Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Amerika’da sivil havacılık alanında kaydedilen gelişmeler daha sonra tüm dünyaya yayılıyor. Bunun sebebi de uzun yıllar dünya hava trafiğinin ve yolcu hareketlerinin yaklaşık yüzde 45’inin Kuzey Amerika’da gerçekleşiyor olması. Bugünlerde de yine benzer bir gelişmenin arifesindeyiz. Amerika’da bu aralar, geçen hafta bu sayfada gündeme getirdiğim, ekonomi sınıfında tam yatar (full flat) yataklı koltuklar konuşuluyor; projeler üretiliyor, planlar yapılıyor. Öncü havayollarından Delta Air’ın ekonomi sınıfına getirmeye çalıştığı konforlu koltuklarından bahsetmiştim, bir başka Amerikan havayolu şirketi JetBlue da bu standartlarda hizmet vereceğinin işaretini verdi; hem de süper bir sloganla: “Sayın yolcumuz yatağınıza hoş geldiniz. (Dear passenger welcome to your bed.)

        Delta Air gibi JetBlue da yeni projesi için New York-Los Angeles destinasyonunu seçti. Yolculuk sadece 5 saat 49 dakika olmasına karşın JetBlue, hiçbir masraftan kaçmayıp Premium Class’taki her koltuğu yatak konumuna gelebilecek şekilde tasarlattı. Bu hizmet önümüzdeki yazdan itibaren aktif hale gelecek.

        JetBlue Havayolları Başkanı David Barger, yatar koltuklu uçuş projesi için ilk destinasyonlarının New York-Los Angeles arası olacağını açıklayarak, buradaki pazarda daha büyük yer sahibi olmak istediklerini de başta Delta Air olmak üzere bütün rakip şirketlere gösterdi.

        Amerikan Airlines, United Airlines ve Virgin Amerika da yüzünü tamamen yatar koltuklu yolculuklara çevirdi. Fakat pazarda büyük yer kapabilmek için ilk olabilmek ve doğru kişiye doğru hizmeti verebilmek önemli.

        JetBlue Başkanı Barger’e göre yatar koltuklu yolculuklarda en iyi uçak modeli Airbus A321 ve haziranda başlayan projeleri için önümüzdeki yaza kadar 11 yeni A321’ i filosuna katarak yatar koltuklu yolculuklarına yeni destinasyonları da ekleyecek. Delta Air tercihini Boeing 757-200 tipi yolcu uçaklarından yana kullanıyor.

        PEKİ FİYATLAR NE?

        JetBlue’nun bu hizmeti erken rezervasyonlarda 599 dolardan başlıyor. Şayet internetten erken rezervasyonla alamazsanız bilet fiyatları 1.500 ile 1.800 dolar arasında değişiyor. Fiyatlar standartlara göre düşük denebilecek düzeyde... Kıyaslama yapacak olunursa, first class veya business class kalitesinde bir yolculuk yapılıyor. Böyle bir yolculuk için JetBlue’da first class fiyatları 3 bin dolar civarında. Delta Air’da ise 553 dolardan başlayan erken rezervasyon ekonomi koltukları business ve first class’ta 2 bin 500 dolara kadar çıkıyor. Aynı yolculuk Virgin Amerika Havayolları’nda 1300 ile 2 bin 500 dolar arasında değişiyor.

        Ekonomi sınıfında yatar koltukların yaygınlaşmasının bir adım sonrası ise fiyat rekabeti sebebiyle daha makul ücretlerle konforlu uçuş ve bu hizmetin diğer havayollarında da yaygınlaşması. Önümüzdeki yıllarda bu hizmetin uzun uçuşlar için Türk Hava Yolları’nda da gündeme geleceğini söylersek abartmış olmayız.

        Kül krizi geri dönüyor

        2010 yılından patlayan Eyjafyallajökull Yanardağı’ndan sonra 2 bin 9 metre yüksekliğindeki, 550 metrekare ağza sahip ve yaklaşık 100 kilometrelik bir alana yayılmış Bardarbunga Yanardağı’nın da hareketlenmesi havacılık dünyasında endişeye sebep oldu.

        2010'DA KÜL KRİZİ

        er şey 20 Mart 2010 tarihinde Eyjafjallajökull Yanardağı’nın ucundaki duman ile başladı. Ardından 1 ay boyunca çıkardığı küllerden dolayı bu afete “Kül krizi” denildi çünkü Avrupa’nın kuzeyi başta olmak üzere batı ve kuzeybatıda kalan hiçbir havayolu şirketi uçak kaldıramamıştı. Yapılan araştırmalara göre havacılık sektörü bu doğal afette tam 2.6 milyar dolar zarar etti. Rotayı kullanan havayolu şirketlerinin yaklaşık 100 bin uçuşu iptal edildi ve toplamda 7 milyon yolcu direkt, 3 milyon yolcu ise dolaylı olarak etkilendi. Kül krizi geri dönüyor

        Jet lag’a gen çözüm olacak mı?

        Dünya üzerinde yaşayan bütün canlıların uyku, üreme, vücut ısısı gibi fonksiyonlarını düzenleyen biyolojik bir iç saati bulunuyor. Kişinin biyolojik saati, uzun süreli uçuşlar sonrasında yaşanan hızlı zaman değişimine hemen uyum gösteremiyor. Bu durum da kişinin bulunduğu yerin zamanına karşı bir adaptasyon problemi yaşamasına sebep oluyor.

        Havacılık sektörünün gelişimine paralel olarak artan trafik ve yolcu sayısıyla birlikte jet lag meselesine çözüm bulmak üzere bilim insanları uzun süredir çalışıyor. Kısa süre önce jet lag’a sebep olduğu düşünülen bir genin bulunması ilgiyle karşılandı.

        Genin adı LHX1. Salk Biyoloji Enstitütüsü’nün kapalı ve karanlık alanda tuttukları fareler üzerinde yaptığı incelemelerde fark ettikleri gen, beynin 20 bin nöronluk hipotalamus bölgesinde yer alıyor. Yapılan testler sonucunda, farelerin her hücresinin belli bir ritimde çalışan iç saati olduğu ve bu saatin protein seviyesinin yükseltilip azaltılmasıyla hücre ritminin kontrol altında tutulabileceği sonucuna varıldı. Ardından 20’li yaşlardaki 22 erkek ve kadından oluşan gönüllü bir grubu test alanına getiren araştırmacılar, onları 24 saat karanlık ve yüksek ışığa maruz bırakarak etkileri ölçtü. Farelerdeki bu genin insanlarda da aynı fonksiyonlarla işlediği anlaşıldı. Genin uyku ve uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir yapıya sahip olduğuna dikkat çekilirken bütün hücrelerin ritminin bu merkezden yönetildiği fark edildi.

        HAPLA ÇÖZÜLÜR MÜ?

        Bilim adamları, jet lag’a maruz kalan ve uzun süre çalışma saatleri olan kişilerin yorgunluklarını azaltabilmek için bu genin uyarılması gerektiği yönünde bir neticeyi vardı. Bu araştırmalar neticesinde bakalım bir hap geliştirilerek, uzun uçuşlar sonrası değişen zaman dilimine bedenin uyum sağlayabilmesi için çözüm bulanabilecek mi? Çünkü genin bulunmasıyla bu problemin çözümünde önemli mesafe kat edildiğini söylemek mümkün.

        JET LAG İÇİN TAVSİYE

        Henüz ilacı geliştirilemese de jet lag için alınabilecek önlemler var. Saat değişikliklerinde karşılaşılan jet lag etkisi varacağınız yerde birkaç gününüze mal olabilir. Bu yüzden sık yolculuk edenler için bazı tavsiyelerimiz var.

        Varılan noktada; jet lag sebebiyle, aşırı yorgunluk, iştahsızlık, düzensiz kalp atışları, ayaklarda şişkinlik, yönünü bulamama gibi sıkıntıları ortadan kaldırmak için yatmadan önce (23.00-05.00 arasında) 0.5 ile 5 miligram arasında melatonin alınabilir. Ayrıca jet lag’in etkilerinden en az şekilde zarar görmek için bol su ve kafeinsiz sıvılar tüketmek gerekiyor.

        Yolculuk öncesi, iyice dinlenmiş olmak, bol sıvı tüketmek, alkol tüketimini azaltmak jet lag’in hafif atlatılmasına yardımcı olur. Ayrıca, yolculuğa çıkmadan önce, doğuya gidilecekse erken yatılması, batıya gidilecekse geç yatılmasını tavsiye edebiliriz.

        Diğer Yazılar