ABD'nin yeni elçisi
AMERİKA’nın Ankara Büyükelçisi John Bass’in Afganistan’a tayin edildiğini duyduğum andan itibaren bu kritik dönemde yeni elçinin kim olabileceğinin peşine düştüm.
Belki de Türkiye- Amerika ilişkileri açısından en kritik döneme giriyoruz. İki ülkenin arası hayli kötü ve iyileşmesi için iyi niyetli girişim de fazla görünmüyor.
Aslında dünyamızın ve bölgemizin içinde bulunduğu ortamda iki ülke birbirine daha da yakınlaşması gerekirken tam aksi oluyor.
Durum öyle vahim ki, bugün Washington’da Türkiye için iyi bir şey söyleyen insan bulmak bile zorlaştı. Ancak bir gerçek de var; Türkiye’nin içinde bulunmadığı veya onay vermediği bir düzenin bölgemizde fazla ayakta kalabilmesine pek imkân yok.
Bunu Ruslar kadar Amerika da görüyor, ama iç politikasında yaşananlar ve dış politikasına getirilen yeni anlayış nedeniyle Türkiye’ye hak ettiği önemi son zamanlarda vermemeye başladı. Dolayısıyla böyle bir dönemde Ankara’ya gönderilecek elçinin işi hem zor hem de çok önemli.
İSTİHBARAT KÖKENLİ
Tüm kaynaklarıma, “Elçi kim olur?” sorusunu sormaya başladım. Başlarda kimse ipucu vermedi. Daha sonra sadece, “İstihbarat kökenli olması ihtimali büyük” demeye başladılar. “CIA’dan mı, NSA’dan mı?” soruma ise uzun süre yanıt alamadım.
Yeni elçinin istihbarat camiası içinden olması tüyosu gayet tabii ki önemliydi. ABD zaten bir süredir Türkiye’ye Dışişleri Bakanlığı penceresinden değil, CIA, özel kuvvetler ve diğer istihbarat birimleri penceresinden bakıyordu.
Zaten ilişkilerimizin bozuk olmasının bir nedeni de belki buydu. Şimdi atanacak yeni elçi de bu camianın bakış açısından Türkiye’ye bakacaktı.
Daniel Smith
MR. SMITH ANKARA’DA
Israrla sorduğum sorular neticesinde bir isim ortaya çıktı.
Kaynaklarım, yeni elçinin Daniel Smith olma ihtimalinin büyük olduğunu söylemeye başladılar.
Anladığım kadarıyla Smith’in ismi, diğer düşünülen adaylar arasında öne çıkmış durumda ve son anda bir müdahale veya siyasi bir hamle olmadığı takdirde ABD’nin yeni Ankara elçisi o olacak.
BİRAZ TANIYALIM
Daniel Smith, 2014 yılından bu yana Dışişleri Bakanlığı İstihbarat ve Araştırma Bölümü Başkan Yardımcısı. Son derece başarılı bir kariyeri var.
Daha önce İstanbul’da da görev yapmış; yani Türkiye’yi tanıyor ve bildiği yabancı lisanlar arasında Türkçe ve Almanca var. Yunanistan’da da görev yapmış.
Anlayacağınız bölgeyi tanıyan, Türkiye’ye yabancı olmayan, Türkçe bildiği için uyum sorunu yaşamayacak bir diplomat Smith.
BİR UYARI
Bana yeni elçi hakkında bilgi veren kaynaklar, bir uyarı da yaptılar. Atama sürecinin kritik önemine dikkat çekip, “Kim elçi olursa olsun atama sürecinde Türkiye’nin hayli yıpranması kaçınılmaz” dediler.
Ne demek istediklerini sorduğumda, Ankara’yı bırakmak üzere olan John Bass’in atanma sürecinde yaşananları örnek gösterip “Bu sürecin tekrarlanması kaçınılmaz” dediler.
Büyükelçi adayları Senato’da komisyon sorgulamasına giriyorlar ve atanma ancak orada onaylandıktan sonra olabiliyor. Şu anda Kongre, Türkiye’ye hiç sıcak bakmıyor; bu durum Senato’da daha belirgin şekilde görülüyor.
John Bass’in atama sorgulaması ilk başta rahat ve kolay başlamıştı. Ama sonuna doğru senatörler, ısrarla Bass’e Türkiye hakkında sert eleştirel sorular sordular. O da elçi atanacak bir ülke hakkında olumsuz bir şey söylemek istemediğinden buna bir cevap vermek istemedi.
Senatörler sonunda, “Buna bir evet ya da hayır cevabı vermezsen atamanı onaylamayacağız” diye açıkça söylediler. Bu defa da aynı sürecin yaşanacağı kesin gibi. Senatörler bu tür soruşturma oturumlarını eleştiri yapmak için bir fırsat olarak kullanıyorlar ve yeni elçinin de yaptıkları eleştirilere katılmasını bekliyorlar.
Elçi atanması sürecinde burada Türkiye’yi sıcak günler bekliyor anlayacağınız.
