Bis, Türkmenistan'a yatırım yapıyor
Enerji sektörü yatırımlarında göstere göstere gelen krizde ilk havlu atan şirket, Bursa’nın “ünlü” iplik sanayicisi Muammer Ağım’ın şirketi Bis Enerji oldu.
Metrocity’nin, Onura otellerinin de sahibi olan Ağım’ın, eski ortağı Cavit Çağlar’la yüzde 50-50 payla 1992 yılında kurduğu Bis Enerji’deki süreci nasıl okumalıyız?
Elektrik dağıtım şirketleri, EPDK’ya yaptığı sunumlarda; elektrik dağıtım ve perakende sektörünün ihale bedeli kaynaklı 7.7 milyar dolarlık borç yükü bulunduğuna ve ihale tarihinden bu yana yüzde 63 devalüasyonla oluşan kur riski sonucunda 13.5 milyar lira zarar oluştuğuna dikkat çekmişlerdi.
Bu vahim tablo sürerken, doğalgaz piyasasındaki kur dalgasında sörf yapan Bursa’nın en büyük 12. şirketi Bis Enerji; üretimi durdurup yabancı ortak arayışına girdi.
ESKİ TEKNOLOJİNİN PAYI
Hisseleri Borsa İstanbul’da işlem gören Bis Enerji Elektrik Üretim AŞ’den Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamada, üretim faaliyetlerinin “şimdilik” durdurulduğu bilgisi paylaşıldı.
“Elektrik sektöründe halen devam eden negatif dalgalanmalar ve reel sektörde ekonomik koşulların zorlaşması, doğalgaz üretim maliyetlerinin yüksek olması ve tahsilat ile ödeme tarihlerinin örtüşmemesi nedeniyle” bu kararı aldıklarını bildirdiler.
Rusya’ya olan doğalgaz bağımlılığının, uçak krizi nedeniyle arz güvenliği sorunu yaratabileceği ihtimalini ne ölçüde değerlendirdiklerini bilmiyoruz.
Şurası açık ki; 1992 yılında kurulan bir doğalgaz çevrim santralı, artık eski bir teknolojidir.
Verimliliği yüzde 60’ın altına düşen bir doğalgaz santralı da ekonomik ömrünü tamamlamış olur.
Artan yenilenebilir enerji yatırımlarının yeni teknoloji performansı karşısında, eski santralların rekabet gücünün zayıflaması, piyasa hareketlerinden daha kuvvetli bir baskı yaratıyor olabilir.
TMSF’NİN FATURASI
Bis’teki gelişme, enerji sektöründeki “kabullerin” yanı sıra, mazisi nedeniyle de irdelenmeyi hak ediyor.
Grup şirketlerinden Bisen Elektrik’in piyasaya girişi havalı olmuştu. 56 ilde belirledikleri elektrik bayilerini; “mahalenin abilerinden” seçtiler. Konutlara ve KOBİ’lere yüklendiler.
Elektrik dağıtım şirketlerinin aynı zamanda da satıcı olmalarının yarattığı haksız rekabete vurgu yaptılar.
Elektrik satışında serbest tüketici limitinin halen aylık 130 TL olan alt sınırının, 2015 yılında 75 TL’ye gerileyeceği varsayımıyla hesaplarını yapmışlardı.
Bu durumda serbest tüketici limitinde 4 milyon olan abone sayısı, 15 milyona çıkacaktı. Pazar büyüyecekti.
Şirket son kararla, elektrik satışını sürdürürken tedarikçisi olduğu doğalgaz santralını kapatarak tüm ihtiyacını piyasadan karşılayacak.
TÜRKMENİSTAN’DA BÜYÜDÜ
Ağım 2001 krizinden şerbetli olduğundan son 15 yıldır Türkmenistan’daki yatırımlarına ağırlık veriyordu. İlk olarak Bursa’daki Bisaş Tekstil’in faaliyetlerini Türkmenistan’a taşımıştı. Türkmenistan’daki enerji, inşaat ve altyapı yatırımlarına ilave olarak, 2014 yılında da bu ülkedeki toplam değeri 500 milyon doları bulacak online sağlık hizmetleri ihalesini aldı.
2013 yılında, dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Bis Enerji’nin 20’nci yıl iftar yemeğinde 60 yıllık sanayici Ağım’a “başarılarından” dolayı ödül vermişti.
Bundan sonra yatırımlara ödül veren ülke Türkmenistan, kutlama gönderen de Türkiye olacak gibi...
