Türkiye'de kadınlar meme kanseri olduğunu 14 ay sonra öğreniyor
Bundan tam 10 yıl önce Bahçeşehir’de kurulan Meme Sağlığı Derneği’nin (MEMEDER), 8-9 Ekim tarihleri arasında düzenlediği “Pembe Festival”, kadınların hayatını karartan birincil sağlık sorununa odaklanıyor. 70’in üzerinde ülkede her yıl ekim ayı boyunca meme kanserinde farkındalık ve bilinç kampanyası düzenleniyor.
Etkinliğin başlangıcı, adını dünyaca ünlü kozmetik firmasına veren Estée Lauder’in, 2011 yılında vefat eden gelini Evelyn H. Lauder’in bundan 25 yıl önce başlattığı “Meme Kanseri Bilinçlendirme Kampanyası”na (BCA) dayanıyor. Türkiye kampanyaya 1996’da dahil olmuştu. Son yıllarda sivil toplumun, tıp çevrelerinin ve kamunun meme kanseri çalışmalarına sahip çıkmasıyla güçlü sesler çıkmaya başladı.
1998 yılında kurulan Meme Vakfı’ndan sonra 2007 yılında da MEMEDER hayatımıza girdi. MEMEDER, 2007 yılından beri Bahçeşehir’de 10 bin kadına yaptığı tarama sonucunda, 106 meme kanseri vakası teşhis etti. 2011 yılından beri de Sağlık Bakanlığı 122 gezici TIR’la, 40-69 yaş aralığında kadınlara meme taraması yapıyor. Yeterli olduğu söylenemez. Türkiye’de devletin 50 yaşından sonra kadınlara ücretsiz tarama hizmeti verme zorunluluğu, bundan 3 yıl önce MEMEDER’in verileri dikkate alınarak 40’a çekildi.
“Pembe Festival”in onursal başkanlığını üstlenen TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ve eşi Zehra Büyükekşi’nin gayretleriyle, kamuya yararlı dernek statüsü aldılar.
5 BİN DOLARA GENETİK TEST
Çırağan’daki buluşmamızda, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve MEMEDER Onursal Başkanı Prof. Dr. Vahit Özmen, Yönetim Kurulu Başkanı Ülkü Büyükgönenç, Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nilüfer Özaydın ile sohbet ediyoruz. Türkiye’de son 20 yılda 2.5 kat artan meme kanseri vakasına dikkat çekiyorlar. Özmen bu artışa geç doğum, erken menopoz, sağlıksız beslenme, hareketsizlik gibi Batılı yaşam tarzının neden olduğunun altını çiziyor.
Geçen yıl 100 binde 50 kadın meme kanserine yakalandı. 20 bin kadın demek. Avrupa’da bu oran 100 binde 40-80 aralığında, obezitenin yaygın olduğu ABD’de 140’a kadar çıkıyor.
Özmen, meme kanserine yakalanan kadınların yüzde 75’inin aile geçmişinde meme kanseri olmadığını belirtiyor. Yüzde 15’inde kalıtsal, yüzde 10’unda da genetik faktörlerin etkili olduğunu ekliyor.
Los Angeles’ta 5 bin dolar karşılığı tümör genleri testi yaptırılabiliyor. Dünya kamuoyunda genetik testin bilinirliği ünlü film yıldızı Angelina Jolie’nin deneyimiyle arttı. İşin özü, meme kanserinde erken teşhisle başarı oranı, genç hastalarda daha zor olsa da yüzde 95’e kadar çıkıyor. Türkiye’de kadınlara meme kanseri tanısı konma süresi ortalama 14 ay. Bu da erken evre olmuyor.
Memleketi Muş’a eşi jinekolog Opr. Dr. Nevin Özmen ile birlikte, orta ve ilköğretim okulları yaptıran Özmen’in bölge rakamı daha da çarpıcı. Muş’ta 2 bin 500 kadını taramışlar. Meme kanseri olanların yüzde 68’inin öldüğü bulgusuyla karşılaşmışlar. Bunların yüzde 70’i geç teşhis.
Erken teşhisin kalitesini de sorgulayan Özmen, “Hastalarımızın yüzde 35’ine gereksiz kemoterapi uygulanıyor. Afrika’da hedefe yönelik tedavi Türkiye’den daha yüksek” diye vurguluyor.
Burada da özelleştirilen sağlık sisteminin sorgulanması gerekiyor. Türkiye’de kanser tedavisine ulaşamayan hasta olmadığını da söyleyen Özmen, İngiltere’den bile tedavi için İstanbul’a hasta geldiğini kaydediyor.
ÇIRAĞAN’DA 5 TL ÖDÜYORLAR!
Bizi kapıda karşılayan ve festivale ev sahipliği yapan Çırağan Palace Kempinski Genel Müdürü Ralph Radtke, meme kanseriyle büyükannesinin rahatsızlığı sırasında tanışmış.
Son 3 yıldır da MEMEDER’in sponsorluğunu üstleniyor. Derneğin kuruluşunda yapıtaşları bulunan Roche İlaç bu yıl da sponsorlar arasında.
Dernek, 8-9 Ekim’de Çırağan’da 400’ün üzerinde kadına ücretsiz meme taraması yapıldı. Yine ekim ayı boyunca Çırağan’da satılan her konaklama bedeline MEMEDER’e bağışlanmak üzere 5 TL ilave ediliyor.
Meme kanserinde farkındalık yaratmak için otelin mönüsüne eklenen pembe pasta da ünlü manken Tülin Şahin’in imzasını taşıyor.
