İlk adım atıldı, devamı Ankara'da
TÜRKİYE-Amerika arasında sürekli tırmanma eğilimi gösteren gerginliği soğutma yolunda ilk adım Washington’da yapılan bir toplantıda atıldı. Bunun devamının gelecek hafta Ankara’da sürdürülmesi kararlaştırıldı.
İki ülkenin dışişleri bakanlıklarının siyaset planlama dairesi başkanları, Washington’da yaklaşık iki buçuk saatlik toplantıda bir araya geldiler. Gelecek hafta ise ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya ülkelerine bakan başkanı Jonathan Cohen toplantı için Türkiye’ye gidiyor.
Avrupa ve Avrasya Dairesi, burada Türkiye’ye de bakan birim. Cohen’in Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ümit Yalçın’la da görüşmesi ihtimali var fakat asıl toplantıların Müsteşar Yardımcısı Ahmet Muhtar Gün ile yapılmasının beklendiği söyleniyor Washington’da.
YAPILMASI BİLE ÖNEMLİ
Burada perşembe günü yapılan ilk toplantının sadece yapılmış olması bile ilişkilerin geleceği açısından ilk olumlu adım olarak görülüyor. Siyasi planlama başkanları arasındaki bu görüşme, iki ülke arasındaki ilişkilerin kurulduğu ilk yıllardan beri her yıl düzenli olarak yapılıyordu.
Bu yıl ilişkiler o kadar gergin ki siyasi düzeyde gerginliği azaltmak yerine tırmandırmak iradesi olduğu gözüktüğünden bu toplantının yapılabileceği de beklenmiyordu.
Ancak Dışişleri Bakanlığı Siyasi Planlama Dairesi Başkanı Burak Akçapar, Washington’a geldi ve ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan mevkidaşı Brian Hook ile görüştü. Gerginlikleri soğutmayı isteyenlerin çok önem verdikleri bu toplantı perşembe günü Dışişleri Bakanlığı’nda 2.5 saat sürdü.
Baştan söyleyeyim, vize sorununun çözülmesi gibi somut sorunlarla ilgili somut çözüm yolları henüz net değil. Bunun ve diğer somut sorunların olası çözüm yollarının gelecek hafta Amerikan heyetinin Ankara’ya yapacağı ziyarette ele alınmasına karar verildi. İlişkilerin müttefiklik bazında sürdüğü bir dönemdeymişiz gibi toplantının her zaman olduğu şekilde yapılması bile önemli bir adım olarak görülüyor Washington’daki kaynaklarca.
TOPLANTININ İÇERİĞİ
Amerikan kaynakları, Washington’daki toplantıda iki tarafın da gerginliği soğutma arzularının bulunduğunun görüldüğünü ifade ettiler. Bazı adımların atılması için fikir cimnastiği yapıldığı belirtilmekle birlikte iki taraf da karşılıklı alınmış olan tavırların sertliği yüzünden bu adımı şu anda nasıl atacaklarının yolunu bulamadılar.
Bana anlatılana göre, gelecek hafta ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya Dairesi Bölüm Başkanı Jonathan Cohen’in heyetiyle Ankara’da yapacağı temaslarda vize meselesi de dahil bazı konularda somut adımlar atılması ihtimali var. Perşembe günü iki taraf da şu anda somut çözümler konusunda anlaşamamakta anlaştılar ve en azından bu ilişkinin önemli olduğu ve sürdürülmesi konusunda çalışılması yönünde bir karar aldılar.
Bunun çok önemli bir adım olmadığını düşünenler olacaktır mutlaka, ama ben şöyle söyleyeyim: Buraya çalışmaya geldiğim 8 aydır bu iki ülke ilişkisi hakkında duyduğum ilk ve en olumlu haberdi. İki taraf da arkasının geleceğini umarak toplantıdan ayrıldı ve Amerikalılar gelecek hafta Ankara’dan gelecek haberi beklemeye başladılar.
BEYAZ SARAY’IN TAVRI
Perşembe günü yapılan toplantıda Amerikan tarafı, Büyükelçi John Bass’a konulan tavırdan duyulan rahatsızlığı ilettiler, Türkiye de kendi tavrını anlattı. Brian Hook, vize kararının arkasında Ulusal Güvenlik Danışmanı McMaster’in de dayatmasıyla Beyaz Saray’ın bulunduğu bilgisini verdi.
Bunu anlatan Brian Hook şu anda Amerikan yönetiminde önemli bir isim olarak görülüyor. Çünkü Dışişleri Bakanı Tillerson’un yakın çalışmayı tercih ettiği üç isimden biri. Brian Hook, Tillerson’u direkt etkileme şansına sahip olan bir isim. Diğerleri de bakanın Özel Kalem Müdiresi Margaret Peterlin ile bakanlık iletişim direktörü ve bakanın sözcüsü R.C.Hammond.
Sonuçta Washington’da anlaşıldı ki iki ülke arasındaki gerginliğin anlamlı bir şekilde azaltılması yönünde ilk somut adım, büyük ihtimalle gelecek hafta Ankara’da atılacak. Buradaki Türkiye’yle ilgili birimler, hafta başından itibaren Ankara’dan gelecek raporları beklemeye başladılar bile.
