'AVM'lere 1 ayda 240 milyon lira fazladan ödedik'

Döviz kurundaki hareketlilik, dövizle ödenen alışveriş merkezi (AVM) kiralarını yeniden gündeme getirdi. Konunun taraflarından perakende sektöründeki kiracılar kur farkından ve artan maliyetlerden dolayı kiracıların ciddi sıkıntılar yaşadığını belirtirken, yatırımcılar ise diyaloğa açık olduklarını ve her AVM'nin müşterilerine mutlaka destek olduğunu ifade ediyor.

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, kurfarkından artan kiralar nedeniyle son 1 ayda AVM'lere 240 milyon lira fazladan ödeme yapıldığını söyledi. Türkiye'de yaklaşık 420 adet AVM olduğunu aktaran Öncel, bu AVM'lerin 3'te 1'i kadarının günlük kurdan ya da kurun yüzde 2 altından fatura kestiğini bildirdi. Sinan Öncel ödenen farkı şu şekilde anlattı: "AVM'lerde 12 milyon metrekare kiralanabilir alan var. Bunların 1/3'ü günlük kurdan fatura kesiyor. Temmuz kiraları 4.60 üzerinden kesildi. Ağustos kiralarında ise kur 6.50'ye kadar çıktı. Arada 2 lira kur farkı var. Bugün en düşük kira bedeli metrekare başına 30 dolar. 1 ayda 240 milyon lira kira farkıyla karşılaştık."

'KİRACILAR REHİN KALDI'

Kur farkıyla birlikte, perakendecilerin maliyetlerinde de yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 50 bir artış olduğunu belirten Öncel, "Biz de ham madeyi dövizle alıyoruz. Maliyetlerdeki artışı henüz yansıtmadık. AVM'lerden çıkmak isteyen kiracılarda yoğun bir artış var. Özellikle küçük ve orta ölçekli mağazalar kapayacaklarını açıklıyor. Ancak kapamak isteyenlere 'Sözleşmen var, ceza ödeyerek çıkabilirsin' diyor. Biz Ticaret Bakanlığı'na önlem alması için haber verdik. Bakanlığaçıkmak isteyen kiracı 3 ay önceden bildirirse ceza vermeden çıkabilmeli diye öneri sunduk. Şu an bırakın kirada indirim istemeyi dükkan kapatmak için mücadele veriyoruz. AVM'den çıkmak isteyen çıkamıyor. Kiracılar rehin kaldı" diye konuştu.

'ÜST SINIR GETİRİLMELİ'

Sinan Öncel, AVM'lerin yaklaşık yüzde 65'inin ise kiracılarla birlikte 'omuz omuza' mücadele ettiğini bildirdi. Söz konusu AVM yönetiminin kira/ciro oranına üst sınır koyduğunu ifade eden Öncel, "Kira/ciro oranına mutlaka bir üst sınır getirilmeli. Biz kontratta yazan oranın iki katına kadar çıkmaya razıyız" açıklamasında bulundu.

'KİRACISINA DESTEK VERMEYEN AVM YOK'

Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü ise şu anda tüm AVM'lerin kiracılarına destek verdiğini söyledi. Kiracısına destek olmayan AVM'lerin kaybedeceğini belirten Belgü, "Şu anda diyaloğa kapalı tek bir AVM yok. Her AVM müşterisine mutlaka destek oluyor. Perakendeci kaybederse, AVM de kaybeder. Biz yaptığımız 5 yıllık sözleşmeleri bankalara gösterip 10 yıllık kredi alıyoruz. Dolayısıyla mağazaların boş olmasını biz de istemiyoruz" dedi. Mağazaların bilerek ve isteyerek kontrat imzaladığını dile getiren Belgü, "Biz bu tip durumlarda her zaman destek veriyoruz. Ancak, AVM'lerin de bankalara borcu dövizle. Hiç bir banka da bize borcumuzu öderken kuru sabitlemiyor" ifadesini kullandı.

'ÇIKMAK İSTEYEN CEZASIZ ÇIKABİLİYOR'

Böyle dönemlerde herkesin birbirine destek olması gerektiğini belirten Belgü, "Çıkmak isteyen kiracı olursa, biz 3 ile 6 ay önceden haber vermesi şartıyla cezasız çıkartıyoruz. Kimsenin rehin kaldığı yok. Bu tarz döviz dalgalanmalarının olduğu dönemlerde, biraz yatırımcılar, biraz kiracılar, biraz bankalar biraz da devlet destek verirse sıkıntılı günleri atlatabiliriz. İlk defa yaşanan bir kriz değil. Biz daha önceki 4 krizden sapasağlam çıktık. Deneyimimiz var" diye konuştu.

55 MİLYAR DOLARLIK SEKTÖR

Türkiye'de hali hazırda 55 milyar dolarlık bir AVM yatırımı olduğunu kaydeden Hulusi Belgü, söz konusu yatırımların 15 milyar dolarlık kısmının yabancılar tarafından yapıldığını belirtti. Sektörde yerli ve yabancı yatırımcı ayrımı yapılmaması gerektiğini dile getiren Belgü, "Biz yabancı yatırımcıyı çektiğimiz zaman hem ekonomimiz hem de sektörümüz büyür" dedi.