Edirne'de kadınların kent hakkı ele alındı

Trakya Üniversitesi, kent hakkı kavramının kadınların kentsel yaşamdan siyasal, ekonomik ve toplumsal açılardan dışlanmasını anlamada nasıl bir rolü olduğunun ele alındığı seminere ev sahipliği yaptı.

Edirne Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen seminer, Trakya Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Doç. Dr. Esma Mıhlayanlar moderatörlüğünde İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Kentleşme ve Çevre Sorunları Anabilim Dalı üyesi Dr. Gökben Demirbaş’ın anlatımıyla gerçekleşti. Farklı Üniversitelerden akademisyenler ve sivil toplum örgütleri temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşti.

Çevrimiçi seminerde Dr. Gökben Demirbaş, Fransız sosyolog Henri Lefebvre tarafından ortaya konan “kent hakkı” kavramının kentte, geçici veya kalıcı sürelerde, ikamet edenlerin kentin toplumsal ve fiziksel olarak şekillenmesinde doğrudan söz sahibi olması gerektiğini savunduğunu belirtti. Kent hakkı kavramının iki bileşeni olan “kentsel kararlara tam katılım” ve “kenti sahiplenme hakkını açıklayan Dr. Demirbaş, bu haklara erişildiği takdirde kent mekanının piyasada alınıpsatılabilen bir ürün gibi değil bir yapıt (oeuvre) olarak üretileceğini vurguladı. Kent hakkı kavramı ile, günümüz küresel kapitalist ekonomik sistemi içerisinde, kentin kent sakinlerinin ortak kararı ile, onların ortak faydası için değil onlara rağmen üretildiğinin anlaşıldığını söyleyen Dr. Demirbaş, bu kavram etrafında oluşan literatürün büyük oranda cinsiyet körü olduğunu ve kentsel yaşamdan dışlananların yalnızca sermaye sahibi olmayan kent nüfusu değil aynı zamanda kadınlar olduğunun altını çizdi. Ardından Dr. Demirbaş, katılım hakkı ve sahiplenme hakkı ekseninde kadınların kentsel yaşamdan nasıl dışlandığını örnekler ve sayısal verilerle ortaya koydu.

Kadınların kent hakkı üzerine yapılan feminist çalışmaları değerlendiren Dr. Gökben Demirbaş, “Türkiye’de kadınlar, yerel siyasette çok düşük oranlarda temsil ediliyor. Yapılan akademik çalışmaların kadınların büyük çoğunluğunun zamanını mahallelerinde geçirdiklerini göstermekte. Buna rağmen kentsel ve kırsal alanlarda mahalle yönetiminin yaklaşık %98 oranında erkek muhtarlar tarafından gerçekleştiriliyor. Yerel siyasette kadınların oranının 2014 ve 2019 yılı seçimlerinde az da olsa arttığını görüyoruz. Kadın hareketinin, bu konuda ilerleme kaydedilmesindeki rolü çok büyük” dedi.

Konuşmasının devamında kadınların kentsel kamusal alanlardan ataerkil sistem ve değerler nedeniyle çeşitli şekillerde dışlandıklarını örneklerle açıklayan Dr. Demirbaş, bu durumun karmaşık olmakla beraber sınıfsal kategorileri aştığının altını çizdi.

Dr. Gökben Demirbaş konuşmasını kadınların kent hakkı üzerine yapılan çalışmaların getirdiği eleştiri ve teorik açılımların kent hakkı üzerine yapılan teorik tartışmalara sistematik şekilde içerilmesi gerektiğini vurgulayarak sonlandırdı.