Finans dünyası üzerine en iyi 10 film

Sıradan insanların hayatını derinden etkileyen finans dünyası, yükselen ya da düşen döviz kurları nedeniyle bir kez daha gündelik hayatımıza girdi. Biz de bu vesileyle finansçıları konu alan en iyi 10 filmi belirledik

Şahane Hayat 1946 - (It’s a Wonderful Life) Yönetmen: Frank Capra

Sinemanın en olumlu finansçı kahramanını bulmak için 1946’ya kadar gidiyoruz. Amerikalıların Noel’de seyrettiği bu Capra klasiği, kuşkusuz finans deyince akla gelen bir film değil ama ana karakteri Geoger Bailey bir finansçı; öykü de yatırımla ilgili. Kendisine güvenen insanları zor duruma düşüren ve haksız yere sahtekârlıkla suçlanan Bailey, ölmek isteyince bir melek devreye girer. Finans dünyasının Bailey gibi dürüst, fedakâr kişilere ihtiyacı olduğu kesin.

Trading Places 1983 - Yönetmen: John Landis

Bahse girmeyi seven iki zengin adam, hayatını sokaklarda kazanan siyah bir evsizle başarılı bir beyaz borsacının yerlerini değiştirir. Borsacının işini bitirir, diğerini onun yerine geçirirler. Finans dünyasını zekâların yarıştığı bir arena olarak göstermeyi tercih eden film, “ava giden avlanır” şeklinde özetlenebilecek ahlaki mesajıyla öne çıkıyor... Sadece Eddie Murphy ile Dan Aykroyd değil, bütün oyuncu kadrosu çok iyi. 80’lerin en iyi Amerikan komedilerinden biri.

Borsa 1987 - (Wall Street) Yönetmen: Oliver Stone

Hırslı borsacı, mesleğin kurtlarından biriyle çalışırken finans dünyasının içyüzünü keşfeder. Hırs ve açgözlülüğün iyi karşılandığı, herkesin para kazanmaya taptığı bir dünyadır bu... 1980’lerin ABD’sinde, orta sınıftan gelen ve zengin olmak için değerlerinden vazgeçen yeni kuşak finansçılar üzerine anlamlı gözlemler yapan bir film. Eleştirmenler pek beğenmese de dönemin popüler kültürüne damgasını vurmuştu

Başkalarının Parası 1991 - (Other People’s Money) Yönetmen: Norman Jewison

Eski usul firmaları ele geçirmek isteyen “şirket avcısı” ile onu engellemeye çalışan güzel avukatın hikâyesi... Larry başkalarının parasını kullanan açgözlü ve merhametsiz biri olsa da Kate zayıf yanlarını hemen seziyor. Larry’nin Kate’e duyduğu aşk, ilişkinin rengini değiştiriyor. Açgözlülükle aşk arasında kalan ve finans dünyasının acımasızlığını temsil eden Larry’de Danny DeVito harika bir iş çıkarıyor. Seyre değer bir komedi.

Borsa: Para Asla Uyumaz 2010 - (Wall Street: Money Never Sleeps) Yönetmen: Oliver Stone

Genç borsacı Jake Moore (Shia LaBeouf), intikam peşinde koşan tutkulu ve dürüst biri. “Akıl hocası” ise ilk filmin merhametsiz borsa kralı Gordon Gekko (Michael Douglas). 80’li yıllarda “Hırs Tanrı’dır” diyen Gekko, bu kez “Hırsa inanıyoruz” diyor. Film mortgage krizini yaratan nedenlerden biri olarak dünyayı saran tüketim ihtirasını gösterirken kolay para kazanma derdine düşen Amerikan orta sınıfının açgözlülüğünü eleştiriyor ve “Daha iyi bir gelecek için özverili olmalı, paylaşmasını bilmeliyiz” diyor.

Inside Job 2010 - Yönetmen: Charles Ferguson

2008 finans krizini bütün yönleriyle işleyen film, 2011’de belgesel Oscar’ını kazandı. Wall Street’in sınırsız mali gücüyle sadece piyasalara değil, senato ve Beyaz Saray’a da hükmettiğinin altını çizen radikal bir film bu... Objektif bir yaklaşıma sahip olsa da finans dünyasının hırslı ve bencil yöneticilerini kıyasıya eleştiriyor ve sözünü sakınmıyor. Seyrederken Amerikan finans dünyasına olan güveniniz tümüyle sarsılabilir ve öfkelenebilirsiniz.

Oyunun Sonu 2011 (Margin Call) Yönetmen: J.C. Chandor

2008 finans krizinin asıl nedeni olan açgözlülüğün röntgeni... Bir toplu işten çıkarma sahnesiyle başlayan film, sadece sistemin acımasızlığı üzerine kurulu değil. Etik dışı finansal bir operasyonun anbean nasıl gerçekleştiğini anlatırken, insan psikolojileri üzerine de yoğunlaşıyor. Paranın getirdiği yaşam standartlarına bağımlı olan insanların ahlak anlayışlarının esnekliğinin altını çiziyor.

Entrika 2012- (Arbitrage) Yönetmen: Nicholas Jarecki

Zor durumda olan ve işleri yasal olmayan yollardan çözmek isteyen bir yatırım şirketinin yöneticisi, metresiyle birlikte geçirdiği kazadan sonra polisin ilgi odağı haline gelir... Wall Street’i yakından tanıyan Jarecki’nin yazıp yönettiği film, 2008 krizinin acılarının taze olduğu bir dönemde finans dünyasına içerden bir bakış getiriyor. Gerilim öğesine de yer veren filmde Richard Gere, zor seçimlerle yüz yüze gelen Robert Miller karakterinİ etkileyici bir oyunculukla yorumluyor.

Para Avcısı 2013 - (The Wolf of Wall Street) Yönetmen: Martin Scorsese

“Kurt” lakaplı borsacı Jordan Belfort’un gerçek öyküsü. Belfort satışı seks gibi düşünen bir tür kapitalizm şamanı... Satış iyiyse, mesai sonrası uyuşturucu, içki ve seks ayinini başlatıyor. Belfort yapacağı işin özünde hayal satarak komisyon almak olduğunu ve bunun bir tür deliliğe varacağını aslında en başından görüyor. Destansı bir borsa dekadansı...

Büyük Açık 2015 - (The Big Short) Yönetmen: Adam McKay

2008 krizini öngören ve fırsata çeviren bir avuç finansçının hikâyesi. Sinsi ya da ahlaksız değiller. Sistem onları dinlese, kriz belki hafif atlatılacak. Filmde finans krizi herkesin anlayabileceği şekilde anlatılıyor. Özellikle Selena Gomez’in kumar oynadığı masayı seyreden yüzlerce insanın onun kazanma ihtimali üzerine bahis oynadığı sahne çarpıcı. Krizin asıl nedeni olaraksa finans dünyasının kibrine, açgözlülüğüne ve yoksullara karşı umursamazlığına işaret ediliyor.