En iyiler listesi için 'politika' şart
TÜRK üniversitelerinin son yıllarda dünya sıralama listelerine “zorlayarak” girmeye başladıklarını görüyoruz. Bu yıl CERN’de yürütülen ve Nobel getiren projelerdeki çalışmalarda yer almak Türk üniversitelerinin listelerde yükselmesine yol açtı. Ancak bu “sıçramanın” sürdürülebilir olması bir politika haline geldiğinde ve kaynak aktarıldığında sağlanabilir.
Dünyadaki örnekler de zaten bu gerçeğe işaret ediyor.
Örneğin Çin dünyanın en iyileri arasına üniversitelerini sokabilmek için 1990’lardan bu yana devlet politikası uyguluyor. Bunun için de “985” adını verdiği bir proje oluşturdu. En iyiler arasına girmeye aday üniversitelerini seçti ve onlara kaynak aktardı. Bugün dünyanın en büyük üniversite sıralaması olan ve “en iyi 500” ü belirleyen ARWU’da 39 üniversitesiyle yer alıyor.
Singapur da yürüttüğü benzer bir çalışma ile 2 üniversitesini listelere soktu. Son yıllarda sıralamalarda hızla yükselen Asya üniversitelerine baktığımızda bunun için projeler olduğunu ve kaynak ayrıldığını görüyoruz.
Avrupa ülkeleri de hızla büyüyen yükseköğretim pazarında payını artırmak için proje yürüten ülkeler arasında yer alıyor. Bu ülkelerden Almanya “Mükemmellik Girişimi” adını taşıyan projesiyle üniversitelerinin kalitesini artırmayı, onları dünyanın en iyileri arasına sokmayı, Almanya’yı araştırma alanında bir çekim merkezi haline getirmeyi hedefliyor.
2017’ye kadar sürecek bu proje için federal ve eyalet hükümetlerinin ayırdığı kaynak 2.7 milyar Euro. Alman Araştırma Vakfı’nın (DFG) oluşturduğu çeşitli disiplinlerden bilim insanları tarafından oluşturulan uluslararası komisyonlar, “mükemmellik kümesi”ni oluşturacak lisansüstü kurumlar ve üniversiteleri belirliyor. Mükemmellik kümesi olarak seçilen yükseköğretim kurumlarının sayısı 9’dan 12’ye çıkarıldı.
Bu projenin içinde Alman yükseköğretim kurumlarının güçlendirilmesi kadar doktora adayları için araştırma okullarının kurulması da yer alıyor.
Almanya tıpkı Çin gibi devlet politikası olarak üniversitelerinin “pazar payını” artırıyor ve bu projeye kaynak aktarmaktan çekinmiyor.
Son Times Higher Education (THE) 2014-2015 Dünyanın En İyi 200 Üniversitesi sıralamasında Almanya 12 kurumuyla ABD ve Birleşik Krallık’tan sonra ilk 200’e en fazla üniversitesini sokan ülke oldu. Almanya, yürüttüğü projenin sonuçlarını bu alana yatırım yapan tüm ülkeler gibi alıyor.
Artık yükseköğretim pazarında söz sahibi olmak istiyor ve rekabet şansını artırmayı hedefliyorsa Türkiye’nin de bir an önce bu ülkeler gibi benzer bir projeyi yaşama geçirmesi gerekiyor.
