Aa Neydi Adı?
Unutkanlık herkesin başına gelebilir, özellikle de isimleri unutmak! Partide tanıştığımız adamın ya da kadının ismini unutabiliriz, iş toplantısında tanıştırıldığımız kişinin adını on dakika sonra unutup, hitap edememeden kaynaklı samimiymiş gibi “senli” diyaloğa geçtiğimiz olabilir. Başıma sıklıkla gelmese de, oldu mu tam da yerinde olan bu problem, ara ara hayatımın bir köşesinde saklandığı yerden çıkıp kendini hatırlatıyor. Bu konuda da yalnız olmadığım aşikar…
Beynimizin bir hard disk olduğunu varsayalım. Bilgisayarımızda her gün tonlarca veri burada kayda alınıyor ancak, hard diskte önemli olana yer açabilmek için içlerinden önemsiz olduğunu düşündüğümüz veriler siliniyor. Beynimizde bizim elimizde olmadan, otomatik olarak, bu silme işlemini gerçekleştiriyor. Böylece bizlerde kendimizi “aaaayyy neydi adı?” derken buluyoruz.
Peki ama isimleri, Alzhiemer olduğumuza işaret olduğu için mi yoksa karşımızdaki kişinin bizim için yeterince önemli olmamasından mı unutuyoruz? Bu sorunun cevabı her ikisi de olabilir. Çağın hastalığı olarak görülen Alzheimer’ın en önemli belirtilerinden biri unutkanlık. Yalnız her unutkanlık problemini Alzheimer’a yorumlamamak gerekiyor. Bunun tıbbi olarak farklı açıklamaları var elbet. Genç yaşta görülen unutkanlıkların çoğunlukla nedeni; stres, depresyon ve depresif ruh hali... Zorlu yaşam şartlarına ayak uydurmanın belki de en büyük bedeli unutkanlık... Stresi olmayan bir iş, hayal edebiliyor musunuz? ya da diyelim ki iş hayatı tıkırında, bu seferde özel hayatında sıkıntı yaşamayan bir insan tanıyor musunuz? Bunlardan biri biri mutlaka patlak veriyor ve hooop kendimizi depresif ruh hali ve hatta ileri boyutu olan depresyonun içinde buluveriyoruz. Bu da bazı proteinlerin beynimizdeki salgısını arttırıyor ve unutmaya başlıyoruz. AsapScience adlı Youtube kanalındaysa “Why do you forget their name?” adlı videoda unutkanlık, çok daha anlaşılabilir bir şekilde açıklanıyor. İsimler rastgele olduğu için beyinlerimiz onlarla herhangi bir bağlantı kuramıyor ve kısa süre sonra ismi hafızadan siliyor. Fakat karşımızdaki kişinin ne iş yaptığını bilirsek ya da onunla ilgili çok daha fazla bilgiye sahip olursak beyinlerimiz ufakta olsa bir bağlantı kurabiliyor ve böylece isimleri hatırlamamızı sağlıyor. Dolayısıyla buradaki en önemli ayrıntı çağrışımı yakalayabilmek, bunun içinde tanıştığımız kişiyi ilk etapta daha çok konuşturarak bilgi sahibi olmaya çalışmalıyız ki ismini unutmayalım.
Karşımızdaki kişinin ismini unutmamızın bir diğer nedeni de onu yeterince önemsemiyor oluşumuz. Bir daha karşılaşmayacağımız ya da ilgi duymadığımız birinin adını hatırlamak, hafızamızda boşuna yer edeceğinden onu direk olarak bellekten siliyoruz. Çok gaddarca ama işin gerçeği bu!
Her ne sebeple olursa olsun, isim unutmak ciddi bir problem. Bu konuda sıklıkla problem çekiyorsanız elbette ki bir doktora gözükmelisiniz. Yalnız benimkisi gibi arada sırada baş gösteren bir problemse; düzgün beslenerek (örneğin; B12 Eksikliğini gidererek, düzenli beslenerek); yürüyüşler yaparak; bulmaca, sudoku çözerek; tanıştığınız kişinin ismini yüksek sesle tekrar ederek bu sıkıntıdan kurtulabilirsiniz.
