Piri Reis 60 bin kilometre araştırma yaptı

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof.Dr. Doğan Yaşar, Akdeniz'de petrol sondajı için gerekli sismik araştırmalar yapan enstitü bünyesindeki Koca Piri Reis Gemisi'nin, deniz bilim adamlarının yetişmesine katkı sağladığını, Türkiye ve dünya şirketleri için birçok bilimsel, ticari çalışma yürüttüğünü belirterek, ''Piri Reis Gemisi, her şeyden önce Türkiye'nin denizde hak ve çıkarlarını koruyan bir simgedir'' dedi.

Prof.Dr. Doğan Yaşar, KKTC'nin Gazimağusa Limanı'na yanaşan Piri Reis Gemisi'nin planlandığı şekilde ve sorunsuz olarak görevini tamamladığını ''G bölgesi'' olarak adlandırılan alanda yeni çalışmalar için hazırlıklara başladığını kaydetti.

Piri Reis Gemisi'nin Akdenizde daha önce de sismik çalışmalar yaptığın hatırlatan Yaşar, ''1991 ile 2010 yılları arasında yalnızca Akdenizde yaklaşık 18 bin kilometre sismik araştırma gerçekleştirdi. Marmara Denizi ve Karadeniz'i de dahil edersek son 10 yılda 60 bin kilometreye mesafe katederek sismik araştırma yapmıştır'' dedi.

Geminin sismik çalışmanın yanında deniz biyolojisi, kimyası ve arkeolojisi gibi farklı alanlarda da çalışmalar yürüttüğünü, Türkiye'nin en büyük balıkçılık projeleri, Marmara doğalgaz geçişleri gibi çalışmaları gerçekleştirdiğini ifade eden Doğan Yaşar, ''Piri Reis bu güne kadar Türkiye'de 200'den fazla proje için çalışma yapmış, 350 civarı master doktora tezi yapılmasına, bilim adamlarının yetişmesine katkı sağlamıştır'' diye konuştu.

''Piri Reis Gemisi bir simgedir''

Piri Reis Gemisi'nin, Türkiye ile Yunanistan arasında 6-12 mil kıta sahanlığı menzili konusundaki tartışmaların yaşandığı 1980'li yıllarda da Ege Denizi'nde araştırmalar yaptığını hatırlatan Yaşar, şunları söyledi:

''O dönemde Yunanistan'ın öne sürüğü 12 mil tezine karşı çalışma yaptık ve savaş gemileri arasında Türkiye'nin savunduğu tez doğrultusunda belirlenen alanlarda çalışmalar yapıp örnekler aldık ve 6 mili kabul ettirdik. Yunanistan'ın savunduğu tez kabul edilseydi, Ege kıyılarından denize açılamayacaktık. Bugün de Doğu Akdeniz'de görev üstleniyor. Türkiye için özelikle münhasır ekonomik çıkarlarla ilgili tüm mücadeleyi veriyor. Piri Reis Gemisi Türkiye'nin deniz hak ve menfaatlerini koruyan bir simgedir. Akdeniz'in en güzel kızıdır.''

''Yüksek teknolojiyle donatıldı''

Piri Reis Gemisi'nin her türlü deniz araştırması için yüksek teknolojili cihazlarla donatıldığını, çalışmaları, yetişmiş uzman personelin gerçekleştirdiğini ifade eden Yaşar, bu nedenle de dünyaca tanınmış petrol ve doğalgaz şirketleri tarafından da geminin araştırma amaçlı kiralandığını belirtti.

Prof. Dr. Yaşar, Libya'dan Gürcistan'a kadar birçok alanda uluslararası şirketler adına çalışmalar yürüttüklerini kaydederek, şöyle devam etti:

''Piri Reis Gemisi'nin 36 metre olmasının büyük avantajı var. Günlük giderleri diğer büyük gemilere göre çok düşük. Gemiler büyüdükçe logaritmik olarak masrafları da katlanıyor. 70-80 metrelik sismik araştırma gemisinin günlük masrafı 60-70 bin dolara geliyor, bizim ise 5 bin lira civarında. Aynı işi yapıyoruz ve masrafımız çok düşük. Türkiye'ye, yurt dışından gemi kiralaması durumunda yapacağı döviz çıkışını önlüyor hatta uluslararası şirketlere iş yaparak döviz girdisi sağlıyor.

Piri Reis, yalnız Avrupa'nın değil dünyanın en önemli gemilerinden. Bu tür gemiler optimum çalışma günü yılda 140-150 gündür, biz 240 günlere çıkıyoruz. Çok yoğun iş var ve duracak zaman yok. Bir işi bitirip 10-15 gün sahilde kalıp bakımı ve ikmal yapılmasının ardından gemi tekrar denize açılıyor.''

Denizcilik araştırmaları konusunda uluslararası kuruluşların katıldığı bir toplantının talepleri üzerine nisan ayında İzmir'de gerçekleştiğini, toplantıya AB'den ve ABD'den deniz araştırmaları konusunda üst düzeyde kişilerin geldiğini kaydeden Yaşar, konuşmasını şöyle tamamladı:

''Gemimizi, cihazlarımızı, teknolojimizi görünce şaşırdılar. Ortadoğu ve Asya'nın deniz bilimleri merkezinin burada kurulmasını ortaya koydular. Konuyla ilgili görüşmeler sürüyor, 2 hafta önce Helsinki'de toplantıya katıldık. Projeye göre Ortadoğu ve Asya'dan gelecek öğrenciler deniz konusunda eğitimlerini Deniz Bilimleri ve Teknolojileri Enstitüsünde alacaklar''

AA