitmiş diye düşünürdüm şimdi orta yaşı 65’e çıkardılar. 85 sonrası ihtiyar olarak kabul ediliyor. Kök hücrelerle ameliyat yapıyoruz, insanlar gençleşiyor. Ben yaşlandıkça daha sabırlı olmaya başladığımı fark ettim. Öğretmeyi seviyorum, bilgimi paylaşıyorum, hataları daha kolay kabulleniyorum, en iyi çağımdayım. Doktor demek aynı zamanda öğretmen de demek.

        Yaşlı olan öğretmen de genç olan tecrübesiz öğretmenden her zaman daha makbuldür. Genç bir doktor kadar hızlı durduramam belki kanamayı ama ekiple girerim ameliyatlara. Eskiden gol atar gibi şak diye durdururdum ama genç doktorlarla girince sorun kalmıyor. Onlar da bizden bir sürü şey öğreniyor. İleri yaş tek başınayken belki riskli, ama artık bu işler ekip çalışmasıyla oluyor.

        ‘İstediğiniz kadar genç olun, eğer tecrübeniz yoksa hiçbir işe yaramaz’

        Kadir Has Üni.Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Florence Nightingale Hastaneler Grubu Göz Hastalıkları Sorumlusu Prof. Dr. HALİL BAHÇECİOĞLU:

        Enteresan bir konu bu, tartışması uzun sürecek olan bir hadise. İleri yaşın avantaj ve dezavantajları var. Vücudumuzun en sağlıklı olduğu dönem 20’li yaşlardır, bundan sonra geri sayım başlar. Koordineli olarak ellerimize, kollarımıza, parmaklarımıza sahip olabilme kapasitemiz o yaşlardadır. 20’lerden sonra koordinasyon yeteneğiniz biraz düşer. Ama olayın bir de tecrübe boyutu var. Belli bir yaştan sonra tecrübe üst düzeydedir. Motorik gücünüzden kaybettiğinizi, tecrübeyle yerine koyabilirsiniz. Bu da çok değerli bir şey. Çünkü istediğiniz kadar vücüdunuza hâkim olun, genç olun, tecrübeden yoksunsanız o ellere sahip olma yeteneğiniz bir işe yaramaz. Dolayısıyla bu iki konu birbirine geçmeli, hep de böyle kalacak. Ama bu tartışma da hep sürecek.

        İ.Ü. Cerrahpasa Tıp Fak. Gen. Cerrahi Anabilim Dali Endokrin Cerrahi Bölümü Prof.Dr. METE DÜREN:

        ‘35 yaşındaki tecrübesiz bir cerrah, 70 yaşındaki cerrahtan daha riskli’

        Tıpta özellikle cerrahi branşlarda biyolojik ve fizyolojik yaş birbirinden ayırt edilmelidir. Dolayısıyla yılların getirdiği tecrübenin önem kazandığı branşlarda, -otomobillerde hız sınırı gibi yahut memuriyette emeklilik yaşı gibiçok kesin yaşların kullanılmasının bir anlamı olmadığını düşünüyorum.

        Kendimden örnek verecek olursam; yaptığım binlerce ameliyat sonrasında neredeyse her türlü detayı gördüğümü düşündüğüm bir anda babamın 80 yaşında yaptığı bir ameliyatta gördüğüm küçük bir nüans bana yeniden bir şey öğrenme imkânını gösterebiliyor. Yani onun yaşında yaptığı bir ameliyattan onun tekniğinden, benim hâlâ öğrenebileceğim bir şey var.

        Özellikle cerrahlara bu konuda kendi kendilerine karar verme özgürlüğü de ülkemizde zaten tanınmıştır. Nitekim yurtdışından birçok özellikle babamın meslektaşlarının hâlâ formda olmalarına ve kendilerini sağlıklı hissetmelerine ve gerçekten çok başarılı ameliyatlar yapabilecek olmalarına rağmen, birtakım bürokratik engeller nedeniyle ameliyat yapamıyor olmalarına çok üzüldüklerini görüyorum.

        Almanya’da yaş sınırı 65, Amerika’da da 65’ten sonra iki yıllık veya yıllık sözleşmelerle sözleşmelerle uzatılacak şekilde. Bence tecrübesiz 35 yaşındaki bir cerrah, tecrübeli 70 yaşındaki bir cerrahtan daha risklidir.

        Diğer Yazılar