Periscope'un ilk krizi
TWITTER’ın video paylaşım sistemi Periscope’u, Bloomberg HT’de ilk kez anlattığımda kullanıcılarını neredeyse büyüleyen bu sistemin büyük krizlere de yol açabileceğini söylemiş ve birkaç olası senaryodan bahsetmiştim.
Düşünün, önemli bir futbol maçına gittiniz ve takipçilerinizle paylaşmak üzere maçı Periscope üzerinden naklen yayınlamaya başladınız. Şu anda bunu teknolojik açıdan engelleyen bir durum yok.
Peki o zaman, bu maçların yayın hakkını satın almak için milyonlarca lira ödemiş yayın kanalının hakları ne olacak? O yayınlardan pay alan güçlü kulüpler ne yapacak, yayın hayatını sadece bu maçı yayınlamaya bağlamış olan TV kanalı neler hissedecek?.. İşte bu ve buna benzer soruların bir cevabı tabii ki yok.
Sonra, olası krizlerin boyutlarını göstermek için bir başka örnek daha vermiştim. Bu canlı yayın paylaşım sistemini erotik/ hatta pornografik görüntüler yayınlamak için kullanmayı düşünenlere karşı neler yapılabilecek? Evet, bunu da sormuştum.
“Olmaz” demeyin, tarihte bu tür teknolojik ürünler, seks unsuru işin içine katılınca gelişmeye, büyümeye başlamışlardır.
Video oynatma aygıtlarını hatırlayın; bunların tüm gelişimi ve globalleşmesi aslında pornografi kasetleriyle olmuştu. İnternetin ilk günlerini de hatırlayın; sadece bilimsel araştırma gayesiyle kalsaydı, pornografi arayışı devreye girmeseydi internetin bugünkü kadar gelişeceğini kimse söyleyemiyor.
Twitter’ın sosyal paylaşım içeriği, seksin paylaşımı için de idealdir. Nitekim çıplak fotoğraflarını ve gündelik yaşamını paylaşarak şöhret sahibi olmuş kadın sayısı hayli fazladır dünyada, bunların takipçileri de çoktur. Şimdi ise aynı paylaşımları videolu yapma imkânı geldi Periscope’la. Bu “Neredeyse cinsel görüntü paylaşımı için düşünülmüş” denilecek kadar ideal bir ortam.
“Böyle düşündüler” demiyorum, ama bazen yeni teknolojiler düşünüldüğünden çok farklı yollara gidebiliyor. Bloomberg HT’de bu örnekleri anlattıktan sonra, “Periscope’ta bu ve buna benzer konularda kısa süre sonra bir problem çıkmasını bekliyorum” demiştim. Nitekim dediğimin üzerinden henüz bir hafta bile geçmedi ve ilk skandal patladı.
İki gün önce global düzeyde çok ilgiyle izlenen “Game of Thrones” dizisinin yeni sezonunun ilk bölümünün yayınlanma zamanıydı. Bu bölüm, global düzeyde heyecanla bekleniyordu. Tabii dizi ilk olarak Amerika’da gösterime giriyor.
Amerika’da yayın başlayınca bir kişi Twitter hesabından Periscope sisteminden dizinin bu bölümünü yayınlamaya/paylaşmaya başladı. Ve tabii ki yer yerinden oynadı. Dizinin yayın hakkını elinde tutan HBO kanalı, hop oturup hop kalktı, Twitter’a tehditler göndermeye başladı.
Twitter da bu işten memnun değil, zira böyle şeylerin başına yasal sorunlar açacağını düşünüyor. O nedenle böyle davranan kişilerin hesaplarını kapatma tehdidinde bulundu.
Bizler galiba bu Periscope ve benzeri sistemler yüzünden yayıncılıkta anarşik bir döneme giriyor olabiliriz. Yayın haklarının, telif haklarının yerle bir olduğu, yüksek ücretli aboneli kablolu yayıncılığın öldüğü ve herkesin istediğini istediği kadar yayına soktuğu anarşik ve bir o kadar da heyecan verici bir döneme giriyoruz.
Anarşik, çünkü bilinen kurallar altüst olacak. Bu heyecan verici bir durum; çünkü bu tür ortamlarda yeni deneyler yapılır, yeni içerik denemeleri olur, marjinal tavırlar ve yaratıcılıklar ortaya çıkar ve sonuçta anarşiden yepyeni bir yaratıcılık patlaması gelebilir.
Anlayacağınız, yayıncılıkta olağanüstü ve bir o kadar da heyecan verici günlerin içindeyiz.
