"2. Uluslararası Demokrasi Sempozyumu"

GİRESUN (AA) - Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Beyhan, "(Osmanlı Devleti) Bugün Orta Doğu coğrafyası diye belirlenen bölgeye bir bakarsanız, 1517'den 1917'ye kadar 4 asırlık zamanda herkes kendi dilini konuşuyordu. Emperyal bir devlet olsaydı bu bölgedeki insanların hiçbirinin ana dillerini konuşmaması gerekirdi." dedi.

Beyhan, Giresun Üniversitesi Güre Yerleşkesi'nde düzenlenen "2. Uluslararası Demokrasi Sempozyumu-Emperyalizm, Hegemonya ve İstihbarat Faaliyetleri" programında yaptığı konuşmada, üniversitelerin iş birliğiyle çeşitli konularda etkinlikler gerçekleştirdiklerini söyledi.

Giresun'da düzenlenen sempozyumun "emperyalizm", "hegemonya" ve "istihbarat" alt başlıklarını taşıdığını dile getiren Beyhan, "Bu üç kelimeden ilk ikisi Latince kökenli, Fransızca üzerinden dilimize geçmiş kavramlar. Lügatlerimize, günlük konuşma dilimize, sokaklardaki ve caddelerdeki tabelalara tahakküm eden pek çok kelime ve kavram gibi bu etkinlikte de emperyalizm ve hegemonyanın hükmü altında bulunuyoruz." diye konuştu.

Lügatlerin emperyalizmi çok basit şekilde tarif ettiğini, oysa karmaşık bir sistem olduğunu belirten Beyhan, "Tarihin gösterdiği şekliyle bir devletin, bir ulusun, başka ulus ve devlet üzerinde etkide bulunması, bu ulus, devlet, bölgeye bütün zenginlikleri ve kaynaklarıyla nüfuz ederek yayılması çabası kısaca emperyalizm olarak tanımlanmaktadır." dedi.

Emperyalist devletlerin sahip olduğu gücü baskı için kullandığını, buna da kısaca "hegemonya" denildiğini anlatan Beyhan, şöyle devam etti:

"Bu devletler ismi, yönetim şekli ne olursa olsun birer imparatorluktur. İmparatorluklar zorba devletlerdir. Bilinen en eski devletten günümüze kadar çeşitli isimler altında, çeşitli yönetim şekilleri ile tarih sahnesinde yer almış ve yer almaya devam eden bu devletlerin en önemli özelliği zorba oluşlarıdır. Gücü, bilgiyi sadece ve sadece bunun için üretirler. Bunun için kullanırlar. Bu devletlerin güç ve bilgiden bekledikleri sadece ve sadece budur. Yayılmalarını sağlamak ve dünya üzerindeki zenginlikleri, kaynakları kendileri için kullanmaktır. Bu imparatorluklarının birinci zenginlikleri sömürü, ikincisi de sömürdükleri milletlerin milli kimliklerini yok etmektir. Kendi kültürleri ve kendi dilleriyle bunu yok ederler."

- "Osmanlı baskı altındaki insanları koruma adına hareket etti"

Osmanlı Devleti için de "imparatorluk" kavramı kullanıldığını ancak onların zulüm ve baskı altındaki insanları koruma adına hareket ettiğini vurgulayan Beyhan, şunları kaydetti:

"Osmanlı Devleti'nin ismi, geçmişteki tarihi metinlerde, 29 Nisan 1920'de TBMM'de Hıyanet-i Vataniye Kanunu görüşülürken dahi 'Memalik-i Mahruse' olarak geçiyordu. Yani pek çok memleket var barındırdığı coğrafyada. Pek çok ırk var, din var, dil ve kültür var. Bunlar da tarih boyunca Osmanlı hakimiyetinde kendi dilleri, kültürleri ve inançlarını muhafaza etti. Bugün Orta Doğu coğrafyası diye belirlenen bölgeye bir bakarsanız, 1517'den 1917'ye kadar 4 asırlık zamanda herkes kendi dilini konuşuyordu. Emperyal bir devlet olsaydı bu bölgedeki insanların hiçbirinin kendi ana dillerini konuşmaması gerekirdi. Kuzey Afrika'ya, Balkan coğrafyasına bakınız. Bu memleketlerdeki insanları, zulüm, baskı altındaki insanları korumak, onları himaye etmek amacıyla buralardaydı. Buralarda buğday tarlaları yoktu. Petrol kuyuları elbette yoktu. Zengin tarım topraklarına sahip değildiler. Sadece ve sadece bu maksatla burada bulunuyorlardı."

Giresun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Coşkun ise emperyalizm, hegemonya ve istihbarat faaliyetlerinin geçmişte olduğu gibi yakın tarihte de devletlerin çöküşünde büyük rol oynadığını söyledi.

Coşkun, sempozyumun, bu kavramların bugün meydana getirdiği derin ve çok boyutlu etkilerini, bölgede ve dünyadaki yıkıcı rolünü ortaya çıkarmak, analiz etmek ve belirlemek için yararlı tartışma zemini oluşturacağına inandığını kaydetti.

Atatürk Araştırma Merkezi ve Giresun Üniversitesince düzenlenen, 2 Aralık'a kadar sürecek sempozyumda, 6 ülkeden 60 bilim adamı tebliğ sunacak.