KHK paradoksu

Gelecek hafta sonu tatile girmeye hazırlanan Meclis’e tam bir paradoks hâkim...

Nedeni de her zaman bir an önce kapanmasını isteyen muhalefetin bu kez Meclis’in açık kalması için bastıran taraf olması.

İktidarın da gelecek hafta sonuna kadar çalıştırıp bir ay tatile sokma çabası...

Bütün bunların nedeni de Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK)...

Muhalefet, Meclis’in gelecek hafta tatile girmesi halinde, içtüzük gereği 30 gün içinde Genel Kurul onayına sunulması zorunlu KHK’ların tatil sonrasına kalacağı kaygısını taşıyor.

Bunun da yeni sorunlara yol açacağı endişesini dile getiriyor.

Nitekim CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, dün bu durumun altını çizdi ve “Hukuk sisteminin sorgulanmasını doğurur” dedi.

Gök, bu nedenle Meclis’in tatile girmesine karşı olduklarını bildirirken, MHP ve HDP’den de benzer yaklaşımlar geldi.

YARGI DENETİMİ

İktidar ise Meclis’in tatile girmesiyle yürüyen süreçlerin de tatile gireceği iddiasında...

Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli dünkü sohbetimizde, “Tatille birlikte takvim durur; Meclis açılınca yeniden çalışır” iddiasında bulundu.

AK Parti grup başkanvekilleri ise “İçtüzük gereği 30 gün içinde KHK’lar Genel Kurul onayına sunulmazsa yaptırımı yok” görüşünü savundu.

Geçmişte de 13 KHK’nın Meclis onayına getirilmediğinin altını çizdi, yine de konuyu tartıştıklarını vurgulamakla yetindi.

İktidarın Meclis’te KHK’ların onayını geciktirmesinin nedeni, bundan çekinmesinden değil, sadece süre kazanmak istemesinden.

Çünkü KHK’lar Meclis’te onaylanmadığı sürece yargı denetimine açılmıyor; ancak onayıyla birlikte yargı denetimine giriyor ve itiraz hakkı ortaya çıkıyor.

İktidar da FETÖ örgütlenmesinin kamu kurumlarındaki ayıklanmasını tamamlamadan açılacak yargı denetimiyle gelebilecek “yürütmeyi durdurma” kararlarından çekiniyor.

KRİTİK 15. MADDE

Ancak bunun daha büyük bir sorunu üretmesi de büyük olasılık.

Nedeni de Anayasa’nın 121. maddesi...

Madde, OHAL döneminde çıkarılan KHK’larla ilgili olarak, “Resmî Gazete’de yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına sunulur; bunların Meclis’çe onaylanmasına ilişkin süre ve usul, içtüzükte belirlenir” hükmünü taşıyor.

Meclis İçtüzüğü’nün 128. maddesi ise “İvedilikle en geç otuz gün içinde görüşülür ve karara bağlanır” şartını getiriyor.

Bu durumda, “Karara bağlanmazsa yaptırımı olmadığı için bir şey olmaz” demek de doğru değil; çünkü OHAL döneminde çıkan KHK’lar, AİHM’nin 15. maddesi gereği Türkiye’nin Avrupa Konseyi’ne yaptığı bildirim kapsamında çıkarılıyor.

Vatandaşların normal koşullarda sahip olduğu bazı hakların OHAL nedeniyle belirli süre kısıtlanabileceğini, dolayısıyla bunun anlayışla yaklaşılması talebini içeriyor.

Eğer kural aşılırsa, Avrupa Konseyi’nde zaten sıkıntılı olan zemin daha da içinden çıkılmaz bir hale sürüklenir.

Yargı veya Anayasa Mahkemesi’nden hemen sonuç alamayacak olanlara AİHM yolu açılır.

Daha da önemlisi 30 günü aştığı ve Meclis’te onaylanmadığı için “KHK’ların hükümsüz” duruma geldiği tartışmasını açar.

Bunun yaratacağı erozyon çok daha büyük olur...