Kaybolan bagaja anında tazminat
Her yolcunun korkulu rüyası bagajının kaybolması ya da hasar görmesi. Bu gibi durumlarda ne yapmalı, kimlere başvurmalı ve nelere dikkat etmeli?
Uçaktan indiniz ve dönen bagaj konveyörünün başında bekliyorsunuz. Tüm yolcular bagajlarını alıp giderken, sizinki çıkmayınca, telaşla durumunuzu anlatacak, yardımcı olacak merci ararsınız. Ama bu konuda yalnız değilsiniz. Geçen yıl 3 milyardan fazla insan havayolunu kullandı ve milyarlarca bagaj taşındı. İstatistiklere göre kaybolan veya geç gelen yaklaşık 25 milyon bagaj söz konusu. Bunların yüzde 97’si kısa sürede teslim edilirken, geriye kalanın yüzde 85’i 1 ay içinde sahibine ulaşıyor. Bazılarıysa hiç bulunamıyor. Ama kayıp oranları, havayolu trafiğinin artışına ters orantılı olarak azalıyor. Yine de en fazla can sıkan konu olan kayıp bagaj, bugünlerde havacılığın merkezi Amerika’da tartışılıyor.
İÇ HATLARDA 6, DIŞ HATLARDA 12 SAAT
ABD’de gündeme gelen bagaj tartışmasında, iç hat uçuşlarında 6 saat, uluslararası uçuşlardaysa 12 saat içinde teslim edilemeyen bagajların şirketler tarafından tazmin edilmesi isteniyor. Şüphesiz bu öneriye havayolları sıcak bakmıyor ama bu yaklaşım bile, kayıp veya geç teslim edilen bagajlarda yolcuları memnun edecek adımların atılmasına vesile olabilir. Çünkü kargoya teslim edilen bagajlardan sadece Amerika’daki havayollarının yılda 3 milyar dolar gelir elde ettiğine vurgu yapılarak, bu tartışma sürdürülüyor. Bir yıl içinde de meyvesini vermesi tahmin ediliyor.
Havacılık sektörünün kurallar açısından en önemli kilometre taşları, Varşova ve Montreal Konvansiyonu ile IATA anlaşması hükümleridir. Buralarda yolcu ve beraberindeki bagaj haklarının sınırları çiziliyor. Ülkemizde başta Türk Hava Yolları olmak üzere diğer tüm havayolları da bu kurallar manzumesiyle hareket ediyor. Kayıp veya hasarlı bagajlarınız hakkında bilmeniz gerekenler ise şöyle:
1 kilo kayıp bagaj 20 dolar
Bagajın tahrip olması, kaybı, hasarı ya da gecikmesi durumunda, zararın Varşova Konvansiyonu’na göre, kayıtlı bagaj için kilogram başına 250 Poincare Franc (birçok ülkede yaklaşık 20 USD) ve kayıtsız bagaj için toplam 5 bin Poincare Franc (yaklaşık 400 USD) ile sınırlandırılıyor. Havayollarının zarar vermek kastı veya ihmali olduğu ispat edilirse bu limitler uygulanmıyor. Bagajın tahrip olması, kaybı, hasarı ya da gecikmesi halinde Montreal Konvansiyonu’na göre havayollarının sorumluluğu yaklaşık 1250 Euro ile sınırlı. Bu rakamların üzerinde bir talepte bulunmak için mahkemeye başvurmanız bir şeyi değiştirmez. Çünkü bilet alırken kuralları da kabul etmiş oluyorsunuz.
Hasarlı bagaj için uyanık olun
Bagajın hasar görmesi durumunda teslim alınışından itibaren en geç 7 gün içinde, gecikme halindeyse, teslime hazır bulundurulduğu tarihten itibaren 21 gün içinde ilgili havayoluna yazılı ihbarda bulunmak gerekiyor. Biletin alındığı ve seyahatin sonlandırıldığı şirketlerin farklı olması ya da bilet alınan şirketle yolculuk yapılanın farklı olması halinde, tazminat talebi her iki havayoluna da yapılabiliyor. Ancak unutulmaması gereken nokta şu: Bilet üzerinde ismi ya da uçuş kodu verilen havayolu, sözleşme akdedilen havayoludur. Bagajdaki hasar anında fark edilecek türdense terminali terk etmeden önce başvuru gerekiyor.
Bağlantılı uçuşlarda kim sorumlu?
Birden fazla havayoluyla yapılan yolculuklarda ‘en önemli taşıyıcı’ olarak tabir edilen şirketin bagaj hakkı kuralları geçerli. Bu taşıyıcıysa seyahatte en önemli veya en uzun bacağı uçan havayoluna göre belirleniyor. Uluslararası kurallar gereği ilk 5 günde kayıp bagajın araştırılması için önce ilgili havayolunun kayıp eşya istasyonu, sonrasındaysa bir üst birim devreye giriyor. Bir ay içinde bulunamayan kayıp bagaj için tazminat işlemi devreye alınıyor.
Geç gelen bagaja ödeme var
Birçok yolcu bu durumu pek bilmiyor. Ancak bagajınızı geç teslim aldıysanız, teslim süresince yaptığınız harcamalara ilişkin belgelerle birlikte sorun yaşadığınız havayolu şirketine bizzat veya yazılı olarak başvurmanız halinde bedelini alabiliyorsunuz. Bunun için bagajı teslim aldığınızdan itibaren 21 gün içinde işlem yapmanız lazım.
Ve son söz:
Farz edelim ki kaybolan bagajınız her şeye rağmen bulunamadı. Bu durumda tazminat davası, seyahatin sonlandığı yani bagajınızı almanız gereken günden itibaren iki yıl içinde açılması gerekiyor. Aksi halde hasar ve zarara ilişkin her türlü hakkınızı kaybedersiniz.
*Türk Hava Yolları'ndan aldığımız bilgiye göre, milli havayolu da kayıp bagajın 1 kilogramına 20 USD ödüyor. Bazı havayollarında ise uçulan bölgelere göre ödenen tazminatın miktarı farklılık gösterebiliyor.
