Halep'in çocukları 12 yaşında intiharı seçiyor
SOS adlı yardım kuruluşunun koordinatörü Katharina Ebel: Suriyeli çocukların çoğu depresyonda, bazıları intihara teşebbüs ediyor. Biri kendini asmaya çalıştı, diğeri kendini kesmek istedi. İlaçla intihara kalkışanlar var
NALAN KOÇAK/GAZETE HABERTÜRK
Suriye’nin başkenti Şam’da bir çocuk koruma merkezi... Merkeze annesi babası yeni ölmüş bir çocuk getiriliyor. Diğer çocuklar, yeni arkadaşlarını karşılamak için toplanıyor.
Birden bire içlerinden biri çocuğa tepki gösteriyor. Yardım gönüllüleri önce şaşırıyor, sonra çocuğa tepkisinin nedenini soruyor. Aldıkları cevap, hepsinin boğazını düğümlüyor: “Onun babası benim babamı öldürdü.”
Gönüllüler, yeni gelen çocuğu hemen diğer barınağa naklediyor. Onların gerekçesi de savaşın dehşetini iliklerinize kadar hissettiriyor: “Çocuğun babasının intikamını almasından korktuk.”
Suriye ve Rus jetleri eylül ayından bu yana muhaliflere yönelik operasyonlarında Halep’i bomba yağmuruna tutuyor. Kentte taş üzerinde taş kalmadı. Bu şiddet şüphesiz en çok Halep’in çocuklarını vuruyor.
Bombaların altında can vermeyenlerin çoğu ağır depresyonda, kimi de intihara teşebbüs ediyor. Avusturya merkezli SOS Çocuk Köyü yardım kuruluşu, Halep’ten kaçan çocuklara bakım merkezlerinde kucak açıyor. Kuruluşun acil yardım koordinatörü Katharina Ebel, kısa süre önce o barınaklara gitti ve Halepli çocukların dramına tanıklık etti, gördüklerini HABERTÜRK’e anlattı.
YİYECEK VE İLAÇ YOK, SU KARABORSA
Ebel’in izlenimlerine göre, Halep’te son bombardımanlar nedeniyle halk su, yiyecek ve ilaca ulaşmakta daha büyük zorluk çekiyor. Bombalar altyapıyı da hedef aldığı için su bile karaborsaya düşmüş durumda. Haleplilerin çoğu şehir içinde yerinden oldu, evini terk edenlerin çoğu camilerde ve okullarda yaşam savaşı veriyor.
Sadece yardım ulaştırmıyor, Halep’ten kaçan çocuklar için bir koruma merkezleri de var. Barınaklar Şam’da rejim kontrolündeki bölgelerde. Koordinatör Ebel, “İç savaşta tarafsızız ama nispeten güvenli olduğu için rejim bölgesinde çalışmak durumunda kaldık” diyor.
ŞİDDETİN İZLERİ: KÂBUS, UNUTKANLIK
Ailesini savaşta kaybeden çocuklar Şam’daki iki merkeze yerleştiriliyor. Ebel, ağır şiddete maruz kalan çocukların merkezdeki hayata uyum sağlamakta zorlandığını anlatıyor: “Kurallara, yeni bir ortama alışmaları kolay olmuyor, psikologlar destek sağlıyor; yaşadıkları travmanın izlerini silmek zor.”
SOS Çocuk Köyü Koordinatörü Ebel’in anlattıkları, çocuklardaki psikolojik bozukluğun semptomlarının ağlamanın ya da bağırmanın çok ötesinde olduğunu gösteriyor: “6 yaşındaki bir kız çocuğunun gittiği anaokulu bir füzenin hedefi olmuş. Bu nedenle çocuk ne zaman bir füze sesi duysa aşırı tepki veriyordu.
Pek çoğu agresif, geceleri kâbus görüyor, flash-back’ler yaşıyor yani önceden yaşanan travmatik bir olayı yeniden yaşarmış gibi hissediyor ve hiç kimseye güvenmiyorlar. Stres, hafızalarını da olumsuz etkiliyor.
Pek çoğu öğretilen şeyleri hatırlayamıyor, bu nedenle gönüllüler eğitim verirken zorlanıyor. 6 yaşında yani iç savaşla yaşıt bir çocuk düşünün, hiç eğitim almamış ve savaştan başka bir şey görmemiş, bu korkunç.”
‘12 YAŞINDAKİ ÇOCUK KENDİNİ ASMAYA KALKTI’
YARDIM gönüllüleri için belki de en zor anlar, çocukları kendi canlarını almaya çalışırken görmekti. Çoğu depresyonda olan çocuklar arasında intihara teşebbüs edenler de var. Ebel’e göre, kimi kendini kesici aletlerle öldürmeye çalışıyor, kimi barınakta bulduğu ilaçları çalıyor ve yutuyor.
SOS acil yardım koordinatörü, 12 yaşındaki bir erkek çocuğun kendini asarak öldürmeye çalıştığını sesi titreyerek anlattı. Neyse ki gönüllüler vakaların tamamını engellemeyi başardı.
Çocuklara neden intihara teşebbüs ettiklerini sorduklarında aldıkları kan dondurucu yanıt şu: “Başıma gelebilecek en kötü şey ölüm. Bu koşullarda yaşamak daha kötü. Bu nedenle böyle yaşayacağıma ölürüm daha iyi.”
BEBEĞİN BEDENİNDE SİGARA SÖNDÜRMÜŞLER
Röportajın sonunda Ebel’e kişisel bir soru sordum: “Bunca yıldır çocuklara yardım ediyorsunuz, sizi en çok etkileyen vaka neydi?” Ebel’in sesi bir kez daha titredi ve şu olayı aktardı:
“2 Suriye askeri, barınaklardan birine 3 aylık bir kız bebek getirdi. Bebeği annesinin istemediğini söylediler ve gayet duygusuz bir şekilde barınağa bırakıp gittiler. Bebeğin üstünü çıkardığımızda vücudunun sigara yanıklarıyla kaplı olduğunu gördük. Bebek ağlamıyordu bile. Öylece duruyordu.”
SOS ÇOCUK KÖYÜ
AVUSTURYA merkezli yardım kuruluşu, 134 ülkede faaliyet gösteriyor. Suriye’de 30 yıldır yardım hizmeti veriyor. Ana hedef kitleleri, evsiz ve ailesiz kalmış çocuklar. Sadece Halep’te muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde 12 bin kişiye yardım ulaştırdı. Şam’daki koruma merkezlerinde 400 çocuk var.
SON HALEP KUŞATMASI
ÖLÜ SAYISI: 500 (Yüzde 25’i çocuk)
YARALI: 2 bin
- 22 Eylül’de rejim tarafından başlatıldı, Rusya destek veriyor.
- Amaç muhaliflerin elinde kalan son bölgeleri almak.
- Rejim ve Rusya Şam’da Nusra Cephesi ve Ahrar üş-Şam gibi radikal grupları hedef aldığını belirtiyor; muhalifler ve destekçisi ülkeler ılımlı muhalifler ve sivillerin de hedef alındığını söylüyor. Saldırıda muhaliflerin kontolündeki toprakların yüzde 15’i rejim güçlerine geçti.
