Turistik gezi mi, Bond filmi mi?
6 KASIM 2015 FİLMLERİ
Sinema tarihinin en pahalı filmlerinden “Spectre”, daha ziyade allanıp pullanmış 2.5 saatlik bir turistik gezi kıvamında… ‘Niye hala Bond filmi çekiliyor?’ sorusunu yinelemesiyle hatırlanacak gibi. Ama itiraf etmeliyiz ki etkileyici açılış sekansı başta olmak üzere birkaç bölümü iyi çeken Sam Mendes çok pasif değil. Seydoux ve Bellucci rollerine oturmuş, Waltz ise sadece sesi ile sahne alabiliyor.
1960’lardan beri piyasada olan, onca rakibine rağmen ‘popüler kültür ikonu’ kimliğini yitirmeyen bir ‘prototip’... O dönemde de sancılar yaşamıştı Bond. Ama Ian Fleming’in tiplemesi, aksiyonuydu, macerasıydı derken bugünlere kadar geldi. Her daim da araba ve saat sponsorlarına yüklenmeyi, ürün yerleştirme fabrikasına dönüşmeyi ihmal etmedi.
‘BUCK ROGERS’, ‘FLASH GORDON’ 2000’LERE UYARLANSA ALAY KONUSU OLUR
Bond, 2000’lerde karşısında en zorlu rakibi buldu, ‘Bourne’ ile çatışınca yaralandı. Mizahın öne çıktığı, melez formüller oluşturduğu türde bu sene “Kingsman: Gizli Servis”in (“Kingsman: The Secret Service”, 2015) orijinalliğiyle de hırpalandı. Ritchie’nin “Kod Adı: U.N.C.L.E.”ını (“The Man from U.N.C.L.E.”, 2015) da unutmamak lazım. Ama halen ayakta durma çabası var. Açıkçası ‘ciddi’ olsun diye süreyi 150 dakikaya bağlamak, ‘en pahalı filmlerden birini çektik’ egosuna karşın bir ‘ayaklanma’ anlamına gelmiyor.
Sanki 80’lerden ‘He-Man’i alıp günümüzde bir çizgi roman kahramanı yapma fikri gibi yarı yolda kalıyor her şey. Buck Rogers ve Flash Gordon, bugünlerde 30’lardaki yerini tutabilir mi? ‘Conan’ın yeni milenyumdaki halleri yeterince acıklı değil mi? İyiyle kötünün dengesini değerlendirirken fantastik ile diğer türler arasında bir fark olmamalı… Hitchcock’un casusluk filmi “Aşktan da Üstün”den (“Notorious”, 1946) bir sahneyi günümüze uyarlamak ancak “Görevimiz Tehlike 2”nin (“Mission Impossible II”, 2000) arkasındaki John Woo’nun kıvrak zekasıyla sahici olabilir.
DANIEL CRAIG GERÇEK BOND MU?
James Bond, karizmasıyla, kadınları elde etme becerisiyle ve aksiyon/macera sahnelerindeki yenilmezliğiyle öne çıkar. Craig; Moore, Connery ve Brosnan’ın nüktedanlığını bir hayli törpüledi. Fazlasıyla oturaklı ve dramatik bir karaktere dönüştü. Öncelikle 1967 tarihli ünlü parodi filminin ismini alıp bir ‘kumar aksiyonu’ yarattı (bkz. “Casino Royale/2006”). İşin doğrusu 2008’de “Quantum of Solace”ın, el-omuz kamerasıyla inşa edilen gerçekçi aksiyonu göz doldurmuştu. Günümüze uygun bir görsel süreç sunmuş, Bourne ile mücadeleye girmişti.
Ama Craig’in “Skyfall”u (2012) daha önemli bulundu. Sam Mendes, “Kara Şövalye”nin (“The Dark Knight”, 2008) çizgi roman uyarlamalarına getirdiğini ajan aksiyonuna transfer etmiş gibiydi. Thomas Newman’ın minimal ezgilerine Roger Deakins’ın müthiş sinematografisi ve psikolojik bir atmosfer eklendi. Açıkçası bunlara paralel olarak hem homofobik hem cinsiyetçi tavır fazlasıyla belirginleşiyordu. Karizmatik ve destansı film de bundan nemalandı.
FİNAL ÜZERİNE FİNAL
“Spectre”, internette faaliyet gösteren bir şirketin peşine takılmamızı sağlıyor. Geçmişten gelen eski bir düşmanla mücadeleye bakıyor. Bond kızları, turizm ve görkemli sahneler var. Monica Bellucci, Léa Seydoux, Naomie Harris, Stephanie Sigman ‘kadın’ kontenjanını dolduruyor. Bellucci her zaman seksiliğiyle rolüne çok yakışıyor, Seydoux rolünün kadını… Harris ve Sigman idare ediyor. Christoph Waltz sanki sadece belirgin ses tonu için transfer edilmiş gibi, neredeyse yüzünü hiç göstermiyor. Javier Bardem’in “Skyfall”daki etkili kötü adam performansını yineleyemiyor.
Açıkçası girizgahta uzun bir planla, neredeyse plan sekansla yapılan açılış yerinde. Planlı kamera kaydırması Mendes’in becerisini gösteriyor, Joe Wright’laşma ivmesine dikkat çekiyor. Açılış jeneriği de güzel. Final bölümünde ise çölde seraba dönüşen Craig-Seydoux ikilisi oyalıyor. Ama ‘finalin finali’ndeki Londra sekansı niye var kimse çözemiyor. Mendes, “Jarhead” (2005) ve “Skyfall”da olduğu gibi ‘bir-iki güzel sekans çekip göz boyarım, klişe formülü de tutturduk mu satar’ taktiğini tekrarlıyor.
TURİSTİK GEZİ ARAYANLARI TATMİN EDECEK
150 dakikada Fas’tan Meksika’ya, İtalya’dan Avusturya’ya uzanan bir turistik gezi arayanları tatmin edecektir “Spectre”. Elinize harita alıp izlerseniz şehirlerin başka yüzlerini öğrenme, yeni bilgiler edinme şansınız olacaktır. Hoyte Van Hoytema ve Thomas Newman başarılı. Deakins’in yerine gelen görüntü yönetmeni, onun eksikliğini hissettirmiyor, değişen kurgucu “Skyfall”un düşük temposunu yükseltiyor.
Ama Craig’in ciddiyeti bazen gülünç anlara yol açarken, eski model ajan filmi rötuşu da uzayınca film oyalama şansını yitiriyor. Brosnan’ın “Altın Göz”ü (“Goldeneye”, 1995) ile birlikte son 20 yılın en iyi Bond eseri “Quantum of Solace”.
Dench yerine gelen Ralph Fiennes’in M’inde de bir karizma eksikliği var. Cleese’in rolüne transfer olan Ben Whishaw kadar uyumlu bir ‘yeni isim’ yok. Mendes bir an evvel ısmarlama projeleri bırakıp esas köklerine dönmeli. Bir “Amerikan Güzeli” (“American Beauty”, 1999), bir “Azap Yolu” (“Road to Trip”, 2002) olmasa da ‘iyi filmler’ üretebilir.
FİLMİN NOTU: 4.2
Künye:
Spectre
Yönetmen: Sam Mendes
Oyuncular: Daniel Craig, Léa Seydoux, Monica Bellucci, Ralph Fiennes, Ben Whishaw, Naomie Harris
Süre: 148 dk.
Yapım yılı: 2015
‘GİZLİ DOSYA’YI DÜNYA PRÖMİYERİNDE İZLEYİP YAZMIŞTIM
CBS’de senelerce yayın yapan 60 Dakika ekibinin 2006’da görevden alınmasıyla sonuçlanan bir olay... Senaryolarıyla bilinen James Vanderbilt ilk kez yönetmenlik koltuğuna oturuyor. Açıkçası “Truth”un Redford-Blanchett ikilisini perdede buluşturma büyüsü dışında sinemaya bir katkısı yok.
“Gizli Dosya”yla ilgili dünya prömiyerinde izledikten sonra kaleme aldığım ‘Tiyatro Kıvamında Gerçeklik’ başlıklı eleştiri için tıklayın:
FİLMİN NOTU: 3.5
Künye:
Gizli Dosya (Truth)
Yönetmen: James Vanderbilt
Oyuncular: Cate Blanchett, Robert Redford, Dennis Quaid, Bruce Greenwood, Dermot Mulroney
Süre: 121 dk.
Yapım yılı: 2015
HAFTANIN EN İYİSİ ‘ABLUKA’YI DÜN KALEME ALMIŞTIM
Emin Alper’ın ikinci filminde, “Tepenin Ardı”ndaki ‘öteki korkusu’nu ve ‘paranoya’yı taşradan şehre taşıyor. Melankolik bir terör kabusu kıvamındaki “Abluka”, eski bir mahkumun üstleriyle, köpeklerle, kırlangıçlarla, çöp kutularıyla ve kardeşiyle metaforik ilişkisine bakıyor. Kafkaesk bir siyasi gerilime dönüşürken “Konformist” ile “Kiracı”yı iç içe geçiriyor, yıllar boyu bizi cinnete sürükleyen şiddet toplumunun, beyin yıkayan polis devletinin enfes bir alegorisini çıkarıyor.
An itibarıyla yılın en iyi Türk filmi “Abluka”yı dün yazmıştım:
FİLMİN NOTU: 7.3
Künye:
Abluka
Yönetmen: Emin Alper
Oyuncular: Mehmet Özgür, Berkay Ateş, Tülin Özen, Müfit Kayacan, Ozan Akbaba
Süre: 119 dk.
Yapım Yılı: 2015
KEREM AKÇA’NIN VİZYON FİLMLERİ İÇİN YILDIZ TABLOSU
45 Yıl (45 Years): 5.6
Amy: 4.2
Aşk Nerede?: 1.8
Aşk ve Merhamet (Love and Mercy): 6.9
Aşkın Ritmi (We Are Your Friends): 5.4
Babalar ve Kızları (Father and Daughters): 4.9
Ben Kimim (Who Am I): 6.2
Bulantı: 3.9
Çok Pişmiş (Burnt): 4.1
Deccal: 3.4
Efsane (Legend): 5.3
Ejder Kılıcı (Dragon Blade): 2
Everest: 2.5
Evlenmeden Olmaz: 1.8
Frankenstein: 4.4
Geçmişin Laneti (Visions): 3
Geçmişten Gelen (The Gift): 2.9
Geniş Aile Yapıştır: 2.2
Git Başımdan: 1.7
Güneş Tepedeyken (Zvizdan): 4
Hayat Öpücüğü: 2.4
Her Şey Güzel Olacak (Every Thing Will Be Fine): 1.9
Hitman: Ajan 47 (Hitman: Agent 47): 2.2
Kaçış Yok (No Escape): 2.5
Kara Bela: 3.8
Kara Düzen (Black Mass): 4
Kızıl Tepe (Crimson Peak): 4.6
Kod Adı: U.N.C.L.E. (The Man from Uncle): 5.5
Korku Terapisi (Regression): 5.5
Küfa: Cin Kapanı: 2
Küçük Prens (The Little Prince): 6
Labirent: Alev Deneyleri (The Maze Runner: The Scorch Trials): 5.2
Lanet II (Sinister 2): 4.5
Madımak: Carina’nın Günlüğü: 1.5
Mantıksız Adam (Irrational Man): 4.8
Marslı (The Martian): 3
Mavi Gece: 3.4
Merdiven Baba: 4
Minyonlar (Minions): 5.2
Nefesim Kesilene Kadar: 3.3
Otel Transilvanya 2 (Hotel Transylvania 2): 5.3
Öyle ya da Böyle: 1.4
Paranormal Activity: Hayalet Boyutu (Paranormal Activity 5: Ghost Dimension): 2.5
Pixels: 6.8
Sıradışı Anne (Ricki and the Flash): 3.5
Sicario: 3
Solace: 5.6
Son Cadı Avcısı (The Last Witch Hunter): 2.9
Son Şans (Southpaw): 6.5
Stajyer (The Intern): 5.5
Şah Mat (Pawn Sacrifice): 6.3
Takım: Mahalle Aşkına: 4.4
Tehlikeli Yürüyüş (The Walk): 3.6
Yaktın Beni: 2.8
Yok Artık: 3.7
Not: Yıldızlar, 10 üzerinden verilmektedir.
