Cenevre görüşmeleri öncesi insan hakları kuruluşlarından çağrı

ANKARA (AA) - Dünyadaki çok sayıda insan hakları kuruluşları, İsviçre'nin Cenevre kentinde perşembe günü başlayacak Suriye görüşmelerinde insan haklarıyla ilgili 5 başlığa öncelik verilmesi istedi.

Aralarında İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı, İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Uluslararası Af Örgütünün (Amnesty) de bulunduğu 40 kadar insan hakları örgütü tarafından yapılan ortak açıklamada, Suriye'de geçiş dönemi ve savaş sonrasında insan haklarına saygı duyulması ve desteklenmesinin, kanunlarda hakların korunmasını sağlayacak önemli mevzuat ve anayasal değişiklikler gerektirdiği belirtildi.

Açıklamada, görüşmede öncelik tanınması gereken konuların, yasa dışı saldırıların sonlandırılması, yardımlar için erişimin sağlanması, kaçan sivillere güvenli geçiş imkanı sunulması, tutuklu haklarına riayet edilmesi, adalet ve güvenlik sektörü reformu yapılması gerektiği vurgulandı.

Varılacak anlaşmanın, Beşşar Esed yönetiminin ve Rus güçlerinin Suriye'de yasaklanmış silahlarla sivil yerleşim yerlerine ayrım yapmaksızın yaptıkları bombardımanları ve diğer yasa dışı saldırılarını derhal durduracağına dair taahhüdünü içermesi gerektiğinin altı çizildi.

Ülkede kuşatma altındaki bölgelere yardımların erişimi ve buralardan çıkmak isteyen sivillere güvenli geçiş koridoru sağlanması için Suriye hükümetine ve muhaliflerin temsilcilerine baskı yapılması gerektiği ifade edilen açıklamada, Suriye rejiminin de aralarında olduğu tarafların, ülkede işlenen savaş suçlarının gün yüzüne çıkarılması için Birleşmiş Milletler (BM) ile işbirliği yapma taahhüdünde bulunması gerektiği kaydedildi.

Açıklamada, Suriye'de iç savaşın başlamasından bu yana, rejime bağlık güvenlik güçlerinin binlerce insanı tutukladığı, işkenceye maruz bıraktığı ve öldürdüğü hatırlatıldı.

Cenevre görüşmelerinden çıkacak bir geçiş planının üst düzey güvenlik yetkilileri için bağımsız bir güvenlik inceleme mekanizması kurulmasını içermesi gerektiği belirtilen açıklamada ciddi suçlar işleyen kişilerin görevlerinden alınması ve uluslararası suç işlediklerine dair haklarında yeterli kanıt varsa adil mahkemelerde yargılanması gerektiği ifade edildi.

Açıklamada, görüşmelerde varılacak anlaşmanın, siyasi mahkumları, gazetecileri, insani yardım görevlilerini ve insan hakları savunucularını serbest bırakmayı ve bağımsız gözlemcilere cezaevlerine erişim sağlamayı taahhüt etmesi gerektiği kaydedildi.