Üyeliği düşer ve tekrar seçilemez
Anayasa Komisyonu’nda yarın görüşülecek dokunulmazlık teklifi bu haliyle geçerse birçok milletvekilinin üyeliği düşer, bir daha da seçilemez.
Şöyle ki...
Teklifin yasalaşması halinde bugün için 129 olan ve ileride sayısı artması muhtemel milletvekillerinin dokunulmazlıkları kalkacak.
Bu tek başına terör suçuna karışmış olanlar için de geçerli olmayacak, bir yerdeki konuşmasından, bir kişiye hakaretinden veya gece yarısı açık havada propaganda yaptığı için seçim yasaklarını ihlalinden kaynaklı suçlardan da olabilecek.
NEDEN DÜŞER?
Bir milletvekili bir yıldan fazla ceza alır veya atılı suçlardan birinden bir gün hüküm giyerse, milletvekilliği düşmekle kalmaz, ömür boyu da aday olamaz.
Bu durum haklarında fezleke bulunan CHP, MHP ve HDP genel başkanları için de geçerli...
Nedeni de Anayasa’nın milletvekili üyeliğiyle ilgili 76, 83 ve 84. maddelerinden kaynaklanıyor.
Her ne kadar 83. madde, “milletvekilinin aldığı cezanın dönem sonuna bırakılmasına” hükmediyor olsa da burada ince bir ayrıntı duruyor.
Çünkü bu hüküm, dokunulmazlığı olan milletvekili için koruma sağlıyor.
Dokunulmazlığı kaldırılan içinse 84. maddenin, “Milletvekilliğinin kesim hüküm giyme veya kısıtlama halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurul’a bildirimiyle olur” hükmü devreye giriyor.
Bunu da 76. maddedeki milletvekili seçilme yeterliliğini düzenleyen maddeyle birlikte okumak gerekiyor.
Buna göre, taksirli, yani istemeden meydana gelmiş suçlar hariç; bir yıldan fazla cezası olanlar veya sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından birinden bir gün bile ceza alsa milletvekili seçilemez hükmüyle birlikte değerlendirmek gerekiyor.
Milletvekili seçilme yeterliliğine bunlardan dolayı sahip olamayanlar, dokunulmazlığı kalktığı için bir yıldan fazla ceza aldıysa veya sıralı suçlardan bir gün dahi hüküm giydiyse milletvekilliği düşüyor.
NEDEN SEÇİLEMEZ?
Bir hakaret suçu için bile bir yıl hapis cezası öngörüldüğü dikkate alındığında 129 milletvekili için tehlike ortaya çıkmış bulunuyor.
Nitekim TOBB ETÜ’den Anayasa hukukçusu Doç. Dr. Ozan Ergül de bu görüşleri dile getirdi.
Hatta, “Bu kişiler bir sonraki seçimde de milletvekili seçilme yeterliliğini yitirdikleri için tekrar aday olamazlar” dedi.
Düzenlemenin hukuka uygunluğu konusunda da Doç. Dr. Ergül’ün eleştirisi şu yönde oldu:
“Milletvekili seçildiğindeki imtiyazlardan yararlanacağını düşünerek hareket etti. Bir imtiyazın ortadan kaldırılması hukuki güvenlik ihlalini doğurur. Hukuka aykırı olur.”
Ayrıca üyeliği düşen sayısı % 5’i bulursa üç ay içinde ara seçim de kaçınılmaz hale gelecek.
Komisyonda yarınki görüşmeler, bugünden söyleyebilirim ki ilginç tartışmalara sahne olacak.
NOT: Dünkü yazımda, MHP MYK üyelerinden bazılarına toplantı haberinin verilmediğini yazarken, diğer partilerdeki gibi hepsinin “Genel Başkan Yardımcısı” olduğu kanaatine kapıldım, hata yaptım, düzeltir özür dilerim. Haber verilmeyen MYK üyesi, Genel Başkan Yardımcısı değildir.
