8 Mart'a damgasını bilim kadınları vuruyor!
Bu yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne “enerjik bir haftayla” girdik. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda düzenlenen “Türkiye’ye Enerji Veren Kadınlar” ödül töreninde, bana göre kadınlar için iki önemli mesaj verildi.
Bunlardan en önemlisi, bugüne kadar kadın derneklerinde bile farkındalığı sorunlu olan “pozitif ayrımcılık” ilkesi, Albayrak tarafından tescil edildi. Enerji ve maden alanında kadın çalışan ve yönetici sayısının arzu edilen noktada olmadığını aktaran Albayrak,”Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olarak, kadın çalışan oranının arzu ettiğimiz noktada olmadığı bu alanda, biz sizlere pozitif ayrımcılık yapacağız” dedi. Bakan Albayrak’ın bu “taahhüdü” kadın derneklerinin taleplerini iktidara duyurmalarına daha güçlü bir destek verecektir diye umut ediyorum.
Dünya Ekonomik Forumu araştırmasına göre enerji sektöründe kadın istihdamı ortalama yüzde 19 seviyelerinde. Törende konuşan Ödül Komitesi Başkanı ve Sabancı Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, sektördeki kadın istihdamının düşüklüğünü “rol model kadın azlığı” ile ilişkilendirdi. Önemli bulduğum bir diğer gelişmeyi, ödül vermek üzere kürsüye çıkan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya dile getirdi. “Kadın girişimci oranımız yüzde 18’e ulaştı.” Bu oran geçmiş yıllarda en iyi durumda bile yüzde 10’lar sınırındaydı, yani 100 bini aşmıyordu…
ÇEVRECİ SANTRALLARIN MİMARI
Enerji ve madencilik alanında 6 kategöride dağıtılan ödüllerden birisi de, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu tarafından, Ciner Grubu şirketlerinden ParkTermik’te geliştirdiği inovasyon nedeniyle ODTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Nevin Selçuk’a takdim edildi. “İş dünyası” kategorisinde verilen ödülün sahibi Prof. Selçuk, “Uluslararası alanda çok ödülüm var, Türkiye’de bu bir ilk. Ciner Grubu beni aday göstermiş. İlke olarak hiçbir ödül programına kendim başvurmam” diyor.
Bu ödül programlarının en büyük yararı bu işte. Kadın rol modellerin görünürlüğünü artırmak. Çevreci akışkan yatak tekonolojisi ile Türkiye’de 10, AB ülkelerinde 2 termik santral projesi uygulayan Prof. Dr. Selçuk’un “Avrupa Birliği Işınımla Isı Transferi Konferansı Eşbaşkanı” olduğunu da bu sayede öğreniyoruz.
Selçuk, 2000’lerin başında PKK terörü dağlarda kol gezerken, Ciner Grubu’nun 2003 yılında kurduğu Şırnak- Silopi’deki termik santralda kullanılan asfaltit yakıtı için toprak analizi yapmak üzere Cudi Dağı’na tırmanan bir bilim kadını… Selçuk, “Hem temiz, hem de yerli doğal enerji kaynağı olan asfaltit ile çalışan 405 MGW’lık santral yaptık. Halen Türkiye’de ve dünyada ilk uygulamadır. Ruslar ve İsrailliler denediler başarılı olamadılar” diyor.
‘Türkiye’ye Enerji Veren Kadınlar’ ödül töreninde Ciner Grubu’nun adayı olarak ‘İş Dünyası’ ödülünü Çalışma Bakanı Jülide Sarıeroğlu’ndan alan Nevin Selçuk, 2000’lerin başında Cudi Dağı’nda toprak analizi için numune toplamaya gitmişti.
EŞİ AFRİN’DE SAVAŞIYOR, KENDİSİ BİLİM ÜRETİYOR
200 başvuru arasından kısa listeye kalan 42 aday arasında bulunan Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Nazife Eraslan Doğan ile de tören öncesi sohbet ettik. Avustralya’nın 109 yaşındaki Queensland Üniversitesi’nde tünel tipi inşaat kazılarında yüzde 70’e varan oranda enerji tasarrufu sağlayan bir iş makinesi geliştiren akademik kadroda yer alan Doğan, Ankara’da E-Berk firması ile yeni tünel makinesi üretimi programı geliştiriyor. Türkiye’ye 2012 yılında gelen Nazife Eraslan Doğan’ın, TSK’nın Afrin’de savaşan komutanlarından Aydın Doğan’ın eşi olarak orada bulunması da ayrıca önemliydi. Sabancı’nın başkanlığını üstlendiği jüri üyeleri; Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, Demirören Yönetim Kurulu Üyesi Meltem Demirören Oktay, Citibank Genel Müdürü Serra Akçaoğlu, Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) Başkanı Nilüfer Bulut, Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Başkanı Sare Aydın Yılmaz, Vitol Türkiye Üst Yönetim Kurulu Üyesi Gülsüm Azeri, Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Üyesi Erişah Arıcan ve devlet sanatçısı Hülya Koçyiğit’ten oluşuyordu. Selçuk’un yanı sıra, “Akademi” ödülünü Sabancı Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selmiye Alkan Gürsel, “Profesyonel” ödülünü Aksa Gümüşhane Bayburt Doğalgaz Dağıtım Müdürü Rahime Meydan, “Girişimci” ödülünü Kars’ın Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Kurucu Üyesi Zümran Ömür aldı. “Enerjide Örnek Şirket” ödülünü alanlara 50’şer bin liralık destek de verildi. Bugüne kadar Türkiye’de kadın projelerine verilen ödüller içinde, bu yıl ilki gerçekleşen “Türkiye’ye Enerji Veren Kadınlar” ödülü ile “en yüksek bütçeye” ulaşıldı. Toplam 200 bin liralık ödül paketini de içeren gece, İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, İGDAŞ, Halk ve Ziraat bankalarının sponsorluğunda düzenlendi. Kadın istihdamını yüzde 40’ın üzerine çıkaran Limak Uludağ’a “Enerjide Örnek Şirket” ödülü, 2013 ve 2017 Dünya Şampiyonu Vakıfbank Kadın Voleybol Takımı oyuncularına ise “Jüri Özel Ödülü” takdim edildi.
Enerji Verimliliği Derneği’nin projesi olan “Enerji Hanım” karakterini canlandıran tiyatro sanatçısı Süeda Çil (en sağda) ile adaylar arasında yer alan Opet Yönetim Kurulu Üyesi Nurten Öztürk ve Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Nazife Eraslan Doğan (en solda) da toplantıya katılanlar arasındaydı.
